Acerola – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Karina Braja
Karina Braja

magister farmacji

Owoce aceroli są niewielkie i przypominają wyglądem wiśnie. Wyróżniają się bardzo wysoką zawartością witaminy C. W aceroli obecne są też inne przeciwutleniacze, które wywierają korzystny wpływ na zdrowie całego organizmu. Jakie składniki aktywne zawiera acerola? Na co pomagać może spożywanie aceroli? Dlaczego rzadko można nabyć świeże owoce aceroli i w jakich preparatach aptecznych można znaleźć ekstrakt z tej rośliny?

Acerola – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie
źródło: Freepik
Spis treści

Acerola – co to za roślina?

Acerola to inaczej malpigia granatolistna, znana też pod nazwą „wiśnia z Barbados”. Kojarzona jest przede wszystkim z wysoką zawartością witaminy C. Acerola owoc dojrzewa na wiecznie zielonym krzewie. Roślina ta rozwija się w ciepłym klimacie. Można ją spotkać na terenach tropikalnych i subtropikalnych. Owoce aceroli są dość niewielkie i rzeczywiście przypominają wiśnie. Ich średnica najczęściej mieści się w zakresie od 1 do 4 cm. Początkowo zielona skórka, wraz z procesem dojrzewania owoców, zmienia swoje zabarwienie w pomarańczowe, a następnie czerwone. Acerola najczęściej ma intensywnie kwaśny i cierpki smak. Jedynie wybrane odmiany charakteryzują się większym poziomem słodkości.

Acerola – witamina C, obecna w tej roślinie w dużej ilości, jest chętnie suplementowana zarówno przez młodszych, jak i starszych pacjentów. Leki na odporność bez recepty nie zawierają aceroli, ale jest ona obecna w wybranych suplementach diety. Acerola jest źródłem nie tylko kwasu askorbinowego, ale również wielu innych cennych składników odżywczych, które wywierają korzystny wpływ na zdrowie organizmu.

 

 

Acerola – właściwości lecznicze

Acerola – witamina C znajduje się w tym owocu w ilości 50-100 razy większej w porównaniu z jej zawartością w cytrynie lub pomarańczy. W 100 g owoców aceroli obecnych jest ok. 1500-4500 mg kwasu askorbinowego. Właśnie dlatego acerola uważana jest za jedno z najbogatszych źródeł witaminy C. Dla porównania, nać pietruszki, która również jest dobrym źródłem witaminy C, zawiera w 100 g niespełna 100 mg kwasu askorbinowego, a papryka 100-200 mg. 

Oprócz witaminy C, owoce aceroli mają też znaczne ilości polifenoli. W roślinie tej znajduje się wiele cennych związków, takich jak choćby kwercetyna, hesperydyna, resweratrol i luteina. Acerola stanowi również źródło  potasu, magnezu, sodu oraz innych składników mineralnych. Spośród witamin, oprócz kwasu askorbinowego, obecne są w niej witaminy z grupy B i witamina A. Ilość licznych polifenoli w aceroli zwiększa się wraz z dojrzewaniem owoców, ale zawartość witaminy C spada – w niedojrzałych owocach jest jej znacznie więcej niż w tych całkiem dojrzałych.

Acerola – właściwości tej rośliny związane są z wysoką zawartością witaminy C oraz innych antyoksydantów. Ze względu na fakt, że acerola jest bardzo dobrym źródłem kwasu askorbinowego, może być ona stosowana w zapobieganiu oraz leczeniu niedoboru witaminy C. Acerola ma także znaczące właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Może też zwiększać aktywność innych przeciwutleniaczy. Przypisuje się jej również działanie przeciwbakteryjne, obniżające poziom glukozy i lipidów we krwi, działanie przeciwnowotworowe oraz ochronny wpływ na komórki wątroby.

Acerola – właściwości antyoksydacyjne wynikają z dużej zawartości przeciwutleniaczy w owocach aceroli. Ze względu na znaczną ilość witaminy C, roślina ta może wspomagać odporność. Przypisuje się jej również działanie przeciwbakteryjne, obniżające poziom cukru we krwi oraz stymulujące syntezę kolagenu.

 

 

Produkty z acerolą

     

     

    Acerola – na co pomaga?

