Angina wirusowa - jak ją rozpoznać i skutecznie leczyć?

Angina wirusowa objawy i charakterystyka choroby

Wirusy odpowiadają nawet za 90% przypadków zapalenie gardła i migdałków podniebiennych. Patogeny wirusowe najczęściej odpowiadające za rozwój anginy to Adenovirus, Enterovirus (m.in. Coxsackie), Rhinovirus, Reovirus, wirus Herpex simplex i Epsteina-Barr, a także wirusy paragrypy, grypy, cytomegalii, odry i różyczki. Charakterystycznym objawem choroby jest zawsze silny ból gardła nasilający się przy połykaniu, który często promieniuje aż do ucha. Niemniej jednak w zależności od czynnika etiologicznego wyróżnia się kilka charakterystycznych objawów związanych chociażby z mononukleozą zakaźną wywołaną przez wirus Epseina-Barr, jak również z zakażeniem wywołanym przez wirusy Coxsackie, czy wirus opryszczki. 

Angina opryszczkowa (angina herpetica) wywołana przez wirusy Coxackie A charakteryzuje się występowaniem pęcherzyków na łukach przednich w jamie ustanej, które szybko znikają. W przebiegu anginy wywołanej przez wirusa opryszczki pojawiają się zmiany na śluzówce w postaci żółtawych pęcherzyków, ograniczonych cienką czerwoną obwódką. Co więcej, równolegle obserwuje się podobne zmiany w jamie nosowej, czy też na wargach. Ile trwa angina wirusowa wywołana przez wirus Herpex simplex- nawet do 2 tygodni. Natomiast mononukleoza zakaźna wywołana przez wirus Epsteina-Barr charakteryzuje się powiększeniem śledziony i wątroby oraz niekiedy pojawianiem się drobno grudkowej wysypki skórnej. Migdałki są obustronnie mocno obrzęknięte i pokryte nalotem, a węzły chłonne znacznie powiększone. Każda z tych angin daje również szereg symptomów bardzo typowych dla stanu zapalnego gardła i migdałków podniebiennych. Objawy anginy wirusowej zwykle obejmują:

·         Ból gardła nasilający się przy połykaniu napojów i pokarmów, który utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale nie zawsze musi być on bardzo nasilony,

·         Zaczerwienione i obrzęknięte gardło,

·         Gorączkę do 38°C, niekiedy do 39°C,

·         Ogólne osłabienie, pogorszenie samopoczucia, bóle mięśniowe,

Przebieg anginy u dzieci i dorosłych może obejmować również inne objawy infekcji wirusowej, tj. katar, kaszel, czy chrypka, a nawet zapalenie spojówek, czy biegunka.

Infekcja wirusowa ma zwykle łagodny przebieg i rozpoczyna się dość powoli. Tak naprawdę schorzenie dotyka osób w każdym wieku, zarówno dorosłych, jak i dzieci i może występować przez cały rok. Chociaż najwięcej przypadków anginy wirusowej odnotowuje się w okresie od jesieni do wiosny, kiedy to popularne drobnoustroje wywołujące infekcje sezonowe najłatwiej się rozprzestrzeniają. Angina wirusowa ile trwa? Zwykle jest to około 7 dni. Szczególnie w tym czasie zaleca się pozostać choremu w domu.

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł: Angina wirusowa a bakteryjna.

Angina wirusowa leczenie i domowe sposoby

Angina u dorosłych i dzieci o etiologii wirusowej wymaga przede wszystkim leczenia objawowego. Oznacza to, że zwalcza się jedynie symptomy choroby, nie zaś jej przyczynę. W czasie infekcji ważne są także odpowiednie nawodnienie pacjenta i odpoczynek, a także jego izolacja. Ten ostatni aspekt ma na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się zakażenia, jak również ochronę samego pacjenta, którego osłabiony chorobą organizm bardziej narażony jest na działanie innych patogenów, co sprzyja ewentualnym powikłaniom.

Zatem jak leczyć anginę wirusową? Z pomocą przychodzą tabletki na złagodzenie bólu gardła. Środki tego typu zawierają głównie składniki przeciwbólowe i przeciwzapalne, bądź przeciwdrobnoustrojowe i znieczulające. Najbardziej popularne pastylki do ssania łagodzące stan zapalny gardła to leki zawierające benzydaminę, czy flurbiprofen. Alternatywę stanowią farmaceutyki z substancjami antyseptycznymi, m.in. alkoholem 2,4-dichlorobenzylowy, amylometakrezolem, czy też chlorheksydyną. Niekiedy składnikiem preparatu na gardło jest lignokaina lub benzokaina- związki o działaniu miejscowo znieczulającym. Ich połączenie z substancją przeciwdrobnoustrojową sprawia, że leki tego typu potrafią szybko łagodzić ból gardła, a także wyeliminować patogeny odpowiedzialne za rozwój zakażenia. W przypadku anginy wirusowej pomocne mogą być również spraye na gardło zawierające podobne, jak w przypadku pastylek do ssania, składniki bądź płyny do płukania gardła. W składzie tych ostatnich farmaceutyków znaleźć można zarówno benzydaminę, jak i diklofenak – substancje należące do grupy niesteroidowych leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Dodatkowo benzydamina wykazuje również działanie przeciwdrobnoustrojowe. Płukanki na gardło mogą również zawierać ziołowe ekstrakty o działaniu przeciwzapalnym i ściągającym, tj. kora dębu, szałwia, czy rumianek.

