Pokrzywa zwyczajna – właściwości lecznicze, działanie i zastosowanie

Co zawiera pokrzywa?

Pokrzywa zwyczajna jest najczęściej kojarzona z uciążliwym chwastem, który gości w ogrodach, polach i lasach. Tymczasem jest to roślina, która już od starożytności była stosowana w różnych wskazaniach leczniczych oraz jako preparat na mocne włosy i paznokcie. Przykładowo, Hipokrates stosował ziele pokrzywy jako środek przeciwkrwotoczny, a Arabowie używali nasion rośliny jako środka przeciwko impotencji. 

Wraz z rozwojem technologii odkryto, że za cenne właściwości lecznicze pokrzywy odpowiedzialne są m.in związki polifenolowe i kwasy fenolowe. Pokrzywa jest również źródłem wielu aminokwasów, witamin i minerałów m.in potasu, magnezu, wapnia, żelaza, cynku, krzemu i miedzi.

Jakie witaminy ma pokrzywa? Zdrowe herbaty i soki z pokrzywą wzbogacają dietę o niezbędne witaminy. Pokrzywa zawiera witaminę C oraz witaminy z grupy B m.in B1, B2, B3 oraz B6. Pokrzywa jest także bogata w karotenoidy, które są prekursorem witaminy A. Cennym składnikiem rośliny jest również witamina K, która wspiera prawidłowe procesy krzepnięcia krwi oraz dba o utrzymanie zdrowych kości.

Na co jest dobra pokrzywa? - właściwości lecznicze

Ze względu na bogaty skład chemiczny rośliny, pokrzywa wykazuje szereg różnych właściwości, które są wykorzystywane zarówno w medycynie tradycyjnej i nowoczesnej. Z wielu badań wynika, że pokrzywa ma właściwości:

·         antyoksydacyjne,

·         przeciwzapalne,

·         regulujące poziom cukru we krwi,

·         regulujące aktywność hormonów,

·         kardioprotekcyjne.

Pokrzywa do picia - na co i jakich schorzeniach stosować?

Cenne właściwości zdrowotne pokrzywy, sprawiają, że może być stosowana jako środek wspomagający w wielu schorzeniach układu moczowego, hormonalnego oraz kostno-stawowego. Dodatkowo, preparaty ziołowe z pokrzywą w postaci szamponów, wcierek, płynów i żeli na skórę pomagają utrzymać prawidłową kondycję włosów i paznokci.

Pokrzywa- właściwości zdrowotne na drogi moczowe.

Działanie pokrzywy na układ moczowy wynika przede wszystkim z jej właściwości moczopędnych. Już niewielkie spożycie naparu z pokrzywy zwiększa produkcję moczu, bez ryzyka utraty niezbędnych elektrolitów. Napary z pokrzywy są szczególnie polecana osobom, zmagającym się z częstymi infekcjami pęcherza. Roślinę można stosować w pierwszych objawach zakażenia, jako środek wspomagający leczenie farmakologiczne lub w celu profilaktyki. Ponadto pokrzywa do picia jest rekomendowana osobom, zmagającym się z obrzękami np. przed miesiączką.

Zastosowanie pokrzywy w regulacji gospodarki hormonalnej.

Dzięki obecności fitosteroli oraz kwasów fenolowych i organicznych pokrzywa znajduje zastosowanie jako środek wspomagający leczenie łagodnego przerostu prostaty. Związki zawarte w roślinie hamują aktywność enzymów - alfa-reduktazy oraz aromatazy, które zmniejszają m.in poziom aktywnej pochodnej testosteronu, łagodząc objawy przerostu prostaty. Ten mechanizm działania pokrzywy jest również wykorzystywany jako leczenie wspomagające u kobiet, które zmagają się z podwyższonym poziomem testosteronu np. w zespole policystycznych jajników (PCOS). Osobom, które borykają się z nadmiernym trądzikiem pochodzenia hormonalnego, zaleca się również wzbogacenie codziennego jadłospisu o napar z pokrzywy.

Pokrzywa do picia - właściwości przeciwzapalne rośliny w chorobach reumatycznych i układu krwionośnego.

Polifenole, karotenoidy, chlorofil oraz flawonoidy mają potwierdzone właściwości przeciwzapalne. Niektóre badania dowodzą, że regularne spożycie naparu z pokrzywy może wspomóc łagodzenie objawów zapalenia stawów. Zdolność do zmniejszenia markerów prozapalnych przez pokrzywę jest również ceniona u osób, które zmagają się z chorobami układu sercowo-naczyniowego m.in miażdżycą.

