Witaminy dla kobiet w ciąży - co należy suplementować w trakcie ciąży?
magister farmacji
Witaminy dla kobiet w ciąży wspierają prawidłowy rozwój dziecka, a także wpływają na odpowiednie funkcjonowanie organizmu kobiety ciężarnej. Jak wybrać witaminy prenatalne? Jakich witamin i składników mineralnych warto w nich szukać?
Witaminy dla kobiet w ciąży wspierają prawidłowy rozwój dziecka, a także wpływają na odpowiednie funkcjonowanie organizmu kobiety ciężarnej. Jak wybrać witaminy prenatalne? Jakich witamin i składników mineralnych warto w nich szukać?
Witaminy dla ciężarnych - jakie składniki należy suplementować od początku ciąży?
Witaminy w ciąży warto przyjmować głównie w postaci zdrowych i zróżnicowanych posiłków. Jednak nawet dobrze zbilansowana dieta może nie zaspokajać zapotrzebowania kobiety ciężarnej na wszystkie istotne dla prawidłowego przebiegu ciąży witaminy i składniki mineralne. Wiemy też, jak powszechne są niedobory wybranych substancji odżywczych. Dlatego właśnie zaleca się stosować niektóre witaminy dla ciężarnych w postaci suplementów. Nie wszystkie preparaty dedykowane kobietom w tym okresie mają jednak odpowiedni skład. Podpowiadamy na co zwracać uwagę podczas wyboru i które preparaty rzeczywiście warto przyjmować.
Witaminy dla kobiet ciężarnych - 1 trymestr to czas, w którym rozwijają się kluczowe narządy u dziecka. Niedobór pewnych składników odżywczych w tym okresie zwiększa ryzyko wad wrodzonych, poronienia i innych komplikacji ciążowych. Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników zaleca stosowanie:
- 0,4-0,8 mg kwasu foliowego,
- 1500-2000 j.m. witaminy D,
- 150-200 mcg jodu,
- co najmniej 200 mg DHA.
Kwas foliowy w ciąży jest szczególnie istotny właśnie w 1 trymestrze. Jego odpowiednia ilość w organizmie matki wpływa na prawidłowy rozwój układu nerwowego, a także układu sercowo-naczyniowego. Kwas foliowy w ciąży przyczynia się też do kształtowania układu moczowego. Jest to witamina, która powinna być przyjmowana na co najmniej 3 miesiące przed zapłodnieniem. Więcej informacji na temat składników, które są potrzebne kobietom w okresie starania się o dziecko, znaleźć można w artykule: Suplementy przed ciążą - najlepsze witaminy dla kobiet planujących ciąże.
Witamina D wpływa na gęstość mineralną kości u dziecka. Jest potrzebna również do rozwoju układu odpornościowego. Jod - suplementacja jest zalecana chociażby ze względu na dość wysokie ryzyko niedoboru jodu w Polsce, szczególnie wśród kobiet. Jod odpowiada m.in. za prawidłowe kształtowanie się układu nerwowego i rozwój umysłowy dziecka. Jest też niezbędny w procesie kształtowania się serca, mięśni i nerek. Kwasy DHA w ciąży warunkują odpowiedni rozwój komórek. Odgrywają istotną rolę w wykształceniu odpowiedniej ostrości wzroku. Wpływają również na rozwój psychomotoryczny dziecka. Jeśli w diecie jest mało ryb, owoców morza i innych źródeł tych kwasów, zaleca się przyjmowanie DHA w ciąży w większej ilości - 600-1000 mg na dobę.
Witaminy w ciąży - 2 i 3 trymestr - rekomendacje specjalistów
Witaminy w ciąży 2 trymestr, a także witaminy w 3 trymestrze to najczęściej jeden preparat, który zalecany jest kobietom po upływie 1. trymestru ciąży. Suplement dla kobiet w ciąży w tym okresie powinien zawierać:
- 0,6-0,8 mg kwas foliowego,
- 1500-2000 j.m. witaminy D,
- 150-200 mcg jodu,
- co najmniej 200 mg kwasów DHA, u kobiet z podwyższonym ryzykiem przedwczesnego porodu zaleca się suplementację 1000 mg kwasów DHA.
