Alergia wziewna – przyczyny, objawy, leczenie

Alergia wziewna – czym jest?

Alergia wziewna to nieprawidłowa reakcja organizmu na cząsteczki obecne w powietrzu, które są wdychane do dróg oddechowych. Dla osób zdrowych kontakt z nimi jest nie stanowi żadnego zagrożenia. U pacjentów uczulonych prowadzi on jednak do pojawienia się charakterystycznych objawów alergii. Alergia wziewna jest jednym z najczęściej występujących rodzajów chorób alergicznych. Powoduje objawy, które mogą w znacznym stopniu wpływać na samopoczucie oraz komfort życia pacjentów. Nieleczona alergia wziewna może prowadzić do rozwoju poważnych powikłań. Jednym z nich jest astma oskrzelowa. Brak odpowiedniej terapii alergii może też zaostrzać przebieg astmy oraz utrudniać jej efektywne kontrolowanie.

Alergia wziewna występuje powszechnie, przez co część osób ignoruje jej objawy. Choroba ta wymaga jednak wdrożenia leczenia. Zarówno w celu zapobiegania jej ewentualnym przyszłym powikłaniom, jak i poprawy jakości życia pacjenta. Jeżeli dolegliwości mają łagodne nasilenie, mogą nie zaburzać w znaczącym stopniu codziennego życia. Jeśli jednak ich natężenie jest większe, istotnie oddziałują  na wykonywane aktywności i odczuwany poziom zadowolenia. Prawidłowa diagnoza umożliwia wprowadzenie terapii, która pomaga kontrolować objawy alergii wziewnej. Tabletki na alergię oraz inne leki znacznie zmniejszają pojawiające się dolegliwości lub nawet całkowicie je eliminują.

Alergia wziewna – co to za choroba? O alergii wziewnej mówimy, gdy cząsteczki, na które uczulony jest pacjent, dostają się do organizmu drogą powietrzną, przez układ oddechowych. Jest to powszechnie występująca choroba alergiczna, która rozwija się u osób w różnym wieku.

Alergia wziewna ICD10 – zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych opracowaną przez WHO (Światową Organizację Zdrowia), alergia wziewna nie ma przypisanego żadnego konkretnego kodu. Alergiczny nieżyt nosa ma natomiast kod J30, w obrębie którego wyodrębniono m.in. alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa wywołane pyłkami kwiatowymi (J30.1) oraz inne sezonowe alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa (J30.2). W nowszej klasyfikacji ICD11, alergie i reakcje nadwrażliwości dotyczące układu oddechowego znajdują się pod kodem 4A80 A/N.

Alergia wziewna – przyczyny

Alergię wziewną wywołują obecne w powietrzu alergeny, określane czasami jako alergeny inhalacyjne. Do najczęstszych z nich należą:

·         pyłki roślin – bardzo częstą przyczyną alergii wziewnej jest uczulenie na pyłki drzew, traw i chwastów. Wytwarzają one ogromne ilości pyłków, które z łatwością przenoszone są przez wiatr nawet na duże odległości. Uczulać mogą pyłki brzozy, olchy, leszczyny, topoli, bylicy, tymotki łąkowej oraz wielu innych roślin,

·         roztocze kurzu domowego – alergia na kurz i roztocze również występuje powszechnie. Należy ona do tzw. alergii wewnątrzpochodnych, ponieważ alergeny obecne są w środowisku domowym. Roztocze to pajęczaki, które w największej ilości znaleźć można w obrębie łóżka, dywanów, zasłon czy pluszowych zabawek,

·         zarodniki grzybów,

·         alergeny pochodzenia odzwierzęcego – zwierzęta domowe, takie jak koty i psy, mogą być źródłem alergii. Największe stężenie alergenów znajduje się w ślinie i moczu zwierząt. Alergeny z łatwością unoszą się w powietrzu i mogą przedostawać się na różne odległości. Nie trzeba mieć w domu zwierzaka, aby odczuwać objawy alergii. Wystarczy kontakt z osobą, na której ubraniu znajdują się alergeny odzwierzęce lub przebywanie w pomieszczeniu, do którego się one dostały.

