Grypa typu A – wirusy, objawy, leczenie

Wirusy grypy typu A

Wirus grypy typu A jest (obok wirusa grypy typu B) najczęstszą przyczyną grypy u ludzi. Wyróżnić można wiele podtypów tego wirusa. Udokumentowanych zostało 18 podtypów H (H1-H18) i 11 podtypów N (N1-N11). Grypa typu A u człowieka najczęściej powodowana jest przez takie podtypy jak:  H1N1, H1N2, H2N2 i H3N2.

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj również:

• Grypa typu B – wirusy, objawy, leczenie
• Grypa - przyczyny, objawy i leczenie

Co istotne, wirus grypy typu A posiada zdolność atakowania nie tylko ludzi, ale również świń, koni, ptaków i innych zwierząt. W przeszłości już wielokrotnie zdarzało się, że choć dany podtyp wirusa dominował w obrębie jednej populacji, w pewnym momencie zaczął infekować również inne gatunki.

Wirusy grypy typu A posiadają zdolność do szybkich przemian, w wyniku których powstają nowe szczepy wirusa. Co roku, nieco inne podtypy wirusa grypy A dominują. Z tego właśnie powodu, pojawiające się każdego roku nowe szczepionki przeciwko grypie mają inny skład.

Grypa typu A – objawy

Grypa typ A – objawy oraz przebieg choroby mogą różnić się, w zależności od tego jaki podtyp wirusa wywołał zakażenie. W sezonach, w których dominującym podtypem był H3N2, zazwyczaj obserwowano większe nasilenie dolegliwości oraz cięższy przebieg grypy. Choroba najczęściej ma dość nagły początek. U pacjenta mogą pojawić się takie objawy jak:

• gorączka,
• dreszcze,
• ból głowy,
• bóle mięśni i stawów,
• silne osłabienie,
• bardzo złe samopoczucie,
• suchy kaszel,
• wyraźny spadek apetytu lub jego zupełny brak,
• nudności.

Grypa typu A u części pacjentów skutkuje też pojawieniem się kataru, zatkanego nosa, nasilonego łzawienia i przekrwienia spojówek. W przebiegu grypy A u dzieci nierzadko obserwuje się wyższą temperaturę ciała niż u osób dorosłych.

Warto mieć na uwadze, że nie u wszystkich pacjentów zarażonych wirusem grypy typu A objawy mają duże nasilenie. U części chorych, dolegliwości są łagodne, przypominające raczej zwykłe przeziębienie niż grypę. Niektórzy pacjenci przechodzą infekcję zupełnie bezobjawowo.

Grypa typu A – ile trwa? W większości przypadków grypa typu A trwa około tygodnia. Jednak osłabienie  może utrzymywać się jeszcze przez kilka kolejnych dni. Nieco inaczej wyglądać to może u pacjentów obciążonych chorobami przewlekłymi. U tej grypy chorych grypa może mieć cięższy przebieg, trwać dłużej, a do tego ryzyko wystąpienia powikłań jest wyraźnie wyższe niż u osób zdrowych.

Grypa typu A zazwyczaj ma ostry, nagły początek. Pacjent jest wyraźnie osłabiony, może skarżyć się na bardzo złe samopoczucie, gorączkę, dreszcze, bóle mięśni i stawów oraz suchy kaszel. Rzadziej pojawia się chrypka i ból gardła.

Grypa typu A – leczenie

Leczenie grypy typu A może być przyczynowe i/lub objawowe. Dostępne są leki przeciwwirusowe, takie jak Ebilfumin czy Tamiflu, jednak można je nabyć jedynie na podstawie recepty. Ich skuteczność jest ściśle powiązana z szybkością ich wprowadzenia do leczenia. Im szybciej zostaną one podane pacjentowi, tym w większym stopniu łagodzą objawy, skracają czas ich trwania oraz zmniejszają ryzyko pojawienia się powikłań. Leki przeciwwirusowe zalecane są głównie pacjentom z grup ryzyka (np. dzieciom do 2. r. ż., osobom starszym, pacjentom z zaburzeniami odporności). Lekarz może zalecić taki preparat również innym chorym, aby ograniczyć dalsze rozprzestrzenianie się wirusa grypy typu A w jego otoczeniu.

Leczenie objawowe polega natomiast na stosowaniu preparatów, które uśmierzają dokuczliwe dla pacjenta dolegliwości. Dostępnych jest wiele leków na przeziębienie i grypę, które poprawią komfort pacjenta i polepszą jego samopoczucie. Jeśli tylko jest taka możliwość, zalecana jest regeneracja organizmu i odpoczynek. Ważne jest też przyjmowanie większej ilości płynów, co ma szczególne znaczenie przy utrzymującej się gorączce. W przypadku gorączki, która wyraźnie pogarsza komfort życia chorego, można sięgnąć po leki przeciwgorączkowe, takie jak ibuprofen (np. Ibum, Nurofen), paracetamol (np. Apap) czy aspiryna (np. Polopiryna, Aspirin C). U dzieci stosuje się głównie dwie pierwsze substancje. Leki przeciwgorączkowe posiadają również właściwości przeciwbólowe. Dzięki temu złagodzą one także ból głowy czy bóle mięśniowo-stawowe.

Grypa typu A zazwyczaj przebiega z suchym kaszlem. Jeśli jest on uciążliwy, męczący lub zaburza nocny odpoczynek, można zastosować preparat przeciwkaszlowy. Przykładowe leki na kaszel to Pulmopect, Levosol i Supremin. Leki przeciwkaszlowe mogą być podawane również przed snem. Należy z nich korzystać jedynie przy suchym, nieproduktywnym kaszlu. Jeśli pacjent zarażony wirusem grypy typu A zmaga się z silnym katarem, może sięgnąć po skuteczne leki na katar, które dość szybko powinny przynieść mu ulgę. Preparaty poprawiające drożność nosa mają różną postać i skład. Przykładowe aerozole to Otrivin, Sudafed i Nasivin. Dostępne są też tabletki na katar oraz irygatory do płukania nosa i zatok.

Grypa typu A – zaraźliwość

Zaraźliwość wirusów grypy typu A jest wysoka. Posiadają one dużą łatwość w rozprzestrzenianiu się między organizmami. Czas jaki mija od momentu zarażenia się wirusem grypy typu A do pojawienia się pierwszych objawów choroby wynosi 1-4 dni. Jeszcze zanim u chorego pojawią się pierwsze oznaki infekcji, może on zarażać kolejne osoby. Szczyt zakażalności przypada na kilka pierwszych dni po wystąpieniu dolegliwości. Co ciekawe, dzieci po zachorowaniu na grypę zazwyczaj zarażają dłużej niż osoby dorosłe – nawet 2-3 tygodnie po pojawieniu się objawów choroby.

Szczyt zachorowań na grypę typu A przypada w naszym kraju na okres zimowy. Choroba ta u osób o ogólnym dobrym stanie zdrowia, które nie są obciążone chorobami przewlekłymi, najczęściej trwa ok. 7 dni i ustępuje samoistnie, bez powikłań. Pojawiające się w jej przebiegu dolegliwości mogą jednak znacząco zaburzać codzienne funkcjonowanie i negatywnie wpływać na nastrój chorego. Przy pomocy dostępnych leków na gorączkę, kaszel czy katar można łagodzić pojawiające się objawy i poprawić komfort pacjenta.