Witamina C na przeziębienie – czy pomaga zwiększyć odporność?
magister farmacji
Witamina C jest powszechnie stosowana jesienią i zimą zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Czy rzeczywiście kwas askorbinowy zwiększa odporność i zapobiega rozwojowi infekcji? Ile witaminy C dziennie przy przeziębieniu warto stosować? Jakie inne witaminy przy przeziębieniu można suplementować?
Witamina C jest powszechnie stosowana jesienią i zimą zarówno przez dzieci, jak i dorosłych. Czy rzeczywiście kwas askorbinowy zwiększa odporność i zapobiega rozwojowi infekcji? Ile witaminy C dziennie przy przeziębieniu warto stosować? Jakie inne witaminy przy przeziębieniu można suplementować?
Witamina C na przeziębienie – jak działa?
Witamina C to związek, który jest powszechnie stosowany w okresie infekcyjnym. Szczególnie często jest podawany dzieciom w celu wzmocnienia ich układu immunologicznego. Liczne witaminy na odporność zawierają kwas askorbinowy. Czy substancja ta rzeczywiście poprawia odporność? Czy warto suplementować ją w okresie jesienno-zimowym?
Witamina C (rodzaje witaminy C) posiada silne właściwości antyoksydacyjne. Neutralizuje wolne rodniki tlenowe, które w nadmiarze mogą prowadzić do uszkodzeń komórek. Istotnym działaniem kwasu askorbinowego jest jego udział w procesie syntezy kolagenu. Związek ten wpływa też na przyswajanie żelaza. Jest potrzebny również dla efektywnego funkcjonowania układu odpornościowego. Jednak odpowiedź na pytanie, czy witamina C jest dobra na przeziębienie, nie jest jednoznaczna, o czym będzie mowa w dalszej części artykułu.
Właściwości wit. C są różnorodne, a przy tym istotne dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Witamina C posiada działanie antyoksydacyjne, bierze udział w produkcji kolagenu oraz wspomaga pracę układu immunologicznego.
Witamina C a przeziębienie – czy suplementacja chroni przed infekcją?
Witamina C na przeziębienie stosowana jest zarówno w celu zapobiegania wystąpieniu infekcji, jak również wspomagająco, w celu przyspieszenia jej ustąpienia. Co na ten temat mówią badania? W przeglądzie badań z roku 2013 wykazano, że suplementacja witaminy C nie zmniejsza ryzyka rozwoju przeziębienia. Taki wniosek dotyczył ogółu populacji. Wyjątkiem okazała się jednak grupa osób, które intensywnie uprawiają sport. U tych pacjentów, regularne stosowanie wit. C na przeziębienie ograniczało takie ryzyko niemalże o połowę.
Przeziębienie a ciąża – nie ma danych naukowych, które potwierdziłyby korzystny wpływ stosowania witaminy C na odporność i zapobieganie infekcjom u kobiet ciężarnych. Składnik ten jest jednak niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu i powinien być stałym składnikiem diety. Suplementacja jest wskazana jedynie w sytuacjach, gdy spożywane posiłki, z różnych powodów, nie zaspokajają nieco zwiększonego w okresie ciąży zapotrzebowania na ten składnik. Źródła witaminy C to głównie warzywa i owoce. Znaczne ilości kwasu askorbinowego znaleźć można w papryce, natce pietruszki, czarnej porzeczce, kiwi oraz truskawkach.
Witamina C przy przeziębieniu – czy warto ją przyjmować?
Czy witamina C pomaga na przeziębienie? Wykazano, że przy regularnej suplementacji, witamina C, choć nie zapobiega infekcji, może nieco skracać czas jej trwania. Lepszy efekt obserwowano u dzieci. Średni czas utrzymywania się objawów był o ponad 14% krótszy u dzieci, które otrzymywały regularnie witaminę C. W przypadku osób dorosłych, wartość ta wynosiła niespełna 8%.
Witamina C przy przeziębieniu (jak odróżnić grypę od przeziębienia) może więc skracać czas trwania infekcji, ale pod warunkiem, że jej suplementacja ma miejsce jeszcze przed rozwojem choroby. Czy uzyskane efekty są satysfakcjonujące? Na to pytanie każdy musiałby odpowiedzieć samodzielnie. U dorosłych, efekt jest raczej mało znacząco. W przypadku dzieci, czas utrzymywania się objawów może zostać skrócony o ok. 1 dobę.
Duża dawka witaminy C na przeziębienie – czy ma sens?
Ile witaminy C na przeziębienie stosować? W badaniach, w których wykazano skuteczność witaminy C w skracaniu czasu trwania przeziębienia, stosowano dawki większe niż 200 mg kwasu askorbinowego na dobę. Jak zostało wyżej wspomniane, regularne przyjmowanie witaminy C może skracać czas utrzymywania się objawów przeziębienia o ponad 14%. Wyniki te dotyczyły dzieci, którym podawano dawki powyżej 200 mg witaminy C. W jednym z przeprowadzonych badań dzieci przyjmowały 1000-2000 mg witaminy C dziennie. Czas trwania objawów był u nich krótszy aż o 18%.