Alergia wziewna – objawy

W zależności od tego, jak długo trwa kontakt z alergenem, alergia wziewna może powodować objawy utrzymujące się jedynie przez określony czasu lub przewlekle. Przykładem alergii sezonowej jest alergia na pyłki. Alergicy, którzy śledzą kalendarz pylenia roślin, wiedzą, kiedy mogą spodziewać się nawrotów dolegliwości oraz ich stopniowego ustępowania. W przypadku alergii na roztocze objawy choroby mogą utrzymywać się cały rok. Często widoczne jest nasilenie objawów w określonych porach roku oraz ich wyciszenie w okresach, w których spada liczebność roztocza w środowisku domowym.

Alergia wziewna może powodować takie objawy, jak:

·         wodnisty katar – u części pacjentów wyciek wodnistej wydzieliny z nosa jest bardzo intensywny i trudny do opanowania bez wprowadzenia leków,

·         swędzenie błony śluzowej nosa,

·         częste kichanie,

·         swędzenie i zaczerwienienie spojówek,

·         łzawienie,

·         kaszel, uczucie drapania w gardle.

Objawy alergii wziewnej mogą mieć różne nasilenie. U każdego alergika zestaw tych dolegliwości jest też nieco inny. Część pacjentów narzeka jedynie na typowy katar sienny. U innych jednocześnie pojawiają się też symptomy ze strony narządu wzroku. Nieleczona alergia wziewna może prowadzić do wystąpienia duszności.

Jak leczyć alergie wziewne?

Jeśli wymienione objawy utrzymują się dłuższy okres czasu lub nawracają w kolejnych latach, w podobnym okresie w roku, warto udać się do lekarza. W procesie diagnostyki ważne jest nie tylko rozpoznanie choroby alergicznej, ale również zidentyfikowanie konkretnego alergenu lub alergenów, na które uczulony jest pacjent. Leczenie alergii wziewnej jest kompleksowe. Polega ono na:

·         unikaniu kontaktu z alergenem – przy alergii na pyłki wskazane jest unikanie aktywności poza domem oraz wietrzenia pomieszczeń w godzinach, w których stężenie pyłku jest najwyższe. W przypadku alergii na roztocze kurzu domowego dobrze jest natomiast często prać pościel, koce oraz inne obecne w domu materiały, ograniczyć w miarę możliwości ich ilość oraz często wietrzyć pomieszczenia,

·         stosowaniu leków łagodzących objawy alergii wziewnej – przy łagodnych okresowych objawach alergii wystarczające mogą być doustne leki przeciwhistaminowe, w których składzie obecna jest np. lewocetyryzyna, feksofenadyna czy loratadyna. Przy silniejszych lub utrzymujących się długotrwale dolegliwościach wprowadzany do leczenia jest też zazwyczaj donosowy glikokortykosteroid. U części alergików lekarz zaleca też leczenie wspomagające, które polega na uzupełnieniu dotychczasowej terapii o inne leki w celu lepszego kontrolowania choroby,

·         odczulaniu – część pacjentów kwalifikowana jest do immunoterapii swoistej. Polega ono na stopniowym przyzwyczajaniu organizmu do kontaktu z alergenem. Odczulanie trwa zazwyczaj kilka lat.

Alergia wziewna to choroba, której nie należy bagatelizować. Uważa się, że na jej coraz częstszy rozwój wpływają m.in. zanieczyszczenia powietrza. Mogą one zwiększać wrażliwość organizmu na alergen, zwiększać samo stężenie alergenów w powietrzu, a także nasilać objawy alergii. Przy podejrzeniu alergii niezbędne jest przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki zleconej przez lekarza. Dobrze dobrane leki mogą skutecznie kontrolować chorobę, wyciszyć jej objawy oraz zapobiegać możliwym powikłaniom nieleczonej alergii wziewnej.