Leki na gardło działające przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo często wysuszają błonę śluzową. Warto zatem pamiętać o regularnym przyjmowaniu płynów, jak również preparatach o działaniu nawilżającym, tj. spraye, czy pastylki do ssania z porostem islandzkim, tymiankiem, podbiałem, propolisem, czy kwasem hialuronowym. Tego typu produkty pozwolą również na regenerację błony śluzowej i wspomogą jej funkcje obronne.

Co na anginę wirusową jeszcze warto zastosować? Wszystko zależy od konkretnych objawów choroby. Niekiedy będą potrzebne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, m.in. paracetamol, metamizol sodu (pyralgina), jak również środki o równoległym działaniu przeciwzapalnym- naproksen, ibuprofen. Są one szczególnie rekomendowane w przypadku stanu zapalnego gardła do stosowania w pierwszych dniach infekcji. Jeśli anginie towarzyszy również katar, czy kaszel potrzebne będą odpowiednie leki udrażniające nos oraz farmaceutyki o działaniu wykrztuśnym lub przeciwkaszlowym.

Z pomocą przychodzą również domowe sposoby pozwalające na łagodzenie objawów zapalenia gardła i migdałków podniebiennych. Angina wirusowa- jak leczyć ból gardła za pomocą domowych sposobów?

·         Płukanie gardła roztworem soli kuchennej i wody lub naparem z szałwii bądź rumianku – działają odkażająco i łagodząco.

·         Inhalacje parowe z olejków eterycznych (miętowego, eukaliptusowego, szałwiowego, lawendowego) – zmniejszają przekrwienie, łagodzą podrażnienia, działają przeciwdrobnoustrojowo.

·         Picie letnich napojów z miodem i cytryną – łagodzą ból gardła.

·         Dbanie o nawilżanie powietrza w pomieszczeniach, nawodnienie i odpoczynek – to ważne aspekty w przebiegu niemal każdej infekcji wirusowej.

Angina wirusowa- powikłania i ewentualna profilaktyka

Zwykle cięższe powikłania niesie za sobą angina ropna (bakteryjna), ale w przebiegu infekcji wirusowej również mogą się one pojawić. Najczęściej do powikłań anginy wirusowej zalicza się wtórne nadkażenie bakteryjne gardła, o czym świadczy pogorszenie stanu zdrowia chorego, mimo wdrożenia leczenia objawowego oraz zapalenie zatok lub ucha środkowego, co stanowi częstszy problem w przypadku dzieci.

Zdecydowanie najcięższe komplikacje zdrowotne mogą wystąpić po anginie wywołanej przez wirus Epsteina-Barr. Do powikłań mononukleozy zakaźnej zaliczyć można:

·         Porażenie nerwów czaszkowych,

·         Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,

·         Zapalenie mięśnia sercowego,

·         Zapalenie trzustki,

·         Ryzyko pęknięcia śledziony,

·         Niedokrwistość hemolityczna.

Angina wirusowa bardzo łatwo rozprzestrzenia się w środowisku. Do zakażenia dochodzi głównie drogą kropelkową, jak również poprzez korzystanie ze wspólnych przedmiotów, na których mogą bytować patogeny, czy przez kontakt bezpośredni, np. podczas pocałunku. Stąd też, aby ustrzec się przed zachorowaniami, należy przestrzegać podstawowych zasad higieny i izolować osoby chore. Ważne jest także wsparcie układu odpornościowego, co ma szczególne znaczenie w sezonie jesienno-zimowym, kiedy nietrudno o infekcje wirusowe. Ważne w tym kontekście są zarówno odpowiednia ilość snu, unikanie stresu, jak również regularna aktywność fizyczna i zdrowa, zbilansowana dieta.

Angina wirusowa to stan zapalny gardła i migdałków podniebiennych, który może być wywołany przez różnego rodzaju wirusy. Jak również inne infekcje o takiej etiologii, angina wirusowa wymaga głównie leczenia objawowego, jak i nawodnienia pacjenta i zapewnienia mu odpoczynku. Właściwe postępowanie pozwoli szybciej przejść przez chorobę i uchronić pacjenta przed powikłaniami.