Alergia na kota – skąd się bierze i jak ją kontrolować?

Czym jest alergia na sierść kota?

Alergia na koty jest uważana za najczęstszą nadwrażliwość pochodzenia zwierzęcego. Kocie alergeny mają mniejszą masę cząsteczkową i łatwiej przedostają się do dróg oddechowych niż w przypadku innych zwierząt futerkowych, dlatego przykładowo objawy alergii na psa występują rzadziej. Problem alergii na kota może dotyczyć nawet 10–15% dorosłych. Wiele osób uważa, że głównym źródłem alergenów jest sierść kota, a koty jej pozbawione nie będą działały alergizująco. Nie jest to końca prawdą. Sierść jest źródłem alergenów, które wytwarzane są gdzie indziej. Za główny antygen kota uważana jest uteroglobulina Fel d 1, która produkowana jest przez gruczoły ślinowe, łojowe i w okolicach odbytu zwierzęcia. Odpowiada ona za 60-90% wszystkich reakcji nadwrażliwości na sierść kota. Zwierzę podczas lizania przenosi alergen na naskórek i sierść. Co więcej, w skórze kocurów znajduje się więcej gruczołów łojowych, niż w przypadku kotek, więc samce są potencjalnie bardziej alergizujące. Oczywiście zdarzają się alergie również na inne glikoproteiny, ale występują one znacznie rzadziej. Alergeny rozprzestrzeniają się w środowisku wraz z sierścią i złuszczonym naskórkiem. Fel d 1 powszechnie występuje w kurzu domowym oraz w powietrzu. Jego rezerwuar stanowią dywany, zasłony, meble tapicerowane, wykładziny, czy też pościel i koce, zarówno wtedy kiedy kot przebywa w danym pomieszczeniu, jak i nie. Bardzo dużo alergenów przenoszonych jest również na ubraniach właścicieli kotów. Dodatkowo glikoproteina Fel d 1 jest dość „lepkim” alergenem, więc pozostaje w środowisku, w którym przebywało zwierzę przez długi czas po jego usunięciu, jak podają badania, może być to okres nawet dwudziestu tygodni.

W wyniku reakcji krzyżowej, u niektórych osób uczulonych na sierść kota pojawia się nadwrażliwość po zjedzeniu mięsa wieprzowego. Takie objawy jak pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, bóle brzucha, nudności, czy w skrajnych przypadkach wstrząs anafilaktyczny obserwuje się po zjedzeniu surowego, suszonego lub wędzonego mięsa wieprzowego.

Uczulenie na sierść kota – objawy

Alergia na kota- objawy pojawiają się głównie na skutek reakcji IgE-zależnej i zwykle manifestują się jako łzawienie z oczu, ich pieczenie i podrażnienie, jak również katar, kichanie i inne symptomy związane z alergicznym nieżytem nosa. U pacjentów z astmą i atopowym zapaleniem skóry dochodzi do znacznego zaostrzenia symptomów choroby po kontakcie z alergenami pochodzącymi od kota. W mechanizmie reakcji nadwrażliwości typu I pojawiają się również zmiany skórne. Alergia na kota objawy skórne: pokrzywka, wysypka, świąd skóry. Obserwuje się również miejscowe objawy alergii kontaktowej po polizaniu przez kota, czy po czułościach ze zwierzakiem. Alergia na kota - objawy po jakim czasie mogą wystąpić? Jeśli chodzi o dolegliwości ze strony oczu i dróg oddechowych pojawiają się one zwykle po kilku minutach od kontaktu z alergenem, natomiast zmiany skórne mogą wystąpić nawet z kilku godzinnym opóźnieniem.

Uczulenie na kota - objawy u dzieci

Nie ma wątpliwości, że kontakt dziecka ze zwierzęciem od najmłodszych lat rozwija w nim empatię i uczy odpowiedzialności, co przekłada się w przyszłości na lepsze radzenie sobie w różnych sytuacjach życiowych. Co więcej, jak pokazują niektóre doniesienia, kontakt z kotem od wczesnych lat dzieciństwa może wpłynąć na rozwinięcie się prawidłowej odpowiedzi układu immunologicznego na kontakt z alergenami pochodzenia zwierzęcego. Jest to dość wątpliwie w przypadku niemowląt i małych dzieci, które obarczone są wysokim ryzykiem występowania chorób alergicznych, ze względu na obciążenie rodzinne. Niemniej jednak wśród najmłodszych zdarza się alergia na kocią sierść, a jej symptomy są bardzo zbliżone do tych, występujących u osób dorosłych. Alergia na kota u niemowlaka i starszego dziecka- objawy: kichanie, wodnisty katar, swędzenie w nosie, podrażnienie i zaczerwienie oczu, czy też wysypka na skórze. Należy pamiętać, że alergia na kota u dziecka, jak również na inne alergeny powinna zostać skonsultowana z lekarzem i poddana odpowiedniej diagnostyce. Wiele objawów jest u dzieci mało specyficznych, a brak odpowiedniej reakcji może zaostrzać reakcje nadwrażliwości w przyszłości i zwiększać ilość alergizujących czynników. Lepiej zatem nie podawać dziecku leków na alergię na własną rękę, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.