    Najlepsze źródła witaminy C, takie jak właśnie acerola, mogą być wartościowym elementem diety dla osób, które są w większym stopniu narażone na wystąpienie niedoboru kwasu askorbinowego w organizmie. Dotyczy to choćby osób palących papierosy, nadużywających alkoholu, zmagających się z zaburzeniami wchłaniania lub będących na wysoko przetworzonej oraz mało urozmaiconej diecie.

    Dzięki wysokiej zawartości antyoksydantów (przeciwutleniaczy), acerola może pełnić istotną rolę w zapobieganiu chorobom, do których rozwoju przyczynia się stres oksydacyjny. A warto wiedzieć, że może on zwiększać ryzyko wystąpienia zawału mięśnia sercowego, udaru, miażdżycy, wybranych chorób neurodegeneracyjnych oraz chorób nowotworowych.  

    W jednym z badań zaobserwowano korzystny wpływ spożywania aceroli na mikrobiotę jelit. Zawarte w tej roślinie składniki aktywne mogą stymulować wzrost pożytecznych bakterii oraz zwiększać ich żywotność. Jednocześnie zauważono, że acerola może też hamować rozwój patogennych drobnoustrojów. 

    Z pewnością potrzebne są dalsze badania, które pomogą rzetelnie określić wpływ suplementacji aceroli na zapobieganie i leczenie różnych chorób. Bogactwo składników odżywczych sprawia, że owoce aceroli mogą być wartościowym elementem codziennej diety. Dostarczają one związki, które pomagają utrzymać zdrowie organizmu.

     

     

    Acerola – w jakich preparatach można ją znaleźć?

    Acerolę można spożywać zarówno w postaci surowej, jak i przetworzonej. Warto przy tym wiedzieć, że owoce aceroli są delikatne i wrażliwe na warunki przechowywania. W krótkim czasie po zerwaniu zaczynają tracić swoje cenne właściwości, dlatego trudno jest je nabyć w Polsce w postaci świeżej. Znacznie łatwiej dostępne są preparaty z odpowiednio przetworzoną acerolą. Można sięgnąć po sok z owoców aceroli, kapsułki do połykania lub tabletki do ssania. Zawartość aceroli w porcji dziennej jest bardzo różna. Należy przestrzegać zaleceń dotyczących stosowania wybranego suplementu, które znajdują się na opakowaniu lub w ulotce. 

    Acerola w formie płynu dostępna jest np. w postaci preparatu EkaMedica Acerola. Produkt ten wyróżnia się dobrym składem – obecne są w nim jedynie puree i sok z owoców aceroli. Przykładowe tabletki do ssania z acerolą to natomiast Acerola Plus i Acerola Grinovita. 

     

     

    Acerola – przeciwwskazania i skutki uboczne

    Acerola – skutki uboczne częściej pojawiają się wśród osób, których organizm jest wrażliwy na nadmierną ilość witaminy C. Mogą wówczas wystąpić nudności, bóle i skurcze brzucha, wymioty, biegunka lub zgaga. Bezpieczna dawka kwasu askorbinowego została ustalona na poziomie 1000 mg na dobę. Nie zaleca się jej przekraczania. Spożywania zbyt dużych ilości aceroli powinny szczególnie unikać osoby z tendencją do powstawania kamieni nerkowych.

    Acerola – skutki uboczne u osób zdrowych, które spożywają acerolę z umiarem, należą do rzadkości. Większe ryzyko ich wystąpienia dotyczy pacjentów, którzy przyjmują nadmierną ilość aceroli. Zbyt duża podaż witaminy C może bowiem skutkować dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi. 

    Acerola – przeciwwskazania do przyjmowania preparatów z acerolą to głównie nadwrażliwość na ich składniki. Acerola, ze względu na wysoką zawartość witaminy C, nie jest wskazana do stosowania przez pacjentów chorujących na anemię sierpowatą. Ostrożnie do suplementacji powinny też podchodzić osoby z chorobami nerek. Udokumentowany został też przypadek pacjenta z alergią na lateks, u którego wystąpiła krzyżowa reakcja alergiczna właśnie po spożyciu aceroli. 

