Grzybica paznokci u stóp – rozpoznanie i leczenie

Grzybica paznokci – co to za choroba?

Grzybica paznokci u nóg to powszechnie występująca dermatoza. Rozwija się znacznie częściej niż grzybica paznokci u rąk. Nic w tym dziwnego biorąc pod uwagę wilgotne i ciepłe środowisko, w jakim zwykle znajdują się stopy. Grzybica paznokci określana jest też jako onychomikoza. Jest to choroba, która rozwija się często, a jednocześnie często jest lekceważona przez pacjentów. Nawet mimo tego, że obecność przebarwień, zgrubień oraz innego rodzaju zmian na powierzchni płytki, nierzadko jest wstydliwa i niekomfortowa dla chorego. 

Grzybica paznokci u nóg jest schorzeniem trudnym w leczeniu. Terapia jest też długotrwała. Do pełnego odrośnięcia płytki paznokcia u stóp potrzeba bowiem wielu miesięcy, nawet roku. Dla porównania, paznokcie u rąk odrastają dwukrotnie szybciej. Warto wiedzieć, jak wygląda grzybica stóp i po które preparaty na grzybicę paznokci warto sięgnąć. Pacjenci często poszukują leków na grzybicę paznokci w aptece. W wielu przypadkach mogą one pomóc pozbyć się nieestetycznych zmian i całkowicie wyleczyć grzybicę. Czasami jednak niezbędne jest włączenie leczenia doustnego, a preparaty wykorzystywane w tej formie terapii dostępne są jedynie na receptę.

Grzybica paznokci – co ją powoduje?

Grzybica paznokcia u stopy najczęściej powodowana jest przez dermatofity. Rzadziej za rozwój choroby odpowiadają drożdżaki i pleśnie. Jest kilka czynników, które sprzyjają wystąpieniu tego schorzenia. Wśród nich znajduje się choćby częste zakładanie obuwia, które wykonane jest z nieprzewiewnych materiałów. Jeśli stopa jest często „zamknięta” w takich warunkach, z większą łatwością może rozwinąć się grzybica. I to nie tylko grzybica paznokci u nóg, ale również grzybica na skórze stóp. Rozwojowi infekcji sprzyja też nasilona potliwość stóp oraz częste korzystanie z kąpielisk czy też innych miejsc publicznych bez obuwia ochronnego.

Zwiększone ryzyko rozwoju grzybicy paznokci u stóp dotyczy również osób, które przewlekle stosują określone leki. Do tej grupy należą m.in. antybiotyki i doustne glikokortykosteroidy. 

Jak wygląda grzybica paznokci?

Grzybica paznokci – początkowe stadium choroby wiąże się z zajęciem niewielkiej części płytki paznokcia. Jeśli grzyb na paznokciu wnika w tkanki w stosunkowo wolnym tempie, wolniejszym niż sam wzrost płytki, regularne obcinanie paznokci może pomóc uniknąć zakażenia. Pierwsze objawy grzybicy na stopach (paznokciach) to:

·         zgrubienie płytki paznokcia,

·         kruszenie się płytki – proces ten zazwyczaj rozpoczyna się od górnej, najstarszej, nieprzytwierdzonej do łożyska części paznokcia,

·         zmiana koloru paznokcia na odcienie żółtawe lub brązowawe,

·         oddzielanie się płytki paznokcia od łożyska – ten objaw zazwyczaj można zauważyć przy bardziej zaawansowanej grzybicy paznokci u nóg,

·         większa chropowatość paznokcia – traci on swoją gładką powierzchnię.

Grzybica paznokci u nóg – objawy sugerujące pacjentowi grzybicę w rzeczywistości nie zawsze są jej wynikiem. Występują też inne choroby, których przebieg może przypominać grzybicę. Czasami pacjenci mają przekonanie, że każda zmiana na paznokciu świadczy o rozwoju grzybicy. Tymczasem jest wiele innych schorzeń, w których dochodzi do łuszczenia się płytki paznokcia, utraty jej przejrzystości czy zmiany zabarwienia. Zauważając nietypowe zmiany na paznokciach u stóp, warto udać się do lekarza i wykonać badanie mikologiczne. Ewentualne wyizolowanie grzyba pozwala wskazać jego gatunek i dobrać najlepszy sposób leczenia.

Co na grzybicę paznokci u nóg stosować?

Jak pozbyć się grzybicy paznokci u nóg? W terapii można korzystać z leczenia miejscowego i/lub ogólnego. Leczenie miejscowe jest bezpieczniejsze i wiąże się ze znacznie niższym ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Wiele preparatów na grzybicę paznokci u stóp dostępnych jest też bez recepty, co ułatwia farmakoterapię. Miejscowe leczenie grzybicy paznokci u nóg jest jednak możliwe tylko w części przypadków. Można z niego korzystać, jeśli:

·         zmiany na paznokciach pojawiły się stosunkowo niedawno i dotyczą najbardziej zewnętrznej lub bocznej części płytki (nie doszło do uszkodzenia macierzy paznokcia),

·         typowe dla grzybicy paznokci objawy widoczne są na maksymalnie 3 paznokciach, a w obrębie każdego z nich zajmują mniejszą połowę płytki.

