Niedokrwistość pokrwotoczna – przyczyny, objawy, leczenie
magister farmacji
Anemia pokrwotoczna rozwija się w wyniku nagłej lub stopniowej utraty krwi. Może objawiać się w różny sposób. Jakie dolegliwości występują u pacjentów z niedokrwistością pokrwotoczną? Jak leczyć ten rodzaj anemii?
Anemia pokrwotoczna rozwija się w wyniku nagłej lub stopniowej utraty krwi. Może objawiać się w różny sposób. Jakie dolegliwości występują u pacjentów z niedokrwistością pokrwotoczną? Jak leczyć ten rodzaj anemii?
Niedokrwistość pokrwotoczna – ICD 10
Niedokrwistość pokrwotoczna, jak sama nazwa wskazuje, rozwija się w wyniku krwotoku. Krwawienie może dotyczyć różnych narządów i układów. Może mieć charakter przewlekły lub ostry. Ostatecznie prowadzi do utraty krwi, spadku liczby krwinek czerwonych, hemoglobiny i hematokrytu.
Ostra niedokrwistość pokrwotoczna ICD-10 – zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób zaburzeniu temu zostało przypisane oznaczenie D62. Klasyfikacja ta została opracowana przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w celu uporządkowania i ułatwienia procesu diagnostyki oraz leczenia. Obecnie opracowana jest już nowsza wersja – ICD11. Prace nad jej wdrożeniem w Polsce wciąż jednak trwają, a ich zakończenie planowane jest w ciągu kilku najbliższych lat.
Jaka jest definicja anemii? Anemia to stan, w którym dochodzi do spadku poziomu hemoglobiny poniżej 12 g/dl u kobiet i 13 g/dl u mężczyzn. Przy niedokrwistości pokrwotocznej anemia wynika z krwawienia, które może być niewielkie ale długotrwałe lub nagłe i intensywne.
Niedokrwistość pokrwotoczna – przyczyny
Ostra niedokrwistość pokrwotoczna związana jest z nagłą utratą czerwonych krwinek (erytrocytów). Może do niej dojść w wyniku ostrego krwotoku np. podczas operacji lub przy urazie, a także wskutek hemolizy (rozpadu czerwonych krwinek). Ten rodzaj anemii ma charakter nagły i grozi wystąpieniem wstrząsu hipowolemicznego.
Przewlekła niedokrwistość pokrwotoczna wyróżnia się stopniową, nie tak intensywną utratą erytrocytów. Jej przyczyny są bardzo różnorodne. Może być ona wynikiem choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy czy też innych chorób przewlekłych. U części osób rozwija się wskutek przyjmowanych leków lub alkoholu. Choroby infekcyjne jelit również mogą prowadzić do rozwoju anemii pokrwotocznej. Podobnie jak choroby nowotworowe toczące się w obrębie przewodu pokarmowego.
Niedokrwistość pokrwotoczna – objawy
Anemia pokrwotoczna może objawiać się w różny sposób, zależnie od tego, jak szybko i w jakiej ilości tracone są czerwone krwinki, a także jaki jest ogólny stan zdrowia chorego i jego wiek. Typowe objawy niedokrwistości, które pojawiają się również przy anemii z niedoboru żelaza (właściwości żelaza), to:
· spadek siły i energii,
· szybkie męczenie się,
· obniżenie koncentracji, trudności ze skupieniem uwagi,
· bóle i zawroty głowy,
· bladość skóry i błon śluzowych,
· przyspieszone bicie serca.
Przy przewlekłej niedokrwistości pokrwotocznej objawy mogą być słabo nasilone lub przez długi czas w ogóle nie występować. Choroba więc może pozostać niewykryta nawet przez wiele lat. Dopiero wraz ze stopniowym pogłębianiem się anemii pacjent może zauważyć jej objawy.
Ostra niedokrwistość pokrwotoczna przy stosunkowo niewielkiej utracie krwi (<15%) może nie powodować żadnych zauważalnych objawów. W organizmie dochodzi bowiem do uaktywnienia mechanizmów kompensacyjnych, których zadaniem jest szybkie wyrównanie utraty krwi. Przy większej stracie (750-1500 ml krwi) dochodzi do wzrostu częstotliwości pracy serca i oddechu. Ciśnienie rozkurczowe może wzrosnąć. Skóra pacjenta przybiera blady odcień, a on sam może być pobudzony. Im większy jest stopień utraty krwi, tym stan pacjenta jest gorszy. Ostra niedokrwistość pokrwotoczna stanowi zagrożenie dla jego życia. Przy dużej utracie krwi przekraczającej 2 litry dochodzi do spadku ciśnienia. Praca serca może być bardzo spowolniona lub bardzo szybka. Skóra staje się blada i zimna. Pacjent staje się senny i może stracić przytomność.
Niedokrwistość pokrwotoczna – leczenie
Nagła, ostra niedokrwistość pokrwotoczna wymaga szybkiego udzielania choremu pomocy. Konieczne jest zatamowanie krwawienia i wezwanie karetki pogotowia. Pacjenci z silnym krwotokiem często wymagają przetaczania płynów i wyrównania nie tylko poziomu krwinek czerwonych, ale również zaburzeń elektrolitowych.
Przy wielkim krwawieniu konieczne może być tylko uzupełnienie żelaza (niedobór żelaza). W przypadku pacjentów z przewlekłą niedokrwistością pokrwotoczną wymagane jest znalezienie źródła krwawienia. Jeśli jest to możliwe, należy leczyć chorobę podstawową, odstawić substancje prowadzące do krwawienia czy też zmienić leki na takie, po których nie powinno do niego dochodzić. Jak zostało wspomniane, części pacjentom z przewlekłą anemią pokrwotoczną rekomendowane są preparaty z żelazem. Lekiem z żelazem dostępnym bez recepty jest Ascofer. Większe dawki żelaza znajdują się w preparatach na receptę.
Niedokrwistość pokrwotoczna może mieć wiele przyczyn. Przy silnym nagłym krwawieniu dochodzi do szybkiego obniżenia poziomu hemoglobiny i szybkiego pojawienia się objawów. Trudniejsza do rozpoznania jest niedokrwistość przewlekła. Bez znalezienia źródła krwawienia, nie sposób zapobiec dalszej utracie krwi. Odpowiednia diagnoza i leczenie są niezbędne do tego, aby wyrównać poziom hemoglobiny.
Bibliografia
- Hus I., Mastalerz-Migas A. Algorytm różnicowania przyczyn niedokrwistości. Lekarz POZ 2022, 1, 12-17
- Podolak-Dawidziak M., Ochrem B. Ostra niedokrwistość pokrwotoczna. Medycyna Praktyczna, (https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.15.1.1.), dostęp: 13.10.2024.
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.