Domowe sposoby na zatoki - jak szybko zwalczyć katar?

Katar jest częstym i uciążliwym objawem infekcji dróg oddechowych, który zaburza komfort pacjenta i utrudnia codzienne aktywności. Jak skutecznie i bezpiecznie oczyścić zatoki? Jakie domowe sposoby na cieknący katar mogą wspomóc leczenie?

Chore zatoki
źródło: Obraz autorstwa Freepik
Spis treści

Płukanie zatok

Jak pozbyć się kataru w 5 minut? Całkowite wyleczenie kataru w tak krótkim czasie nie jest możliwe. Dzięki płukaniu nosa i zatok można jednak na pewien czas pozbyć się tego uporczywego i uciążliwego objawu. Jest to domowy sposób na katar, który umożliwia usunięcie bakterii, wirusów, alergenów i innych zanieczyszczeń, znajdujących się na błonie śluzowej nosa i zatok. Płukanie zatok pozwala też usunąć nagromadzoną, gęstą wydzielinę, która sprzyja namnażaniu się chorobotwórczych drobnoustrojów. Zabieg ten wpływa korzystnie na pracę rzęsek i mechanizmy ochronne śluzówki. Śluz, który został rozrzedzony jest łatwiejszy do usunięcia. Płukanie zatok przywraca swobodny oddech na pewien czas.

 

Płukanie, określane też jako irygacja zatok, może być wykonywane u osób dorosłych i dzieci powyżej 4. roku życia. Jest to skuteczna metoda leczenia ostrego zapalenia zatok, przede wszystkim właśnie u młodszych pacjentów. Do płukania zatok potrzebna jest butelka lub inne przeznaczone do tego naczynie, a także roztwór soli. Można sięgnąć po specjalny zestaw do płukania zatok, np. Sinulan Rinse lub Fixsin. W wersji podstawowej, w opakowaniu znajduje się butelka i saszetki z solą do rozpuszczenia w wodzie. Po ich zużyciu, można zaopatrzyć się w zestaw uzupełniający, który zawiera już tylko saszetki z solą. Alternatywą jest samodzielne przygotowanie roztworu soli.

 

Jak zrobić roztwór do płukania zatok? Można rozpuścić łyżeczkę soli w szklance wody (250 ml). Niektórzy zalecają połączenie soli kuchennej z sodą oczyszczoną w stosunku 3:1. Pamiętajmy o tym, aby woda wykorzystywana do płukania zatok była przegotowana i ostudzona. Można też skorzystać z wody destylowanej.

 

Irygacje są skutecznym domowym sposobem na katar, które powinny być przeprowadzane zgodnie z zaleceniami zawartymi w ulotce dołączonej do wybranego preparatu. Należy przestrzegać kilku zaleceń, które wpływają na bezpieczeństwo i efektywność zabiegu:

 

  • płukanie zatok zalecane jest tylko wtedy, gdy zachowana jest drożność nosa,
  • irygacja powinna być przeprowadzona spokojnie, z wywieraniem umiarkowanego, nie za mocnego ucisku na butelkę,
  • płucząc zatoki należy oddychać przez usta, a po zakończeniu zabiegu - delikatnie wydmuchać nos.
  • jeden zestaw do płukania zatok może być użytkowany tylko przez jedną osobę.

 

Płukanie zatok jest bezpiecznym domowym sposobem na katar również dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Najczęściej jest dobrze tolerowane przez pacjentów i obarczone niewielkim ryzykiem działań niepożądanych.

 

 

Nebulizacja na zatoki

Nebulizacja i inhalacje na katar to powszechnie stosowane domowe sposoby na zatoki i infekcje górnych dróg oddechowych. Szczególnie często są one wykorzystywane u dzieci. Najprostszy rodzaj inhalacji to tzw. parówka na zatoki. Do miski lub garnka z gorącą wodą wkraplamy kilka kropli olejku eterycznego, np. olejku tymiankowego lub olejku sosnowego i wdychamy powstałe opary. Domowe inhalacje na katar mogą być stosowane u dzieci nawet od 3-4 roku życia, jednak trzeba bardzo uważać na to, aby nie doszło do poparzenia. Pamiętajmy również o tym, aby woda wykorzystywana do parowych inhalacji na zatoki nie była wrząca. Ziołowy napar na zatoki można stosować 2-3 razy dziennie.

