Alergia na sierść zwierząt – jak ją zdiagnozować i jak sobie z nią radzić?

Alergia na sierść zwierząt- czym jest?

Alergia na zwierzęta futerkowe stała się istotnym klinicznie problemem, ponieważ posiadanie pupila w domu stało się bardzo powszechne, a dodatkowo zmianie uległ również tryb życia większości osób, co sprowadza się do częstszego przebywania w zamkniętych pomieszczeniach. Nic więc dziwnego, że testy skórne potwierdzają uczulenie na alergeny kota u 4% badanych, a na alergeny psa u 2% pacjentów. Jeśli osoba cierpi dodatkowo na atopowe zapalenie skóry, czy alergiczny nieżyt nosa odsetek ten znacznie się zwiększa. Chociaż powszechnie używa się sformułowania- alergia na sierść jest ono mylne, sierść stanowi jedynie nośnik różnego rodzaju alergenów pochodzenia zwierzęcego, do których należą konkretne glikoproteiny o masie 10-45 kDa, które mają różne źródła. Głównym źródłem tego typu alergenów w przypadku zwierząt futerkowych jest ich złuszczony naskórek. Nie tylko unosi się on w pomieszczeniach, gdzie przebywa zwierzę, ale również może być przenoszony na włosach, odzieży, czy obuwiu. Warto wspomnieć, że rezerwuarem alergenów mogą być również dywany, zasłony, materace, meble tapicerowane, czy pościel. Sporo alergenów znajduje się również w wydzielinie gruczołów ślinowych, łojowych i potowych zwierzaka, jak również w ich moczu i surowicy. 

Alergia na sierść objawy

Objawy alergii na zwierzęta futerkowe mogą być różne. Zwykle mają one związek z alergicznym nieżytem nosa, czy alergicznym zapaleniem spojówek, ale zdarzają się również zmiany skórne, czy astma oskrzelowa. Alergia na sierść objawy skórne najczęściej występujące to: pokrzywka, świąd skóry, wysypka, a także zaostrzenie zmian atopowych. W przypadku osób z silnym uczuleniem obserwuje się nawet pojawienie się pokrzywki i obrzęku naczynioruchowego po polizaniu, czy też dotknięciu przez zwierzę. W skrajnych przypadkach ugryzienie przez psa może skończyć się nawet reakcją anafilaktyczną.

Reakcja alergiczna po kontakcie z alergenami pochodzenia zwierzęcego przebiega w mechanizmie IgE-zależnym, więc u osoby uczulonej dość szybko pojawiają się dolegliwości związane z alergią. Nie jest to jednak regułą, jak w przypadku alergii na chomika u niektórych osób, kiedy to objawy uczulenia obserwuje się po około roku przebywania ze zwierzęciem pod jednym dachem. Potrzebny jest czas, aby stężenie alergenów w otoczeniu osiągnęło odpowiedni poziom. Objawy uczulenia na zwierzę utrzymują się w zasadzie przez cały rok, ale alergia na psa często nasila się w maju i czerwcu, ponieważ te czworonogi w tym okresie emitują najwięcej substancji wywołujących reakcje nadwrażliwości. U wielu pacjentów obserwuje się również nasilenie dolegliwości rano i wieczorem. Ma to związek z przebywaniem w sypialni, która jest dobrym miejscem służącym jako rezerwuar alergenów odzwierzęcych.

Warto zauważyć, że w przypadku osób cierpiących na inne schorzenia alergiczne (alergiczny nieżyt nosa, astma alergiczna), uczulenie na sierść zwierząt manifestuje się znacznie silniejszymi objawami.

 

Trzeba obserwować wszelkie objawy i dolegliwości, jakie pojawiają się po kontakcie ze zwierzakiem oraz zweryfikować czy izolacja od niego pozwala na złagodzenie objawów. Jest to ważny czynnik diagnostyczny, stanowiący część wywiadu, który skłania lekarza do wykonania kolejnych testów, do których należą testy punktowe, czy też oznaczenie specyficznych przeciwciał IgE. Jeśli objawy uczulenia u chorego utrzymują się, a dodatkowo posiada on dodatni wynik testów, konieczne jest wdrożenie odpowiedniego postępowania terapeutycznego.

