Alergia skórna u dziecka – jak ją rozpoznać i skutecznie łagodzić?

magister farmacji
Alergia skórna u dziecka często powoduje nasilone swędzenie skóry, jej zaczerwienienie oraz obrzęk. Dodatkowo występują również inne objawy typowe dla danej choroby alergicznej. Jak rozpoznawana jest alergia skórna u dzieci? Co podać małemu pacjentowi, aby złagodzić uciążliwy świąd i poprawić jego komfort?
Alergia skórna u dziecka często powoduje nasilone swędzenie skóry, jej zaczerwienienie oraz obrzęk. Dodatkowo występują również inne objawy typowe dla danej choroby alergicznej. Jak rozpoznawana jest alergia skórna u dzieci? Co podać małemu pacjentowi, aby złagodzić uciążliwy świąd i poprawić jego komfort?

Alergia skórna u dzieci – objawy skórne
Alergie skórne u dzieci to częsty problem, który może mieć charakter ostry lub przewlekły. Do tej grupy schorzeń należy m.in. atopowe zapalenie skóry, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry czy choćby pokrzywka. Występowanie skórnej alergii u dziecka wiąże się z takimi objawami, jak:
· świąd – najbardziej charakterystyczny objaw alergii skórnej u dzieci i dorosłych. Czasami mówi się, że bez świądu nie ma alergii,
· pieczenie, szczypanie skóry,
· zaczerwienienie,
· obrzęk skóry,
· zmiany skórne różnego rodzaju, np. grudki, krostki, pęcherzyki, bąble.
Alergia u niemowląt – objawy skórne w przypadku AZS (atopowego zapalenia skóry) to również nasilona suchość skóry z tendencją do jej łuszczenia się. U maluchów, oznaki tej choroby pojawiają się najczęściej na policzkach, czole oraz kończynach. Przy pokrzywce występują natomiast charakterystyczne bąble pokrzywkowe, które przypominają zmiany skórne widoczne na skórze po bezpośrednim kontakcie z pokrzywą. Są one wyraźnie odgraniczone od zdrowej skóry. Często tworzą skupiska. Ich kształt jest nieregularny.
Kontaktowe zapalenie skóry u dzieci przebiega ze swędzeniem, zaczerwienieniem i obrzękiem skóry w miejscu, w którym miała ona bezpośredni kontakt z alergenem. W tym obszarze widoczne mogą być też pęcherzyki, które mają tendencję do pękania. Często można też zauważyć nasilone łuszczenie się skóry. Alergia skórna u dzieci wywołuje duży dyskomfort małego pacjenta, a przy bardziej nasilonych lub długotrwale utrzymujących się objawach może znacząco zaburzać jego codzienne aktywności. Dostępne są jednak skuteczne preparaty na alergię u dzieci, dzięki którym można złagodzić pojawiające się dolegliwości oraz poprawić samopoczucie malucha.
Alergia skórna u dziecka – jak ją rozpoznać?
Alergia skórna u niemowlaka lub starszego dziecka jest rozpoznawana na podstawie dokładnego wywiadu przeprowadzanego przez lekarza oraz wyników zleconych przez niego badań. W diagnozowaniu wybranych chorób alergicznych skóry wykorzystuje się określone kryteria, które ułatwiają potwierdzenie lub wykluczenie danej jednostki chorobowej. Lekarz ocenia też widoczne na skórze zmiany oraz ich natężenie. W części przypadków sam wywiad i badanie fizykalne wystarczą do tego, aby rozpoznać alergię skórną u dziecka. W pozostałych sytuacjach przeprowadzane są punktowe testy skórne oraz badanie krwi. Przy podejrzeniu przewlekłej choroby alergicznej potrzebne mogą być też inne badania, które pomagają odróżnić alergię od schorzeń mogących powodować podobne objawy.