Jakich składników szukać w preparatach na włosy? - cenne właściwości pokrzywy

Działanie pokrzywy na wzmocnienie włosów i paznokci wynika z obecności witamin, aminokwasów i minerałów. Stosowanie doustne pokrzywy w postaci naparów, herbat lub soków dostarcza odpowiedniej ilości krzemu, który odpowiada za wzmocnienie struktury włosów, skóry i paznokci. Dodatkowo pokrzywa jest źródłem siarki w postaci aminokwasów tj. metioniny i cysteiny, które uczestniczą w syntezie keratyny - głównego białka budującego włosy i paznokcie. Witaminy z grupy B, witamina C oraz minerały zawarte w roślinie uzupełniają codzienną dietę w te składniki i zapobiegają ich niedoborom. Nic więc dziwnego, że preparaty na mocne włosy i paznokcie zawierają w swoim składzie właśnie pokrzywę. 

Regularne stosowanie szamponów i wcierek z pokrzywą zmniejsza przetłuszczanie się włosów, działa antybakteryjnie oraz zapewnia blask i zdrowy wygląd włosów. Dzięki zawartości krzemu, cynku i witamin z grupy B, wyciąg z pokrzywy stymuluje mikrokrążenie głowy, wzmacnia mieszki włosowe oraz ogranicza nadmierne wypadanie włosów. Kosmetyki z pokrzywą do włosów są również rekomendowane osobom, które zmagają się z łupieżem i wzmożoną aktywnością gruczołów łojowych skóry głowy.

Chcesz wiedzieć więcej na temat innych składników wspomagających zdrowie włosów i paznokci? Przeczytaj artykuł: Jakich składników szukać w preparatach na włosy?

Pokrzywa - przeciwwskazania 

Pomimo cennych właściwości pokrzywy, niektóre osoby powinny zachować ostrożność przed jej spożywaniem. Względne przeciwwskazania do stosowania pokrzywy dotyczą osób:

·         Z alergią na tą roślinę - pokrzywa może powodować alergie skórne. 

·         Zmagających się z chorobami nerek - ze względu na właściwości moczopędne, pokrzywa może dodatkowo obciążać nerki,

·         Stosujących leki moczopędne np. na nadciśnienie - nadmierna utrata elektrolitów może prowadzić do niedoboru potasu oraz magnezu,

·         Przyjmujących leki przeciwzakrzepowe np. warfarynę - pokrzywa zawiera witaminę K, która może osłabiać działanie tych leków.

Pokrzywa - skutki uboczne

Pokrzywa jest zazwyczaj dobrze tolerowana i nie powoduje poważnych działań niepożądanych. Natomiast u niektórych osób stosowanie pokrzywy doustnie lub zewnętrznie może powodować alergię objawiającą się zaczerwienieniem i wysypką. Spożywanie pokrzywy w nadmiernych ilościach może również prowadzić do odwodnienia, zaburzeń elektrolitowych oraz zawrotów głowy.

Czy pokrzywa jest zdrowa dla kobiet w ciąży?

Stosowanie doustne pokrzywy nie jest zalecane kobietom w ciąży. Niektóre badania wskazują, że duże dawki wyciągu z pokrzywy mogą powodować skurcze macicy, a także zwiększać ryzyko nadmiernej utraty elektrolitów. Ze względu na właściwości estrogenne i antyandrogenne pokrzywa może powodować zaburzenia w gospodarce hormonalnej u przyszłych mam.

Pokrzywa jest źródłem wielu cennych składników aktywnych, witamin oraz minerałów. Wyciąg z rośliny znalazł zastosowanie w łagodzeniu objawów zakażeń dróg moczowych, przeroście prostaty oraz obrzęków. Ponadto, kosmetyki z wyciągiem z pokrzywy pozytywnie wpływają na wygląd skóry, włosów i paznokci. Pomimo że wyciąg z pokrzywy jest dobrze tolerowane, to niektóre osoby powinny zachować ostrożność przed jego stosowaniem. Działanie estrogenne, antyandrogenne oraz potencjalne właściwości wywołujące skurcze macicy sprawiają, że stosowanie pokrzywy może być niebezpieczne dla kobiet w ciąży.