Witamina B7 (biotyna) – funkcja w organizmie, suplementacja, niedobór, nadmiar

Biotyna – co to za witamina?

Biotyna znana jako witamina H lub witamina B7, zaliczana jest do związków rozpuszczalnych w wodzie. Została po raz pierwszy wyizolowana z białka jaja kaczego w 1935 roku. Jej głównym źródłem w organizmie jest dieta. Co ciekawe biotyna syntetyzowana jest w jelicie grubym przez bakterie tam bytujące, jednak jej przyswajalność z tego odcinka przewodu pokarmowego jest znikoma.

Biotyna ma dość skomplikowaną budowę, dlatego też jej synteza chemiczna nie jest prosta. Wytwarzana jest ona często z wykorzystaniem zmodyfikowanych bakterii na drodze biotechnologicznej.

Skoro wiadomo już co to jest Biotyna, warto poznać mechanizm jej działania i wpływ na organizm ludzki. Bez wątpienia jest to witamina niezbędna do życia nie tylko dla ssaków, ale w zasadzie wszystkich organizmów posiadających jądro komórkowe.

Jaką rolę pełni witamina B7?

• jest enzymem dla wielu reakcji zachodzących na poziomie komórkowym,
• reguluje ekspresję niektórych genów, m.in. wpływając na aktywność enzymów wątrobowych,
• bierze udział w syntezie protrombiny, białka zaangażowanego w proces krzepnięcia krwi,
• jest niezbędna do syntezy keratyny, z której to zbudowane są włosy, skóra i paznokcie, m.in. dlatego poprawia ich wygląd i wzmacnia strukturę,
• wspomaga funkcjonowanie układu nerwowego oraz kostno – stawowego,
• reguluje pracę trzustki i tarczycy,
• wspomaga wchłanianie witaminy C,
• bierze udział w regulacji procesów metabolicznych, w tym w utrzymaniu odpowiedniego poziomu glukozy we krwi.

Biotyna jaka to witamina? Po więcej informacji na temat biotyny i innych witamin z grupy B kliknij >> tutaj

Witamina B7 gdzie występuje? Produkty spożywcze bogate w biotynę

Mimo wytwarzania biotyny w jelicie grubym, ze względu na jej znikomą przyswajalność z tego odcinka układu pokarmowego, jej głównym źródłem jest zróżnicowana i bilansowana dieta. Gdzie w jedzeniu jest biotyna? Najwięcej witaminy B7 znajduje się w żółtku jaj i wątróbce. W czym jest biotyna ponad to? W orzechach (przede wszystkim włoskie i ziemne), migdałach, roślinach strączkowych (soja), nabiale (mleko krowie, sery), wieloziarnistych produktach zbożowych (pieczywo, kasza, makaron), niektórych owocach i warzywach (kalafior, warzywa liściaste, marchew, pomidory, awokado), drożdżach piwnych, wieprzowinie i rybach (sardynki, łosoś).

Witamina B7 to również popularny składnik suplementów diety i leków na włosy, skórę i paznokcie. Zawierają one od kilkudziesięciu µg biotyny w preparatach złożonych do nawet 10 mg tego składnika, gdy witamina B7 jest jedyną komponentą. Niektóre preparaty na stawy również mogą zawierać biotynę, podobnie jak leki i suplementy zawierające również inne witaminy z grupy B (tzw. kompleks witamin z grupy B).

Witamina B7 niedobór i objawy z nim związane

Ze względu na niewielkie dzienne zapotrzebowanie na witaminę B7 oraz dostępność składnika w wielu pokarmach zwykle dostarczany jest on w optymalnej ilości i rzadko zdarza się niedobór biotyny w diecie. Występują jednak sytuacje, kiedy zapotrzebowanie na biotynę jest większa, a przy braku jej uzupełnienie w codziennym menu może wystąpić niedobór witaminy. Mowa tutaj m.in. o:

• pacjentach cierpiących na nieswoiste zapalenie jelit czy łojotokowe zapalenie skóry,
• kobietach w ciąży i karmiących piersią,
• palaczach,
• osobach nadużywających alkoholu,
• chorych przyjmujących leki przeciwdrgawkowe (obniżają one przyswajalność biotyny w jelicie oraz zwiększają jej rozpad), ale także hormony steroidowe, izotretynoinę czy antybiotyki,
• wrodzonym niedoborze biotyny spowodowanym mutacją genetyczną (wtedy suplementacja biotyną prowadzona jest przez całe życia),
• pacjentach żywionych pozajelitowo.