Alergia skórna u dziecka może współwystępować z innymi chorobami alergicznymi. Obecność jednej choroby alergicznej sprzyja bowiem rozwojowi kolejnych. U części dzieci diagnozowana jest alergia skórna i alergia pokarmowa (jak sprawdzić, czy dziecko ma alergię pokarmową?). Ta grupa pacjentów jest bardziej narażona na rozwój alergii wziewnej w późniejszym okresie życia.
Alergia skórna u dziecka – co podać?
Uczulenie na skórze dziecka może mieć różny przebieg i odmienne nasilenie. W zależności od konkretnego rodzaju alergicznej choroby skórnej nieco inne jest jej leczenie. Podstawą terapii każdej alergii jest jednak unikanie (w miarę możliwości) kontaktu z alergenem. U dzieci z atopowym zapaleniem skóry bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja emolientowa. Regularne natłuszczanie skóry wydłuża bowiem okresy bezobjawowe i opóźnia pojawienie się zaostrzeń. W okresie nasilenia objawów konieczne może być zastosowanie maści, kremu lub żelu łagodzącego skórną alergię ze sterydem. Bez recepty dostępny jest jedynie słaby steryd – hydrokortyzon. Podczas zaostrzeń choroby, lekarza może zalecić stosowanie silniejszych preparatów, które dostępne są jedynie na podstawie recepty.
Kontaktowa alergia skórna u niemowlaka lub starszego dziecka, jeśli ma łagodne nasilenie, może być łagodzona przy pomocy emolientów. Jeśli jednak świąd jest bardzo silny lub zmiany skórne wzbudzają niepokój rodzica, warto skonsultować się z lekarzem. U starszych dzieci, powyżej 12 roku życia, przy kontaktowym alergicznym zapaleniu skóry można zastosować wspomniany już hydrokortyzon, który działa przeciwzapalnie i przeciwświądowo.
W leczeniu pokrzywki najbardziej skuteczne są natomiast leki przeciwhistaminowe nowszej generacji, takie jak np. lewocetyryzyna, desloratadyna czy feksofenadyna. Dostępne są leki z tymi składnikami dedykowane dzieciom. Przykłady takich preparatów to Hitaxa Fast Kids w syropie dla dzieci powyżej 2 roku życia lub Contrahist Allergy w tabletkach dla pacjentów powyżej 6 roku życia. Leki te stosowane są nie tylko przy alergii skórnej, ale również w leczeniu innego rodzaju chorób alergicznych, w tym również alergii wziewnej (objawy alergii wziewnej u dziecka). Dodatkowo przy uciążliwym swędzeniu skóry można w terapii wykorzystać chłodne okłady. Działają one kojąco i ograniczają świąd.
Alergia skórna u dziecka może mieć charakter ostry lub przewlekły. Czasami objawy pojawiają się w krótkim czasie po kontakcie z alergenem i ustępują w ciągu kilku lub kilkunastu godzin. W innych przypadkach dolegliwości utrzymują się przez długi okres czasu znacząco zaburzając komfort życia dziecka. Warto wiedzieć, jakie objawy mogą świadczyć o alergii skórnej u dziecka i w razie ich zaobserwowania, udać się do lekarza. Obecnie dostępne są skuteczne leki na skórne choroby alergiczne, które uśmierzają dokuczliwe dolegliwości i korzystnie wpływają na jakość życia małego pacjenta oraz jego opiekunów.
Bibliografia
1. Nowicki R.J., Grubska-Suchanek E., Jahnz-Różyk K., et al. Urticaria. Interdisciplinary diagnostic and therapeutic recommendations of the Polish Dermatological Society and the Polish Society of Allergology. Alergologia Polska - Polish Journal of Allergology. 2020;7(1):31-39. doi:10.5114/pja.2020.93829
2. Nowicki R., Trzeciak M., Wilkowska A. i inni. Atopowe zapalenie skóry – aktualne wytyczne terapeutyczne. Stanowisko ekspertów Sekcji Dermatologicznej Polskiego Towarzystwa Alergologicznego i Sekcji Alergologicznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Lekarz POZ 2015, 1, 39-50
3. Sybilski A.J. Choroby alergiczne u dzieci. Medical Education, 2019, 101-113
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.