Plastry i opatrunki hydrożelowe na oparzenia

Opatrunek hydrożelowy na oparzenia- jak działa?

Plaster hydrożelowy zaaplikowany na ranę wykazuje wielokierunkowe mechanizmy działania, do których zaliczyć można:

·         Nawilżanie rany – zapobiega jej wysychaniu i pękaniu,

·         Chłodzenie – obniża temperaturę tkanek, przynosi ulgę i zmniejsza ból, co sprawdza się szczególnie przy oparzeniach, 

·         Rozmiękczanie martwicy – wspomaga oczyszczanie ran z tkanek martwych przez autolizę,

·         Izolacja od środowiska zewnętrznego – chroni ranę przed zakażeniem i urazami mechanicznymi, a także podrażnieniami,

·         Ułatwienie migracji komórek naskórka – sprzyja szybszemu zamykaniu rany,

·         Zmniejszenie ryzyka powstawania mało estetycznych blizn – poprzez utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgoci (tzw. gojenie na mokro).

Plastry hydrożelowe gojące dostępne są na rynku w różnych formach. Mowa tutaj zarówno o żelowych płatach, które można dowolnie przycinać, jak również plastrach o dopasowanych kształtach (np. okrągłe), które sprawdzą się na małe i większe zranienia. Należy jednak pamiętać, że aplikacja plastra hydrożelowego (opatrunek typu aqua-gel) na ranę wymaga zastosowania również opatrunku zabezpieczającego, który pozwoli go przymocować do skóry. Zmiana opatrunku również wymaga odpowiedniego postępowania, aby podczas wykonywanych czynności nie doszło do uszkodzenia wygojonego naskórka. Zatem należy przelać opatrunek na skórze solą fizjologiczną, co ułatwi jego odklejenie od rany. Opatrunki hydrożelowe występują również w formie, która nie wymaga zmiany, tj. żeli do smarowania na ranę, które tworzą na jej powierzchni warstwę ochronną i sprzyjającą procesom gojenia, jak również w postaci sprayów hydrożelowych. Ta nowoczesna i wygodna forma cieszy się dużym zainteresowaniem wśród pacjentów, szczególnie w przypadku drobnych ran, otarć, czy zadrapań. Opatrunek hydrożelowy w sprayu zawiera ten sam typ żelu polimerowego o wysokiej zawartości wody, co klasyczne opatrunki hydrożelowe, ale w formie rozpylanej mgiełki lub pianki. Tworzy na ranie cienką, półprzezroczystą warstwę ochronną, a dodatkowo  nawilża ranę i ochrania, chłodzi i łagodzi ból, co jest szczególnie pomocne w przypadku oparzeń I stopnia, otarć, zadrapań, a przede wszystkim stwarzając dobre warunki do regeneracji tkanek, przyspiesza gojenie rany. Jego bezdotykowa aplikacja, łatwa forma nanoszenia, brak konieczności zmiany opatrunku, wygodna postać do przechowywania i szeroki zakres zastosowań sprawiają, że opatrunek tego typu stanowi częste wyposażenie wakacyjnej apteczki. 

Opatrunek żelowy na rany nie sprawdzi się na zmiany głębokie, mocno sączące się, czy zakażone. Wówczas lepszym wyborem będą specjalistyczne opatrunki na trudno gojące się rany. Hydrożelowe opatrunki będą dobrym rozwiązaniem na oparzenia I i II stopnia, otarcia, zadrapania, skaleczenia, miejsca po ukąszeniach lub podrażnieniach naskórka. Opatrunek zawsze należy nakładać na suchą, oczyszczoną ranę. Aplikacja sprayu powinna odbywać się z odległości 5–10 cm, zmiana zwykle nie wymaga też przykrywania. Częstotliwość nanoszenia sprayu zależy od zaleceń producenta danego preparatu, dlatego należy się z nimi zapoznać.  

Inne opatrunki na oparzenia

Jak już wspomniano, opatrunki hydrożelowe na oparzenia stanowią dobry wybór, zapewniając odpowiednio wilgotne środowisko do gojenia poparzonego naskórka. Można stosować je w przypadku oparzeń I i II stopnia, pod warunkiem że nie występują pęcherze, silny wysięk, czy objawy zakażenia. Niemniej jednak można sięgać nie tylko po plastry hydrożelowe na oparzenia, równie dobrze sprawdzą się:

·         Opatrunki piankowe (poliuretanowe), które pochłaniają umiarkowany wysięk, utrzymują wilgotne środowisko rany i chronią ją przed urazami mechanicznymi i zakażeniem. Są komfortowe, miękkie i można je przycinać.