Witaminy prenatalne stosowane w 2 i 3 trymestrze ciąży w dalszym ciągu zapewniają optymalne warunki do rozwoju dziecka. Wpływają też na prawidłowy przebieg ciąży. W ostatnim trymestrze ciąży większe znaczenie mają kwasy DHA, ponieważ zapotrzebowanie na te związki jest wówczas znacznie większe. Kobiety spożywające mało tłustych ryb, powinny przyjmować ok. 600 mg kwasów DHA w ciąży w 2 i 3 trymestrze. Aby móc indywidualnie ustalić zapotrzebowanie organizmu kobiety na witaminę D, można rozważyć wykonanie badania, które pozwoli określić poziom witaminy D. Na podstawie uzyskanego wyniku można stwierdzić, czy zalecana standardowo dawka witaminy D jest wystarczająca, czy konieczne jest jej zwiększenie.
Selen, cynk, wapno, magnez - jakie minerały powinny zawierać tabletki dla kobiet w ciąży?
Wymienione wyżej składniki odżywcze są zalecane rutynowo, wszystkim kobietom ciężarnym. Czasami, konieczne jest zmodyfikowanie rekomendowanych dawek witamin lub minerałów, a także dodatkowe suplementowanie jeszcze innych związków. Selen w ciąży wpływa na prawidłowy rozwój tarczycy u dziecka. Zalecane dzienne spożycie w okresie ciąży wynosi 60 mcg. Suplementację selenu warto rozważyć u kobiet zmagających się z chorobą Hashimoto.
Zapotrzebowanie na cynk w ciąży również nieco rośnie. U kobiet ciężarnych, dzienne zalecane spożycie wynosi 11 mg, podczas gdy u reszty kobiet - 8 mg. Niedobór cynku w ciąży zwiększa ryzyko pojawienia się komplikacji, takich jak chociażby stan przedrzucawkowy. Zdrowa, zróżnicowana dieta powinna w pełni zaspokajać zapotrzebowanie organizmu kobiety ciężarnej na ten składnik mineralny. Jeśli jednak małe jest spożycie mięsa, produktów pełnoziarnistych, jajek, ryb i orzechów, również warto zastanowić się nad dodatkowym przyjmowaniem cynku w ciąży.
Wapno w ciąży powinno być spożywane głównie w postaci pokarmu. Największe ilości tego związku obecne są w mleku i produktach mlecznych, takich jak ser biały, ser żółty, jogurt naturalny czy kefir. Wapno, w znaczących ilościach, znajduje się też w żółtkach jajek, suszonych owocach i niektórych warzywach. Jeśli kobieta spożywa mniej niż 1000 mg wapnia w ciąży, konieczna może być suplementacja. W pozostałych przypadkach, nie jest ona potrzebna.
Magnez w ciąży przyczynia się do prawidłowego rozwoju układu nerwowego u dziecka. Niedobór tego pierwiastka zwiększa ryzyko porodu przedwczesnego. Suplementacja magnezu w ciąży zalecana jest kobietom, u których stwierdzono niedobór magnezu lub pojawiły się jego objawy, np. osłabienie, nudności, senność, spadek apetytu i skurcze mięśni. Żelazo dla kobiet w ciąży, zgodnie z aktualnymi rekomendacjami, zaleca się przyjmować jedynie w przypadku stwierdzenia niedokrwistości w ciąży wynikającej z niedoboru żelaza. Ryzyko jej wystąpienia rośnie przede wszystkim w 2 i 3 trymestrze ciąży. Regularne badania, wykonywane przez kobietę ciężarną, umożliwiają wykrycie niedokrwistości i jej odpowiednie leczenie.
