Przeziębienie w ciąży - czy jest groźne? Jak je leczyć?
magister farmacji
Przeziębienie na początku ciąży może budzić duży niepokój u kobiety. Czy ta infekcja jest rzeczywiście groźna dla płodu? Jakie są domowe sposoby na przeziębienie w ciąży? Jak leczyć grypę u kobiet ciężarnych i jak jej skutecznie zapobiegać?
Przeziębienie na początku ciąży może budzić duży niepokój u kobiety. Czy ta infekcja jest rzeczywiście groźna dla płodu? Jakie są domowe sposoby na przeziębienie w ciąży? Jak leczyć grypę u kobiet ciężarnych i jak jej skutecznie zapobiegać?
Grypa i przeziębienie w ciąży - przyczyny, objawy
Przeziębienie w ciąży, a także grypa w ciąży to choroby wirusowe, które w okresie jesienno-zimowym występują dość często. Zmiany zachodzące w organizmie kobiety ciężarnej powodują, że ryzyko rozwoju różnych infekcji jest większe. Dotyczy to między innymi właśnie infekcji dróg oddechowych, takich jak przeziębienie i grypa.
Przeziębienie w ciąży jest powszechne. Jest to łagodna infekcja, w przebiegu której dominuje katar. Częsty jest też ból gardła, kaszel i osłabienie. Temperatura ciała może być nieco podwyższona, jednak z reguły nie przekracza ona 38 stopni Celsjusza.
Grypa w ciąży jest znacznie bardziej niebezpieczna w porównaniu z przeziębieniem. Zmiany w funkcjonowaniu układu odpornościowego, zmiana pojemności płuc oraz częstotliwości rytmu serca powodują, że kobieta ciężarna jest bardziej narażona na wystąpienie powikłań. O ile więc niepowikłana grypa u kobiety w ciąży przebiega dość podobnie jak u reszty populacji, o tyle ryzyko jej ciężkiego przebiegu jest większe w przypadku tej grupy pacjentek. Szczególnie niebezpieczna jest wysoka gorączka. Pozostałe objawy grypy w ciąży które mogą wystąpić to: dreszcze, bóle mięśniowe, silny kaszel, ból głowy i spadek apetytu. Różnicom i podobieństwom między tymi chorobami poświęciliśmy artykuł: Grypa a przeziębienie - jak je odróżnić?
Przeziębienie w ciąży - 1 trymestr
Jak leczyć przeziębienie w ciąży? 1 trymestr to okres, w którym kształtują się kluczowe narządy. Zadziałanie w tym czasie czynnika szkodliwego może prowadzić do poronienia lub wad u płodu. Zwykłe przeziębienie bez gorączki najczęściej nie jest groźne dla dziecka. W 1 trymestrze ryzyko przeniknięcia wirusa przez łożysko jest niewielkie. Pojawiające się objawy choroby powodują jednak dyskomfort i spadek samopoczucia u kobiety. Co na przeziębienie w ciąży? Jakie leki można bezpiecznie stosować? Ból gardła w ciąży można łagodzić preparatami z porostem islandzkim (np. Isla, Fiorda). Przy katarze zaleca się stosować wodę morską, a przy kaszlu bezpieczny jest np. syrop islandzki. O preparatach, które mogą być bezpiecznie stosowane przez kobietę ciężarną pisaliśmy w artykule: Co na odporność w ciąży - jak wspomóc organizm przyszłej mamy w sezonie infekcyjnym?
Przeziębienie - objaw ciąży? U niektórych kobiet, dolegliwości pojawiające się na samym początku ciąży mogą przypominać przeziębienie. Spadek apetytu, pogorszenie samopoczucia i osłabienie mogą być zarówno objawem ciąży, jak i początku przeziębienia. Rozróżnienie tych dwóch stanów może być dość trudne. Czasami dopiero brak miesiączki powoduje, że kobieta zaczyna podejrzewać ciążę, a nie zwykłe przeziębienie.
O ile wpływ przeziębienia na wczesną ciążę jest praktycznie żaden, o tyle grypa stwarza realne zagrożenie zarówno dla kobiety ciężarnej, jak i dla rozwijającego się płodu. Grypa w ciąży zwiększa ryzyko wad wrodzonych u dziecka. Niebezpieczna jest nie tyle sama grypa, co występująca w jej przebiegu wysoka gorączka. Warto pamiętać, że gorączkę w ciąży należy leczyć. Bezpiecznym lekiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym jest paracetamol. Jeśli kobieta ciężarna zauważa u siebie objawy grypy, powinna niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Konieczne może okazać się zastosowanie leków przeciwwirusowych, które są tym skuteczniejsze, im wcześniej zostaną wprowadzone do leczenia.
Przeziębienie w ciąży - 2 trymestr
Leki na przeziębienie w ciąży w 2 trymestrze to te same preparaty, które zostały wymienione wcześniej. Po upłynięciu 1 trymestru, większość kobiet jest nieco spokojniejsza, a ewentualna łagodna infekcja nie budzi już takiego niepokoju jak wcześniej. Przeziębienie w 2 trymestrze ciąży raczej nie jest niebezpieczne. Co prawda ryzyko przejścia wirusa przez łożysko jest większe niż w 1 trymestrze, jednak ewentualne tego konsekwencje nie są już tak poważne.