·         Opatrunki silikonowe sprawdzają się na wrażliwe i delikatne miejsca, ale nadają się tylko na niewielkie oparzenia powierzchniowe. Delikatnie przylegają do skóry, nie uszkadzając nowej tkanki, redukują ryzyko blizn i przyspieszają gojenie.

·         Opatrunki alginianowe (z alg morskich) silnie chłoną wysięk i przekształcając się w żel, utrzymują wilgotność i przyspieszają oczyszczanie rany, więc nadają się do stosowania w przypadku oparzeniowych ran sączących.

·         Opatrunki hydrowłókninowe sprawdzają się bardzo dobrze w leczeniu oparzeń, szczególnie II stopnia (powierzchniowych). Dzięki swoim właściwościom chłonnym i zdolności do tworzenia żelu wiążą wysięk i martwe tkanki, zapewniając optymalne warunki do gojenia.

Opatrunek na oparzenia o właściwościach chłonnych może zawierać również dodatek jonów srebra o działaniu przeciwbakteryjnym, co pozwala zahamować rozwój biofilmu w ranie i zmniejsza ryzyko zakażenia. Dlatego tego typu produkty są stosowane w przypadku oparzeń zakażonych lub zagrożonych zakażeniem.

W przypadku oparzenia bardzo ważna jest pierwsza pomoc polegająca na schłodzeniu newralgicznego miejsca. Pozwoli to ograniczyć rozległość uszkodzenia tkanek i zniweluje ból. Bezpośrednio po zdarzeniu warto schładzać oparzone miejsce pod bieżącą wodą lub za pomocą pianki chłodzącej zawierającej również składniki nawilżające i regenerujące naskórek, tj. panthenol, aloes, witaminę E.

Plastry hydrożelowe na rany- kiedy można po nie sięgać?

Opatrunek żelowy na oparzenia działa chłodząco i zapewnia odpowiednie warunki do gojenia się zmiany. Niemniej jednak jest to produkt, który posiada znacznie szersze zastosowanie. Dzięki swoim unikalnym właściwościom – chłodzeniu, nawilżaniu, łagodzeniu bólu i utrzymywaniu wilgotnego środowiska, można go wykorzystywać w wielu różnych sytuacjach medycznych i pielęgnacyjnych. Warto mieć go pod ręką w przypadku otarć i pęcherzy, ponieważ chroni przed pogłębianiem się uszkodzenia, łagodzi ból i wspiera regenerację skóry, jak również na wypadek skaleczeń, gdyż utrzymuje odpowiednią wilgotność, wspomaga gojenie, ogranicza ryzyko tworzenia strupów i blizn. Opatrunek hydrożelowy na otwarte rany również może być zastosowany, jeśli nie jest ona głęboka i doszło jedynie do powierzchniowego przerwania ciągłości naskórka. Opatrunek hydrożelowy można zastosować również w miejscu po ukąszeniu owada, ponieważ jego chłodzące i łagodzące właściwości niwelują swędzenie i ból. Warto pamiętać, że do zastosowania są zarówno plastry hydrożelowe do cięcia, jak również spray, czy żel do smarowania, które również sprawdzą się na drobne oparzenia, otarcia i zranienia, czy ukąszenia. Opatrunek hydrożelowy ze srebrem również występuje w takiej właśnie formie. Jony srebra stanowią często cenny, przeciwdrobnoustrojowy dodatek do żeli i sprayów hydrożelowych.

Opatrunki hydrożelowe są cenione głównie ze względu na swoje właściwości chłodzące i nawilżające. Dlatego też są często stosowane w przypadku oparzeń I i II stopnia. Dostępne są w formie płatów, które można przycinać, a gotowy opatrunek wymaga odpowiedniego zabezpieczenia, bądź jako spray i żel hydrożelowy na rany, który tworzy na powierzchni zmiany warstwę zabezpieczającą, sprzyjającą gojeniu, który należy regularnie nanosić.