Jak wybrać najlepszy suplement dla kobiet w ciąży?
Wybierając witaminy dla kobiet w ciąży warto zwracać uwagę na zawarte w nich składniki, łącznie z ich ilością. Skład witamin prenatalnych powinien być zbliżony do przedstawionych wyżej zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników. Rekomendacjom tym odpowiada preparat MamaDHA Premium+. Znajdują się w nim wszystkie potrzebne elementy w odpowiednich dawkach. Jeśli potrzebna jest dodatkowa suplementacja żelaza, można sięgnąć po suplement Omegamed Optima. Dobry skład mają też kapsułki Pueria. Witaminy w ciąży 1 trymestr to Pueria Uno. W 2 i 3 trymestrze zaleca się przejście na Pueria Duo. W suplementach Pueria znajduje się dodatkowo cholina, która wspiera prawidłowy rozwój układu nerwowego dziecka.
Witaminy dla kobiet w ciąży Femibion 1 mają większość istotnych składników w odpowiedniej ilości. W preparacie tym nie ma jednak kwasów DHA, które należałoby dodatkowo suplementować. Obecne w nim są natomiast inne witaminy i składniki mineralne. Preparat ten można rozważyć, jeśli dieta ogólnie nie jest zbyt dobrze zbilansowana lub jest uboga w warzywa, owoce, produkty pełnoziarniste i mięso. Femibion 2 ma trochę zbyt mało folianów. W tym preparacie są już obecne kwasy DHA, ale w minimalnej zalecanej w ciąży ilości - 200 mg.
Tabletki dla kobiet w ciąży nie zawsze mają odpowiedni skład. Jest wiele preparatów, które co prawda wydają się dość bogate pod względem obecnych w nich witamin i składników mineralnych, ale nie zawierają kluczowych dla okresu ciąży elementów lub zawierają je w zbyt małych dawkach.
Składniki mineralne, witaminy, DHA w ciąży zapewniają kształtującemu się organizmowi dziecka dostęp do składników, które są kluczowe dla jego prawidłowego rozwoju. Wybierając witaminy prenatalne, zwracajmy uwagę na ich skład oraz indywidualne potrzeby przyszłej mamy. Dostępnych jest wiele preparatów o bardzo zróżnicowanym składzie. U większości kobiet dobrym wyborem będzie suplement, który zawiera jedynie najważniejsze, kluczowe składniki, taki jak MamaDHA Premium+. Jeśli konieczna jest dodatkowa suplementacja żelaza, można sięgnąć po wspomniany Omegamed Optima Forte. Jeśli natomiast zachodzi potrzeba przyjmowania większej ilości kwasów DHA w ciąży, można uzupełnić suplementację o Prenatal DHA. Organizm każdej kobiety jest inny i ma inne potrzeby. Warto wybrać taki preparat, który na nie odpowiada.
Bibliografia
1. Zimmer M., Sieroszewski P., Oszukowski P., Huras H., Fuchs T., Pawłosek A., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące suplementacji u kobiet ciężarnych, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2020, tom 5, nr 4, 170-181
2. Makowska-Donajska M., Hirnle L., Suplementacja witamin i składników mineralnych podczas ciąży, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2017, tom 2, nr 4, 166-172
3. Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020
4. Paszkowski T., Misiorowski W., Preis K., Wielgoś M., Suplementacja wapnia podczas ciąży i karmienia piersią - co wiemy na początku 2022 r.?, Forum Położnictwa i Ginekologii, 2022, nr 62
5. Kargulewicz A., Suplementacja diety kobiet w ciąży z chorobą Hashimoto, Forum Położnictwa i Ginekologii, 2021, nr 60
6. Karowicz-Bilińska A., Kotarski J., Nowak-Markwitz E. i in., Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania preparatu Chela-Mag B6 Mama w położnictwie i ginekologii, Ginekol Pol., 2011, 82, 792-794
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.