Niedokrwistość chorób przewlekłych – przyczyny, objawy, leczenie

Niedokrwistość chorób przewlekłych – ICD10

Niedokrwistość chorób przewlekłych to dość często rozwijające się zaburzenie. Jest to drugi co do częstości występowania rodzaj anemii, zaraz po niedokrwistości, której przyczyną jest niedobór żelaza. Może być rozpoznana u osób w różnym wieku, choć zazwyczaj diagnozowana jest u pacjentów w wieku podeszłym, co wynika z powszechnego obciążenia ich organizmu przez choroby przewlekłe. Szacuje się, że problem ten może dotykać nawet 77% osób starszych.

Niedokrwistość chorób przewlekłych ICD-10 - w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób zaburzenie to widnieje pod symbolem D63.  W przebiegu anemii dochodzi do spadku efektywnego dostarczania tlenu do wszystkich komórek ciała. Prowadzi to do pojawienia się określonych objawów niedokrwistości. 

Czym jest anemia chorób przewlekłych? Jest to druga najczęstsza przyczyna niedokrwistości. Rozwija się u osób obciążonych chorobami przewlekłymi. Najczęściej diagnozowana jest u pacjentów starszych, choć może wystąpić u osób w każdym wieku.

Anemia chorób przewlekłych – przyczyny

Niedokrwistość chorób przewlekłych może towarzyszyć rożnego rodzaju schorzeniom. Do jej rozwoju przyczynić się mogą:

·         infekcje – zakażenia bakteryjne, wirusowe, grzybicze, pasożytnicze. Do tej grupy chorób możemy zaliczyć wirusowe zapalenie wątroby typu B lub C, HIV/AIDS, bakteryjne zapalenie wsierdzia, gruźlicę,

·         choroby autoimmunologiczne – reumatoidalne zapalenie stawów, sarkoidoza, choroby zapalne jelit, toczeń rumieniowaty układowy,

·         przewlekła niewydolność nerek,

·         przewlekła niewydolność serca,

·         wybrane choroby nowotworowe, np. nowotwory krwi, guzy lite.

W wyniku zmian zachodzących w organizmie w przebiegu wybranych chorób przewlekłych, może dość do zmniejszenia erytropoezy, czyli procesu, dzięki któremu powstają nowe krwinki czerwone (erytrocyty). Innym mechanizmem, który może prowadzić do rozwoju niedokrwistości chorób przewlekłych jest ograniczenie dostępności żelaza, które jest niezbędne do produkcji hemoglobiny. U części osób obserwuje się też skróconą żywotność erytrocytów.

Różne choroby przewlekłe mogą w odmienny sposób wpływać na rozwój tego rodzaju anemii. Ostatecznie dochodzi jednak do spadku stężenia hemoglobiny i obniżenia  retikulocytów (młodych komórek, z których powstają dojrzałe erytrocyty), co wynika ze zmniejszonej produkcji krwinek czerwonych.

Niedokrwistość chorób przewlekłych – objawy

Anemia chorób przewlekłych ma zazwyczaj łagodne lub umiarkowane nasilenie. Natężenie objawów niedokrwistości u większości pacjentów jest ściśle związane ze stopniem ciężkości choroby podstawowej, która przyczyniła się do wystąpienia tego zaburzenia. Podobnie jak w przypadku anemii z niedoboru żelaza (właściwości żelaza), mogą pojawić się następujące dolegliwości:

·         osłabienie, spadek energii i motywacji do działania,

·         szybka męczliwość,

·         problemy ze skupieniem uwagi,

·         bóle głowy,

·         zawroty głowy,

·         kołatanie serca,

·         duszności,

·         blady odcień skóry i błon śluzowych.

Objawy niedokrwistości chorób przewlekłych nie są specyficzne ani charakterystyczne. Czasami, ten rodzaj anemii występuje jednocześnie z innymi typami niedokrwistości.  Trzeba więc dokładnie przeanalizować wyniki badania krwi oraz gospodarkę żelazową, aby prawidłowo wskazać rodzaj anemii. Przy niedokrwistości chorób przewlekłych obserwuje się często spadek poziomu żelaza przy jednoczesnym prawidłowym lub zwiększonym stężeniu ferrytyny. Czasami konieczne jest przeprowadzenie dodatkowych badań, które pomogą postawić trafną diagnozę.

Jak leczyć niedokrwistość chorób przewlekłych?

Anemia chorób przewlekłych wymaga prawidłowego rozpoznania i leczenia. Nieleczona niedokrwistość wpływa bowiem nie tylko na samopoczucie pacjenta oraz jakość życia, ale może również zwiększać zachorowalność i śmiertelność osób zmagających się z tym zaburzeniem. Istotnym elementem leczenia jest kontrolowanie choroby podstawowej, która przyczyniła się do rozwoju anemii. U części pacjentów prawidłowe leczenie choroby i przestrzeganie zaleceń lekarskich są wystarczające do wyeliminowania anemii. U pozostałych chorych wykorzystywane są też inne metody leczenia, indywidualnie dostosowywane do ich potrzeb oraz stanu zdrowia.

Jeśli niedokrwistości chorób przewlekłych towarzyszy niedobór żelaza, wdrażana jest jego suplementacja. Preparaty z żelazem pomagają wyrównać niedobór tego pierwiastka i uzupełnić jego zapasy w organizmie.  W leczeniu wykorzystywane są również preparaty stymulujące erytropoezę. Największe korzyści z ich stosowania widoczne są  u osób z chorobą nowotworową, zakażonych wirusem HIV oraz u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów. U pacjentów z ciężką, zagrażającą życiu anemią konieczna jest transfuzja krwi. 

Niedokrwistość chorób przewlekłych to powszechnie występujące zaburzenie, które rozwija się głównie u osób starszych. Jego prawidłowe rozpoznanie nie zawsze jest łatwe. Anemia wymaga jednak prawidłowego leczenia, aby nie doszło do rozwoju groźnych dla zdrowia i życia komplikacji. Niezwykle istotne jest w terapii niedokrwistości chorób przewlekłych jest kontrolowanie choroby podstawowej. Jeśli przebiega ona z okresami zaostrzeń i remisji, po wyleczeniu anemii niedokrwistość może nawracać przy zaostrzeniu objawów choroby podstawowej. Konieczne jest więc regularne wykonywanie morfologii, która pomoże wcześnie wykryć rozwijającą się anemię.