Ile witaminy C przy przeziębieniu stosować? Zgodnie z obecnym stanem wiedzy, suplementacja rozpoczęta po pojawieniu się objawów infekcji nie spowoduje jej odczuwalnego skrócenia. Było co prawda 1 duże badanie z udziałem osób dorosłych, u których zaobserwowano krótszy czas trwania dolegliwości, jeśli zaraz po ich wystąpieniu stosowano bardzo duże dawki witaminy C sięgające 8 g. Konieczne są jednak dalsze badania, które pozwoliłyby rzetelnie określić wpływ stosowania różnych dawek witaminy C na przebieg przeziębienia.
Ile witaminy C przy infekcji? Standardowo zaleca się stosowanie dawek równych lub większych niż 200 mg na dobę. Nie ma rzetelnych podstaw do tego, aby rekomendować przyjmowanie megadawek witaminy C.
Witaminy na przeziębienie – co stosować?
Czy brać witaminy przy przeziębieniu? Jakie witaminy na przeziębienie warto przyjmować? Chcąc stosować witaminę C profilaktycznie, w celu skrócenia czasu trwania objawów ewentualnego przeziębienia, należałoby przyjmować dawki wynoszące co najmniej 200 mg kwasu askorbinowego. Warto wspomnieć, że wchłanianie tego związku jest ściśle związane z zażytą dawką. Przy dawkach do 180 mg wchłonięciu ulega 70-90%. Im przyjmowane dawki są wyższe, tym wchłanianie kwasu askorbinowego spada. Jego nadmiar wydalany jest wraz z moczem. Witamina C uważana jest za substancję stosunkowo bezpieczną. Niewskazane jest jednak przyjmowanie jej w bardzo dużych dawkach. Nie potwierdzono na obecną chwilę, aby megadawki witaminy C przynosiły pacjentom korzyści zdrowotne, a takie duże ilości kwasu askorbinowego mogą inicjować formowanie się kamieni nerkowych. Sprzyjają też pojawieniu się nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego.
Jakie witaminy na przeziębienie dodatkowo stosować? Z pewnością warto pamiętać o witaminie D. Pełni ona bardzo wiele istotnych funkcji organizmie, w tym również korzystnie wpływa na odporność. W okresie od października do końca kwietnia synteza skórna witaminy D w Polsce jest niewystarczająca, aby w pełni pokryć zapotrzebowanie organizmu na ten związek. Rekomendowane jest więc regularne stosowanie witaminy D w postaci preparatów doustnych.
Oprócz wspomnianych witamin na przeziębienie, w przypadku rozwoju infekcji warto pamiętać o cynku. Nie jest on witaminą, lecz składnikiem mineralnym, który wpływa na efektywną pracę układu immunologicznego. Na podstawie dostępnych danych, można wysunąć wniosek, że przyjmowanie cynku w ciągu pierwszej doby od pojawienia się dolegliwości może skracać czas ich trwania. Efektywność wykazano w przypadku stosowania dawek nie mniejszych niż 75 mg cynku na dobę.
Czasami pacjenci szukają też witamin na wzmocnienie po covidzie (COVID-19), grypie lub przeziębieniu. Zapotrzebowanie na niemalże wszystkie potrzebne składniki odżywcze powinna jednak zaspokajać zdrowa, zbilansowana dieta. Witaminy zaleca się dodatkowo suplementować, jeśli spożywane posiłki nie dostarczają wszystkich potrzebnych składników odżywczych w wymaganych ilościach.
Jak szybko wyleczyć przeziębienie? Nie ma niezawodnego sposobu na szybkie pozbycie się choroby. Mimo powszechnego stosowania witaminy C na przeziębienie i wzrost odporności, jedynie u części pacjentów obserwuje się realne korzyści z takiej suplementacji. Ma ona z pewnością większy sens, jeśli rozpoczynana jest przed rozwojem infekcji. Gdy choroba już się rozwinie, lepszy efekt może przynieść zażywanie cynku. Warto pamiętać też o korzystaniu z domowych sposobów na przeziębienie, takich jak nawadnianie organizmu, odpoczynek oraz spożywanie ciepłych napojów.
Bibliografia
1. Hemilä H., Chalker E. Vitamin C for preventing and treating the common cold. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 1. Art. No.: CD000980. DOI: 10.1002/14651858.CD000980.pub4
2. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020
3. Singh M., Das R.R. Zinc for the common cold. Cochrane Database of Systematic Reviews 2013, Issue 6. Art. No.: CD001364. DOI: 10.1002/14651858.CD001364.pub4
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.