Kwasy DHA w ciąży i dla matki karmiącej- jaki preparat wybrać?

Ile DHA w ciąży i podczas karmienia

Podstawą żywienia kobiety ciężarnej oraz karmiącej piersią jest zbilansowana i zróżnicowana dieta, bogata we wszystkie składniki odżywcze potrzebne dla niej i dla rozwijającego się malucha. Niestety nie zawsze udaje się zaspokoić zapotrzebowanie na dany składnik produktami spożywczymi. Przykładem jest tutaj kwas DHA. Mama musiałaby spożywać 2 razy w tygodniu odpowiednią ilość ryb tłustych, które są najlepszym źródłem kwasów omega – 3. Jest to dość mocno utrudnione ze względu na ich małą dostępność oraz ewentualne zanieczyszczenia mięsa zwierząt. Dla rozwijającego się w łonie malucha najbardziej niebezpieczne są głównie metale ciężkie, które ryby, szczególnie te drapieżne, mogą w sobie kumulować. 

Chociaż bezpieczeństwo konsumowania ryb w ciąży stoi pod znakiem zapytania, a wiele pań po prostu rezygnuje z nich w tym okresie, warto dodać, że eksperci wskazują jednak za korzystne spożywanie dobrych jakościowo ryb zarówno dla ciężarnych jak i karmiących. Jak podają badania zaledwie kilkanaście procent młodych mam decyduje się na spożywanie ryb, w ilości zaspokającej ich dzienne zapotrzebowanie na kwasy omega – 3, w tym na kwas DHA. Które ryby są najlepszym źródłem kwasu DHA? Są to przede wszystkim ryby morskiej, m.in. łosoś atlantycki i dorsz atlantycki, tuńczyk, makrela, śledź i halibut. Składnik ten znajduje się również w owocach morza, algach, orzechach i olejach roślinnych (m.in. lnianym, sojowym, rzepakowym, oliwie z oliwek), a także w siemieniu lnianym. 

Ze względu na stosunkowo małą dostępność kwasów DHA z pożywienia oraz ich ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka oraz przebiegu ciąży Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników rekomenduje suplementację kwasami DHA w ilości co najmniej 200 mg dziennie. Wytyczne te dotyczą wszystkich ciężarnych. Natomiast gdy kobieta w okresie przedkoncepcyjnym oraz w samej ciąży stroni od produktów bogatych w kwasy omega zaleca się zwiększenie tej ilości (400 – 600 mg DHA na dobę). U kobiet, którym zagraża przedwczesny poród rekomenduje się nawet 1000 mg DHA na dobę. 

Zalecenia co do dziennej suplementacji kwasami DHA dla karmiących piersią są podobne. Standardowo kobieta w okresie laktacji powinna przyjmować 200 mg DHA codziennie. Kiedy w jej diecie brakuje regularnego spożywania ryb warto suplementować 400 – 600 mg DHA.

Dlaczego tak ważna jest suplementacja DHA dla kobiet w ciąży i w karmiących piersią?

Wysoką koncentrację kwasu dokozaheksaenowego (DHA) oznacza się w fosfolipidach budujących błony komórek nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym. Wyniki badań naukowych wskazują, że wpływa on na funkcjonalność, przeżywalność i plastyczność neuronów. Niedobór kwasu DHA lub też jego zaburzony metabolizm mogą wpływać na obniżone zdolności poznawcze, większą skłonność do chorób psychicznych oraz neurodegeneracyjnych. 

DHA dla kobiet w ciąży ma ogromne znaczenie wpływając zarówno na zdrowie rozwijającego się płodu, jak i sam przebieg ciąży. Suplementacja DHA u matki karmiącej zapewnia niemowlęciu właściwą podaż tego składnika wraz z mlekiem, a tym samym umożliwia dalszy rozwój układu nerwowego oraz odpornościowego. Na jakie obszary w organizmie dziecka wpływa kwas DHA?

• rozwój struktur centralnego układu nerwowego (głównie mózgu),
• napięcie mięśniowe u dziecka,
• kształtowanie się struktur narządu wzroku, zapewnia prawidłowe widzenie (DHA stanowi 95% wszystkich kwasów tłuszczowych w siatkówce oka),
• obniża ryzyko zapadalności na takie choroby jak cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, astma czy alergia (wziewna i pokarmowa),
• zwiększa odporność organizmu dziecka (lepiej radzi sobie ono z infekcjami wirusowymi i bakteryjnymi) – mniejsze ryzyko zapadalności na infekcje układu oddechowego.