Alergia na zwierzęta- leczenie i profilaktyka

Leczenie alergii na zwierzęta futerkowe znacząco nie różni się niczym od terapii innych chorób alergicznych. Oczywiście można stosować odpowiednie tabletki na alergię  zawierające takie substancje przeciwhistaminowe jak rupatydyna, bilastyna, cetyryzyna, levocetyryzyna, loratadyna, czy desloratadyna, ale podstawą terapii jest niewątpliwie ograniczenie kontaktu z alergenem, a w przypadkach silnej alergii jego eliminacja. Czy to oznacza, że trzeba koniecznie rozstać się ze swoim pupilem? Wątpliwe są również doniesienia na temat poprawy stanu zdrowia pacjenta po izolacji od zwierzaka. Należy pamiętać, że alergeny zwierzęce obecne są w powietrzu, a także w meblach tapicerowanych, kocach, pościeli, wykładzinach, zasłonach, itd. Na sam początek warto wprowadzić działania profilaktyczne, które pomogą ograniczyć stężenie alergenów w domu. Należą do nich m.in.:

·         Wprowadzenie zakazu przebywania psa, czy kota w sypialni,

·         Ograniczenie ilości pomieszczeń, w których przebywa zwierzę,

·         Częste pranie i sprzątanie, w celu regularnej eliminacji alergenów,

·         Ograniczenie mebli i przedmiotów w domu, które stanowią rezerwuar alergenów zwierzęcych,

·         Częste wietrzenie pomieszczeń,

·         Wyposażenie domu w oczyszczacz powietrza, bądź klimatyzator z odpowiednim filtrem HEPA,

·         Mycie rąk zawsze po zabawie z pupilem,

·         Regularne kąpiele zwierzaka.

Odpowiednie działania profilaktyczne mogą dać znaczną poprawę, jeśli chodzi o stopień nasilenia objawów. Mówi się również o tym, że kot bez sierści, czy psy z włosami działają mniej alergizująco. Nie do końca jest to prawdą. Psy, które nie mają sierści, rzeczywiście nie gubią jej po domu, i nie roznoszą przez to tak dużych ilości alergenów. Natomiast jak już wiadomo prawdziwe siedlisko substancji wywołujących reakcję nadwrażliwości, to martwy naskórek oraz wydzieliny gruczołów zwierząt. Decydując się na zwierzątko domowe i chcąc uniknąć alergii, warto zagłębić się w temat, rzeczywiście niektóre gatunki psów wydzielają mniej alergizujących białek. Natomiast stojąc przed wyborem pies czy kot, warto mieć na uwadze, że kocie glikoproteiny są znacznie mniejsze i łatwiej dostają się do dróg oddechowych wraz z wdychanym powietrzem, częściej też wywołują reakcje nadwrażliwości, dlatego też alergia na kocią sierść występuje częściej.

Metodą leczenia alergii na zwierzęta, która daje dobre efekty terapeutyczne, jest niewątpliwie odczulanie. Immunoterapia swoista jest procesem długotrwałym, ponieważ może trwać nawet do 5 lat i możliwa jest gdy alergia zostanie właściwie zakwalifikowana i potwierdzona testami, a usunięcie alergenu nie daje oczekiwanych efektów lub nie jest ono możliwe.

Alergia na zwierzęta futerkowe dotyczy głównie alergenów zlokalizowanych w ich naskórku, czy wydzielinie gruczołów, których nośnikiem jest sierść, a rezerwuarem materiałowe elementy wyposażenia domu. Aby ograniczyć objawy nadwrażliwości, warto zadbać o eliminację z domu tapicerowanych mebli, wykładzin, czy zasłon, a także oprócz leczenia przeciwhistaminowego, jeśli jest to możliwe, przeprowadzić immunoterapię swoistą.