W celu określenia zwiększonego poziomu rozpadu biotyny w organizmie można oznaczyć stężenie w moczu jej metabolitu, tj. kwasu 3-hydroksyizowalerianowego. Przy jakich symptomach wykonuje się tego typu oznaczenie? Biotyna niedobór - objawy:

• wypadanie włosów,
• kruchość, łamliwość paznokci,
• zmęczenie, senność,
• zmiany łojotokowe na skórze (łojotokowe zapalenie skóry),
• neuropatie (uszkodzenia nerwów obwodowych),
• bóle mięśniowe,
• zapalenie spojówek,
• wypryskowe zmiany na skórze,
• obniżona odporność,
• parestezje (zaburzenia czucia na skutek uszkodzenia nerwów),
• zaburzenia neurologiczne – przy dużym niedoborze.

Niedobór biotyny u ciężarnej może skutkować encefalopatią (uszkodzenia w obrębie mózgu) i innymi wadami rozwojowymi płodu.

Biotyna nadmiar – skutki zdrowotne

Nie ma doniesień dotyczących przedawkowania biotyny u ludzi. Nawet przyjmowanie jej wysokich dawek przez dłuższy czas nie wpływa negatywnie na stan zdrowia i nie wywołuje działań niepożądanych. Nadmiar biotyny usuwany jest z organizmu wraz z moczem, podobnie jak w przypadku pozostałych witamin z grupy B.

Co więcej stosowana przez dłuższy czas biotyna skutki uboczne również daje bardzo rzadko. Jeśli już one wystąpią są to jednie reakcje alergiczne do których najczęściej należy pokrzywka.

Nie mniej jednak biotyna zażywana przez długi okres w dawkach na poziomie kilku miligramów na dobę może wpływać na wyniki badań laboratoryjnych i zaburzać ich realny obraz. Mowa tutaj o testach immunologicznych wykorzystywanych do oznaczenia w płynach ustrojowych hormonów tarczycy, parathomonu, witaminy D, testosteronu, progesteronu, estrogenów, LH i FSH, a nawet niektórych markerów nowotworowych. Brak odpowiedniej interpretacji wyników bądź ponownego wykonania badania może prowadzić do postawienia niewłaściwej diagnozy bądź maskować problem zdrowotny.

Biotyna dawkowanie i dzienne zapotrzebowanie

Biotyna – zapotrzebowanie dobowe dla osoby dorosłej wynosi około 30 µg, a dla noworodka zaledwie 5 µg. Zróżnicowana i zbilansowana dieta zaspokaja tą ilość witaminy B7, a nawet dostarcza znacznie więcej bo około 70 µg biotyny. Niewielkie zapotrzebowanie na witaminę H sprawia, że bardzo rzadko zdarzają się niedobory składnika, a jeśli już to pierwsze objawy z nim związane to najczęściej wypadanie włosów, łamliwość paznokci i problemy skórne.

Dlatego też preparaty na włosy, skórę i paznokcie tak często zawierają w swoim składzie właśnie biotynę. Ta syntetyczna, wolna biotyna jest bardzo dobrze przyswajalna. Co więcej ze względu na wysoki profil bezpieczeństwa witamina B7 występuje w lekach bez recepty w dużych dawkach (do 10 mg).

Przyswajanie biotyny z pożywienia utrudnia awidyna. Jest to białko obecne m.in. w białku jaja kurzego, które to wiąże składnik.

Biotyna jest bardzo ważna w codziennej diecie, choćby nawet dlatego, że w organizmie ludzkim reguluje wiele istotnych procesów metabolicznych. Jest ona również popularnym składnikiem preparatów na włosy, skórę i paznokcie, ponieważ korzystnie wpływa na ich kondycję i wygląd, a ponadto jest bardzo bezpieczna. Warto jednak mieć świadomość, że biotyna wpływa na wyniki badań laboratoryjnych. Jej długotrwała suplementacja może dawać fałszywe dodatnie lub fałszywie ujemne wyniki często wykonywanych oznaczeń hormonów czy witaminy D.