To nie wszystko, ponieważ nie można zapominać, że kwasy DHA w ciąży wpływają również korzystnie na organizm matki i przebieg  samej ciąży. Dlaczego warto dbać o suplementację DHA w ciąży i w okresie laktacji z punktu widzenia organizmu matki i przebiegu ciąży?

• zmniejszają ryzyko przedwczesnego porodu,
• obniżają ryzyka stanu przedrzucawkowego,
• przyczyniają się do prawidłowej masy urodzeniowej dziecka,
• zmniejszają ryzyko depresji poporodowej,
• korzystnie wpływa na układ sercowo – naczyniowy, nerwowy oraz odpornościowy mamy.

Kwas DHA to bardzo ważny składnik w okresie prenatalnym i laktacyjnym. Dlatego wybierając witaminy dla kobiet w ciąży i matek karmiących należy sięgać po takie, które zawierają DHA.

Jak wybrać witaminy DHA?

W zasadzie od początku ciąży aż do zakończenia karmienia piersią można przyjmować tą samą dzienną dawkę DHA celem uzupełnienia diety. Układ nerwowy płodu najintensywniej kształtuje się od 20. tygodnia ciąży i w zasadzie wtedy omega – 3 są najważniejsze. Nie mniej jednak mózg płodu zaczyna rozwijać się między 5. a 6. tygodniem ciąży. Zasadne jest zatem, aby przyjmować witaminy z DHA w ciąży od początku jej trwania. Kiedy zapotrzebowanie na ten składnik jest mniejsze pozwoli to zgromadzić odpowiedni jego zapas właśnie na II, III trymestr oraz okres po narodzinach, kiedy dziecko pozyskuje DHA z mleka matki. 

Szukając preparatu z DHA dla mamy powinniśmy zwrócić uwagę na jego dawkę. Nie powinno być go mniej niż 200 mg, a najlepiej gdy jest go więcej, tj. 400 mg w jednej kapsułce, np. witaminy MamaDHA Premium+. Ważne jest również źródło pozyskiwania składnika i jego oczyszczenie oraz zapewnienie stabilności. Najlepiej gdy składnik pozyskiwany jest z alg lub ryb morskich. Nie mniej jednak muszą one pochodzić z monitorowanych hodowli bądź zawierać badania potwierdzające ich czystość szczególnie w kontekście metali ciężkich. W przypadku DHA pochodzących z ryb pacjentki po zastosowaniu kapsułki odczuwają niekiedy rybi posmak w ustach. Nie jest to przyjemne szczególnie na początku jego zażywania, kiedy dodatkowo przyszłej mamie towarzyszą mdłości. Warto zwrócić uwagę, że niektórzy producenci zapewniają tak zaprojektowaną kapsułkę, która ogranicza te nieprzyjemne odczucia, np. Prenatal DHA. Warto zwrócić uwagę również na formę witamin dla kobiet w ciąży i matek karmiących. Kapsułka żelowa to najpopularniejsza postać zawierająca kwas DHA. Tabletki z kwasami omega nie są dostępne na rynku. Płynna konsystencja niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych uniemożliwia ich tabletkowanie. Ponad to olej zamknięty w żelowej kapsułce to najlepiej przyswajalna forma DHA, zachowująca swoje cenne właściwości. 

Witaminy DHA w ciąży to bardzo ważny składnik w diecie przyszłej mamy. Wspomagają kształtowanie się układu nerwowego dziecka i wpływają na jego ostrość widzenia. Odpowiednia podaż składnika po porodzie wspiera rozwój nerwowo – psychiczny, a także jest czynnikiem ograniczającym występowanie wielu chorób u dziecka w przyszłości, m.in. alergii, astmy, czy cukrzycy. DHA dla mamy to także korzyść dla niej samej oraz dla przebiegu ciąży. Nic dziwnego, że w świadomości coraz większej ilości kobiet w wieku prokreacyjnym wpisuje się uzupełnianie diety w ciąży i okresie laktacji nie tylko w kwas foliowy czy jod, ale także w kwas DHA.