     

    Choć acerola jest kojarzona głównie jak naturalne, bogate źródło witaminy C, warto wiedzieć, że zawiera ona również wiele innych cennych witamin, minerałów oraz innych związków o właściwościach prozdrowotnych. Z pewnością może stanowić wartościowe uzupełnienie codziennej diety. W końcu nie bez powodu acerola zaliczana jest do tzw. superfoods.

    Bibliografia

    1.       Olędzki R., Harasym J. Acerola (Malpighia emarginata) Anti-Inflammatory Activity-A Review. Int J Mol Sci. 2024 Feb 8;25(4):2089. doi: 10.3390/ijms25042089. PMID: 38396766; PMCID: PMC10889565

    2.       Prakash A., Baskaran R. Acerola, an untapped functional superfruit: a review on latest frontiers. J Food Sci Technol. 2018 Sep;55(9):3373-3384. doi: 10.1007/s13197-018-3309-5. Epub 2018 Jul 11. PMID: 30150795; PMCID: PMC6098779

    3.       Alvarez-Suarez J.M., Giampieri F., Gasparrini M., et al. The protective effect of acerola (Malpighia emarginata) against oxidative damage in human dermal fibroblasts through the improvement of antioxidant enzyme activity and mitochondrial functionality. Food Funct. 2017 Sep 20;8(9):3250-3258. doi: 10.1039/c7fo00859g. PMID: 28815233

    4.       Bojdo P., Gąsiorkiewicz B., Koczurkiewicz-Adamczyk P., Pękala E. Rola stresu oksydacyjnego w etiologii wybranych chorób cywilizacyjnych. Farm Pol 2021, 77 (2), 111-120

    5.       Cieślik E., Gębusia A. Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych. Postępy Fitoterapii 2012, 2, 93-100

    Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

    Tagi:

    Zobacz więcej artykułów

    • witamina C
      witamina C
      Jaką witaminę C wybrać? Najlepsza witamina C!

      Witamina C naturalna czy syntetyczna? Lewoskrętna, a może liposomalna? Wybór może być trudny. Podpowiadamy, czym różnią się preparaty z kwasem askorbinowym, kiedy warto je stosować i z czym nie łączyć witaminy C.

    • Witamina C
      witamina C
      Witamina C - właściwości, działanie i zastosowanie

      O witaminie C krąży tak wiele przekonań, że trudno byłoby rozstrzygnąć je wszystkie w jednym artykule. Postaramy się jednak przedstawić fakty na temat tego, czy witamina C wpływa na przeziębienie, czy wlewy z witaminy C na raka mogą być jedną z opcji leczenia nowotworów, a także jakie dodatkowe właściwości posiada kwas L-askorbinowy.

       

    • Witamina C 1000 - czy można podawać dzieciom
      witamina C
      Witamina C 1000 - czy można podawać dzieciom?

      Witamina C należy do składników immunomodulujących. Oznacza to, że wpływa ona korzystnie na funkcjonowanie komórek układu odpornościowego. Bez wątpienia witamina C dla dzieci to bardzo ważny składnik w ich diecie w sezonie infekcyjnym. Czy tylko wtedy? Kiedy warto uzupełniać dietę dziecka o witaminę C, jak dobrać odpowiednią dawkę? 

    • Witamina D3 dla dzieci - ważny składnik w diecie już na etapie życia płodowego
      witamina D
      Witamina D3 dla dzieci - ważny składnik w diecie już na etapie życia płodowego

       

      Witamina D dla dzieci jest niezbędna do ich prawidłowego wzrostu i rozwoju. W trosce o zdrowie malucha warto ją przyjmować już od samego początku ciąży. Jak wybrać witaminę D dla noworodka, a jak dla starszego dziecka? Czym grozi niedobór tego związku w organizmie dziecka?

    • Witamina D w ciąży i w okresie karmienia piersią
      witamina D
      Witamina D w ciąży i w okresie karmienia piersią

      Witamina D w ciąży zapewnia prawidłowy rozwój dziecka i pozwala utrzymać zdrowie przyszłej mamy. Czym grozi niedobór witaminy D w ciąży? Jaki preparat z tym związkiem warto stosować? Czy można brać witaminę D podczas karmienia piersią?