Ponownie, zdecydowanie bardziej groźna jest grypa. W związku z tym, zaleca się szczepienie na grypę w ciąży. Szczepienie, o ile nie mu ku niemu przeciwwskazań, może być wykonane w każdy trymestrze, choć za optymalny moment na przyjęcie leku uznaje się właśnie 2 lub 3 trymestr. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wykonanie szczepienia na grypę u wszystkich kobiet, które w okresie zwiększonej zachorowalności (w Polsce przypada on na miesiące zimowe), są lub będą w ciąży.
Przeziębienie w ciąży - 3 trymestr
Bezpieczny lek na przeziębienie w ciąży w 3 trymestrze? Podobnie jak w poprzednich trymestrach, można stosować wodę morską do nosa, przeciwbólowy paracetamol (np. Efferalgan, Apap), pastylki z porostem islandzkim lub dedykowane kobietom ciężarnym preparaty z serii Prenalen. Jakie leki na przeziębienie w ciąży nie są zalecane? W przypadku większości preparatów, które są powszechnie przyjmowane podczas przeziębienia (np. popularne saszetki na przeziębienie), nie ma jednoznacznych danych na temat bezpieczeństwa ich stosowania w okresie ciąży. Z tego względu, najczęściej są one przeciwwskazane. W 3 trymestrze nie należy też zażywać ibuprofenu, aspiryny, ani innych leków przeciwbólowych z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (np. diklofenak, deksketoprofen, naproksen).
Ryzyko powikłań po grypie jest największe właśnie w 3 trymestrze ciąży. To wtedy najczęściej zachodzi konieczność hospitalizacji kobiety ciężarnej. Zgodnie z szacunkami, kobiety w ciąży 7-krotnie częściej wymagają leczenia w szpitalu po zachorowaniu na grypę niż reszta społeczeństwa. Grypa w 3 trymestrze zwiększa też ryzyko przedwczesnego porodu, urodzenia dziecka z niską masą ciała i innych niekorzystnych konsekwencji. Ciężki przebieg grypy może również stwarzać zagrożenie dla życia dziecka.
Jedynym skutecznym sposobem profilaktyki są szczepienia, które można przeprowadzić również w 3 trymestrze. Szczepienie chroni też dziecko w pierwszych miesiącach po urodzeniu przed zachorowaniem na grypę. Warto dodać, że to właśnie niemowlaki w pierwszym półroczu najczęściej wymagają leczenia szpitalnego w związku z grypą. Tak małych dzieci nie zaleca się szczepić, dlatego korzystne dla nich jest szczepienie przyjęte przez mamę, będącą jeszcze w ciąży.
Naturalne sposoby na przeziębienie w ciąży
Domowe sposoby na przeziębienie w ciąży są zazwyczaj umiarkowanie skuteczne, ale mogą poprawić samopoczucie chorej. Ulgę w bólu gardło może przynieść zarówno ciepła herbata, jak i zimny lód. Warto wybrać to, co najlepiej sprawdza się u danej osoby. Korzystne jest też płukanie gardła wodą z solą. Regularne wykonywanie tego zabiegu, 3-4 razy dziennie, zmniejszy obrzęk błony śluzowej i może uśmierzyć ból. Istotny jest także odpoczynek i regeneracja organizmu.
Co w ciąży na przeziębienie pomoże udrożnić nos i zmniejszyć katar? Przy uporczywym katarze, można płukać nos i zatoki z wykorzystaniem roztworu soli. Preparaty do oczyszczania nosa to m.in. Irigasin i Zatoxin Rinse. Krótkotrwałą ulgę i poprawę komfortu może przynieść też ciepłe mleko z miodem, czosnkiem i masłem.
Przeziębienie a ciąża - łagodna infekcja najczęściej jest zupełnie nieszkodliwa dla płodu. Sięgnięcie po domowe sposoby na przeziębienie w ciąży oraz stosowanie bezpiecznych leków dla ciężarnych zmniejszą pojawiające się dolegliwości i poprawią komfort kobiety. W przypadku pojawienia się gorączki lub podejrzenia grypy, konieczna jest szybka konsultacja z lekarzem. Samodzielne rozpoznanie rodzaju infekcji może być trudne. Lekarz po przeprowadzeniu wywiadu i zbadaniu pacjentki będzie w stanie postawić prawidłową diagnozę i zalecić odpowiednie leczenie. Czasami, z infekcji górnych dróg oddechowych rozwija się zapalenie ucha w ciąży. Leczy się je przy pomocy paracetamolu, choć w pewnych przypadkach konieczne może być wprowadzenie antybiotyku.
Bibliografia
1. Szenborn L., Matkowska-Kocjan A., Grypa u ciężarnych - leczenie i profilaktyka, Medycyna po Dyplomie, 2010, 7, 19, 98-103
2. Erebara A., Bozzo P., Einarson A., Koren G., Treating the common cold during pregnancy, Can Fam Physician, 2008, 54 (5), 687-689
3. Antczak A., Kuchar E., Nitsch-Osuch A. i inni, Stanowisko ekspertów OPZG i PTGiP dotyczące szczepienia przeciw grypie kobiet w ciąży, 2020
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.