Żółty katar – co oznacza i jak go leczyć?

Co oznacza żółty katar?

Zabarwienie wydzieliny z nosa podczas infekcji zmienia się. Poszczególne fazy kataru u dorosłych  i dzieci różnią się nie tylko barwą wydzieliny, ale również jej gęstością. Przy typowym przebiegu przeziębienia, obserwuje się początkowo wodnisty, przezroczysty katar, który stopniowo przekształca się w gęsty i nieprzejrzysty. Może pojawić się ropna wydzielina o zabarwieniu żółtawym lub zielonkawym. Żółty katar jest niejako oznaką walki organizmu z infekcją. W wydzielinie znajdują się komórki odpornościowe zawierające substancje, które odpowiadają za zmianę zabarwienia śluzu.

Różne kolory kataru są zupełnie normalnym objawem niegroźnej infekcji górnych dróg oddechowych. Mogą pojawić się przy przeziębieniu czy też zapalaniu zatok. Żółty kolor kataru raczej nie wskazuje na chorobę alergiczną, choć warto zaznaczyć, że może on pojawić się u osób, u których alergia trwa dłuższy czas i nie jest leczona. Samo zabarwienie wydzieliny  z nosa nie stanowi rozróżnienia między infekcją pochodzenia wirusowego i bakteryjnego. Zarówno żółty, jak i zielony katar mogą wystąpić przy chorobie o podłożu wirusowym. Przy alergii natomiast zazwyczaj obserwuje się wodnisty, obfity wyciek z nosa, który pojawia się w krótkim czasie po kontakcie z alergenem.

Żółty katar – jakie inne objawy mogą mu towarzyszyć?

Żółty katar zazwyczaj występuje łącznie z innymi objawami. Gdy jego przyczyną jest infekcja wirusowa, pojawić się mogą dodatkowo:

• zaburzenia węchu,
• zaczerwienienie, ból gardła,
• ból głowy,
• stan podgorączkowy lub gorączka,
• uczucie ucisku, rozpierania w okolicy zatok,
• kaszel,
• bóle mięśniowo-stawowe,
• spadek apetytu.

Żółty, gęsty katar utrudnia swobodne oddychanie przez nos. W konsekwencji - nos jest zatkany. Mogą pojawiać się w nim strupki. Część pacjentów skarży się również na uczucie spływania wydzieliny z nosa po tylnej ścianie gardła.

Ropny, zabarwiony na żółto lub zielono, gęsty katar  nadal bywa czasami traktowany jako objaw infekcji bakteryjnej. Za bakteryjnym podłożem choroby przemawia nagłe nasilenie dolegliwości po ich stopniowym ustępowaniu, wzmożona produkcja wydzieliny w obrębie nosa i zatok, zauważalne pogorszenie stanu zdrowia chorego czy chociażby wysoka gorączka. Same objawy zapalenia zatok czy też innych chorób górnych dróg oddechowych oraz badanie fizykalne nie zawsze pozwalają jednoznacznie określić, czy infekcja ma pochodzenie wirusowe czy bakteryjne. Pomocne jest wówczas badanie CRP. Niska wartość białka CRP sugeruje podłoże wirusowe, a wysoka – bakteryjne.

Co na żółty katar dla dziecka?

Żółty katar u dziecka leczy się objawowo. Jeśli lekarz stwierdzi infekcję bakteryjną może zalecić antybiotyk, choć nie zawsze jest on konieczny. Dla dzieci, bezpieczna jest woda morska. Przy gęstym, ropnym katarze zazwyczaj lepiej sprawdza się roztwór hipertoniczny. Jednak sam hipertoniczny roztwór soli może być niewystarczający do pozbycia się gęstego śluzu. Korzystne efekty może przynieść wówczas irygacja nosa. Aby ją przeprowadzić można sięgnąć po specjalną butelkę do irygacji lub inne, odpowiednie do tego naczynie. Wprowadza się do niego przygotowany wcześniej roztwór soli, który w tym przypadku może być roztworem hipertonicznym. Następnie pacjent pochyla się nad umywalką i wlewa roztwór do jednego otworu nosowego. Ma on wypłynąć drugim otworem. Podczas przeprowadzania irygacji ważne jest oddychanie przez nos.

Żółty wodnisty katar można szybko złagodzić właśnie dzięki regularnym irygacjom. Zabieg ten zaleca się przeprowadzać już powyżej 4 roku życia. U młodszych dzieci wskazana jest konsultacja z lekarzem. Warto mieć na uwadze, że irygacja u dzieci powinna być wykonywana pod kontrolą osoby dorosłej. Istotna jest współpraca małego pacjenta.

Nie wszystkie dzieci chętnie poddają się irygacji. Warto wcześniej pokazać im lub wytłumaczyć na czym polega cały zabieg. Wsparcie i empatyczne podejście opiekuna ułatwi dziecku cały proces.

Jeśli mały pacjent zdecydowanie nie chce płukać nosa, można usuwać gęstą wydzielinę przy pomocy aspiratora (np. Sopelek, Katarek Plus, Novama Pingo Aspirator). Każdy aspirator ma swoje wady i zalety. Jedne są ciche, inne głośne. Niektóre mają wymienne filtry, inne nie mają ich wcale. Cześć aspiratorów jest łatwa w utrzymaniu w czystości, natomiast przy innych trudno jest zachować idealną higienę. Warto zapoznać się z rodzajami aspiratorów do nosa i wybrać taki, który wydaje się dla nas najwygodniejszy. Gęsty, bardzo żółty katar może wymagać aplikacji soli fizjologicznej przed wprowadzeniem do nosa aspiratora. Sól pomoże nieco rozcieńczyć gęstą wydzielinę i ułatwi jej usunięcie.

Jak leczyć żółty katar u dorosłego?

Leczenie kataru u dorosłych również może polegać na mechanicznym usuwaniu z nosa wydzieliny przy pomocy irygatora. Dodatkowo pomocne są leki obkurczające błonę śluzową nosa z ksylometazoliną (np. Nasic, Xylometezolin Teva) lub oksymetazoliną (np. Acatar Control, Nasivin). Należy jednak pamiętać, aby nie stosować tych leków dłużej niż 5-7 dni. Poza wymienionymi lekami na katar można wspomóc się również preparatami ziołowymi (np. Sinupret). Ziołowe tabletki mogą być szczególnie pomocne właśnie przy gęstej, zalegającej wydzielinie. Zawarte w nich składniki aktywne rozrzedzają śluz i ułatwiają jego usunięcie. Wykazują też właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. W czasie stosowania tego preparatu zalecane jest przyjmowanie większej ilości płynów.

Gęsty katar jest uciążliwym objawem infekcji. Żółtawe zabarwienie wydzieliny nie jest równoznaczne z podłożem bakteryjnym. Może ono wystąpić również przy chorobie pochodzenia wirusowego. Aby prawidłowo wskazać przyczynę infekcji trzeba wziąć pod uwagę dodatkowe objawy oraz ich nasilenie. Pomocne mogą być też odpowiednie badania, które ułatwiają rozpoznanie źródła dolegliwości. Żółty, gęsty katar można skutecznie łagodzić poprzez regularne oczyszczanie nosa oraz stosowanie leków obkurczających błonę śluzową. Warto pamiętać też o lekach ziołowych, które mogą efektywnie wspomagać leczenie infekcji.