Alergia na kota leczenie

Oczywiście uczulenie na sierść wymaga podobnej terapii, jak w przypadku innych chorób alergicznych. Stosuje się różnego rodzaju leki antyhistaminowe, które pozwalają łagodzić objawy reakcji nadwrażliwości. Należą do nich m.in. feksofenadyna, rupatydyna, desloratadyna, loratadyna, bilastyna, cetyryzyna, czy levocetyryzyna. Wiele preparatów tego typu dostępnych jest jako leki bez recepty na alergię, tylko w mniejszych opakowaniach. Niemniej jednak podstawą leczenia jest ograniczenie kontaktu z alergenem. Oczywiście nie jest to takie proste, szczególnie jeśli kot traktowany jest jako członek rodziny. Co więcej, należy pamiętać, że eliminacja zwierzęcia z otoczenia alergika nie sprawia, że środowisko staje się nagle wolne od alergenów. Główny lepki alergen Fel d 1 może utrzymywać się jeszcze przez wiele tygodni po wyprowadzeniu się kota z mieszkania. Dlatego chcąc pogodzić ze sobą zarówno przywiązanie do zwierzaka, jak również ograniczenie objawów alergii, warto w pierwszej kolejności wyeliminować z domu wszelkie rezerwuary alergenów, tj. tapicerowane meble, dywany, zasłony, wykładziny. Ważne jest częste sprzątanie, wietrzenie pomieszczeń, przebieranie pościeli, itp. Warto także ograniczyć przestrzeń, w której kot może przebywać. Szczególnie sypialnia jest takim miejsce, do którego nie powinno się wpuszczać zwierzaka.

Jak pokazują badania, częstsze kąpiele kota dają jedynie krótkotrwały efekt ograniczający ilość alergenów obecnych na jego sierści. Mało efektywna jest również kastracja, bądź sterylizacja, jak również dieta ograniczająca ilość estrogenów. Naukowcy doszukują się nadziei na zmniejszenie własności alergizujących kota poprzez immunizację zwierzęcia. Odpowiednia szczepionka ma za zadanie mobilizować układ odpornościowy kota do zwalczania glikoproteiny Fel d 1 i ograniczenia jej stężenia w jego ślinie i wydzielinie z gruczołów bez negatywnego wpływu na samo zwierzę.

Oczywiście jeśli tylko jest taka możliwość alergicy mogą zostać sami poddani leczeniu immunologicznemu. Podawanie odpowiedniej szczepionki doustnej prowadzi się zwykle przez kilka lat, ale efekty terapii są dobre i pozwalają ograniczyć objawy alergii, umożliwiając swobodny kontakt ze zwierzęciem.

Ważne pytania: Czy alergia na kota może minąć? Czy alergia na kota może pojawić się później?

W kontekście alergii na kota, ze względu na to, że stanowi ona dość częsty problem, wiele osób zadaje sobie nurtujące pytania. Należą do nich m.in.

Czy alergia na kota może minąć?

Zwykle alergia na kota, jeśli pacjent nie został poddany immunoterapii swoistej, nie mija samoistnie. Chociaż zdarzają się przypadki, że z czasem, u osób ze słabo nasiloną alergią, dochodzi do uodpornienia się na działanie alergenu, przy stałym kontakcie z alergizującą glikoproteiną.

Czy alergia na kota może pojawić się później?

Alergia na sierść kota, objawy jej towarzyszące, jak również konieczność sięganie po leki antyhistaminowe mogą pojawić się w każdym wieku. Wystąpienie symptomów po kontakcie z danym alergenem w wyniku reakcji nadwrażliwości, może mieć związek ze zmianami w układzie immunologicznym (np. spadek odporności związany z wiekiem, kształtowanie się układu odpornościowego u dzieci), stresem, czy niehigienicznym trybem życia.

Alergia na kota ma związek z uczuleniem na konkretne glikoproteiny występujące w jego ślinie i wydzielinie gruczołów łojowych. Związki te należą do silnych alergenów i zwykle od razu po kontakcie z nimi pacjent odczuwa szereg nieprzyjemnych objawów związanych z podrażnieniem oczu, czy nieżytem nosa. Leczenie alergii na kota opiera się na ograniczeniu kontaktu z alergenami. Można tego dokonać poprzez eliminację z domu przedmiotów materiałowych, stanowiących rezerwuar alergenów, częstsze sprzątanie, jak również rozważyć immunizację zwierzaka. Jeśli jest to możliwe, osoby z alergią na kota powinny poddać się immunizacji swoistej, opierającej się na trwającej kilka lat terapii, mającej na celu przyzwyczajenie układu odpornościowego do danego alergenu.