Grzybica paznokci u nóg – leczenie miejscowe przy pomocy preparatów bez recepty może być skuteczne przy użyciu 2 substancji: amorolfiny i cyklopiroksu. Leki z amorolfiną to m.in. Undofen Amorolfina i Amorolak. Mają one postać lakieru, który nakłada się 1-2 razy w tygodniu. Przed nałożeniem lakieru należy spiłować płytkę paznokcia, aby mechanicznie usunąć jak największą część, która objęta została zakażeniem. W obu lekach znajdują się jednorazowe pilniki, których należy użyć. Dla uzyskania oczekiwanych efektów leczenia wskazane jest ponowne spiłowanie zmienionej chorobowo płytki paznokcia przed każdym kolejnym użyciem leku.

Przykładowym lekiem z cyklopiroksem jest Pirolam Lakier. Jego aplikacja jest już inna. Początkowo zaleca się nakładać lakier na paznokcie co drugi dzień, aby wysycić płytkę paznokcia lekiem. W drugim miesiącu terapii wskazane jest stosowanie lakieru 2 razy w tygodniu, a w trzecim miesiącu – raz w tygodniu.

Na forach internetowych można znaleźć wiele informacji brzmiących mniej więcej tak: „jak szybko wyleczyłam grzybicę paznokci?” lub „jak naturalnie pozbyłam się grzybicy paznokci”. Do takich rekomendacji należy jednak podchodzić bardzo ostrożnie. Grzybica paznokci to trudna w leczeniu choroba, której w bardzo rzadkich przypadkach można całkowicie pozbyć się regularnym obcinaniem płytki i ewentualnym korzystaniem z naturalnych sposobów. U zdecydowanej większości pacjentów niezbędne jest wprowadzenie leków przeciwgrzybiczych o udowodnionej skuteczności. 

Ile trwa leczenie grzybicy paznokci u stóp?

Grzybica paznokci u nóg – leczenie jest długotrwałe i niestety bywa uciążliwe dla pacjentów. Wymaga też dużej systematyczności. Jest jednak potrzebne, aby pozbyć się choroby i przywrócić paznokciom zdrowy wygląd. Czas trwania leczenia grzybicy paznokci u stóp wynosić może nawet do 12 miesięcy. Trwa on aż do momentu pełnego odrośnięcia zdrowej płytki paznokcia. Dokładny czas terapii jest więc kwestią dość indywidualną. Zależy bowiem choćby od szybkości odrastania paznokcia. Im jest ona większa, tym czas leczenia może być krótszy i tym łatwiej jest się pozbyć grzybicy. Innym czynnikiem, który wpływa na czas kuracji, jest ciężkość zakażenia. Przy łagodnych infekcjach szybciej można pozbyć się grzybicy. Im bardziej zaawansowane i nasilone są zmiany, tym proces leczenia jest trudniejszy i dłuższy.

Co powoduje nieleczona grzybica paznokci?

Nieleczona grzybica paznokci u nóg może mieć wiele konsekwencji. Z jednej strony infekcja grzybica może rozprzestrzeniać się na pobliskie okolice i zająć inne paznokcie, a także skórę. Jeśli dodatkowo dojdzie do uszkodzenia skóry w tym obszarze, mogą wystąpić poważniejsze powikłania, łącznie z zapaleniem szpiku i martwicą tkanek. Takie zagrożenie jest szczególnie duże dla pacjentów z cukrzycą, u których ze względu na zaburzenia ukrwienia rany trudniej się goją. Uszkodzenie nerwów, na które diabetycy również są narażeni, powoduje natomiast spadek odczuwania bólu i możliwość niedostrzeżenia uszkodzenia skóry oraz rany.

Nieleczona grzybica paznokci u nóg może też powodować ból. Im jest ona bardziej zaawansowana, tym doświadczany przez pacjenta dyskomfort może być większy. Dolegliwości bólowe mogą być szczególnie często odczuwalne podczas ćwiczeń fizycznych. Czasami pacjenci rezygnują z danej formy aktywności przed uciążliwe objawy. Nieleczona grzybica paznokci u nóg to również problem natury estetycznej. Jest on wstydliwy i często skłania chorych do zakrywania paznokci. A to z kolei nasila rozwój grzybicy. 

Grzybica paznokci u stóp rozwija się często. Szacuje się, że choroba ta dotyczy 3-12% populacji. Wraz z wiekiem zwiększa się częstotliwość jej występowania. Grzybica paznokci u nóg wymaga leczenia. Im szybciej zostanie ono wprowadzone, tym jest krótsze i łatwiejsze. Nie ma co liczyć, że choroba ta minie samoistnie. Co więcej, pozostawiona bez leczenia może prowadzić do rozwoju powikłań, a także stopniowo coraz bardziej wpływać na jakość życia pacjenta i podejmowane przez niego aktywności. Warto więc wiedzieć, kiedy korzystanie z preparatów na grzybicę paznokci bez recepty może przynieść realne korzyści i które leki są skuteczne w leczeniu tego schorzenia. Przy odpowiedniej dozie cierpliwości i wytrwałości można trwale pozbyć się grzybicy i przywrócić paznokciom zdrowy, piękny wygląd.