 

Inhalacja może być przeprowadzona również z wykorzystaniem nebulizatora. W tym przypadku nie należy jednak do urządzenia wprowadzać olejków eterycznych. Można korzystać jedynie z preparatów, które są przeznaczone do nebulizacji. Domowe inhalacje na katar z użyciem nebulizatora są stosowane również w przypadku kaszlu, zapalenia zatok i innych chorób górnych dróg oddechowych. Należy jednak zaznaczyć, że przy ostrym wirusowym zapaleniu zatok, inhalacje nie okazały się skutecznym sposobem leczenia.

 

Nebulizacja na zatoki może zostać przeprowadzona z użyciem ampułek z samą solą fizjologiczną lub ampułek z solą wzbogaconych o nawilżający kwas hialuronowy (Nebu-dose hialuronic). Dostępne są też ampułki, które zawierają hipertoniczny roztwór soli (jest to roztwór o wyższym stężeniu soli w porównaniu z roztworem izotonicznym) z dodatkiem kwasu hialuronowego - Nebu-dose Plus. Do łagodzenia objawów, pojawiających się w przebiegu infekcji dróg oddechowych coraz częściej wykorzystuje się również roztwór z ektoiną Ectodose. Ektoina działa przeciwzapalnie i ochronnie w stosunku do komórek.

 

 

Preparaty wspomagające leczenie zatok

     

     

    Zioła na zatoki i katar

    Przy infekcjach górnych dróg oddechowych można wspomóc się naturalnymi sposobami. Oprócz wspomnianych wyżej płukania i inhalacji, zatoki leczy się również z wykorzystaniem ziół. Skuteczny w terapii ostrego wirusowego zapalenia zatok okazał się lek zawierający: korzeń goryczki, ziele szczawiu, kwiat pierwiosnka, ziele werbany i kwiat bzu czarnego w stosunku 1:3:3:3:3. Surowce te znajdują się w leku Sinupret a także Sinupret Extract. Leki te różnią się nie tylko dawką. Sinupret zawiera sproszkowane surowce, a Sinupret Extract - suchy wyciąg z tych roślin. Korzystniej jest przyjmować wyciąg, ponieważ charakteryzuje go kilkukrotnie większe stężenie substancji aktywnych. Sinupret Extract zaleca się przyjmować 3 razy dziennie po 1 tabletce.

     

    Jakie inne zioła na zatoki można stosować? Warta uwagi jest brodziuszka wiechowata. Wykazała ona skuteczność w łagodzeniu objawów infekcji. Jest ona jednym ze składników takich suplementów jak Borelyma i Sinutens Forte. Zmniejszyć nieprzyjemne dolegliwości, wywołane stanem zapalnym zatok mogą też kapsułki Respero Myrtol. Zawierają one destylat z olejków: eukaliptusowego, pomarańczowego, olejku z mirtu i olejku cytrynowego. Jest to lek, który może być przyjmowany przez dorosłych i dzieci powyżej 6. roku życia. Ułatwia rozrzedzenie gęstego śluzu, dzięki czemu staje się on łatwiejszy do usunięcia. Na katar i zatoki pomocna jest też pelargonia afrykańska.

     

     

    Inne domowe sposoby na katar i zatoki

    Domowe sposoby na zatoki to również regularne nawadnianie. Przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów pomoże zwiększyć uwodnienie zalegającej wydzieliny i przyspieszyć pozbycie się jej. Zadbanie o prawidłowe nawodnienie organizmu wpływa na funkcjonowanie błon śluzowych. To właśnie one stanowią pierwszą linię obrony w walce z chorobotwórczymi wirusami i bakteriami. Inną domową metodą na zatoki jest ich rozgrzewanie przy użyciu ciepłego ręcznika lub kompresu. Dawniej, wykorzystywano do tego celu gorący groch, który umieszczano w woreczku. Przyłożony do zatok miał wywołać rozgrzanie tkanek i wspomóc ich oczyszczanie. Pacjentom zmagającym się z katarem zaleca się też spanie z głową uniesioną wyżej w stosunku do reszty ciała. 

     

    Domowe sposoby na zatoki są bezpieczne (przy płukaniu zatok należy przestrzegać zaleceń producenta) i do tego bezpieczne. Część z nich może być być stosowana również przez grupy pacjentów, u których standardowe leczenie nie jest zalecane. Są to np. kobiety w ciąży i kobiety karmiące piersią. Skuteczność tylko niektórych z nich została potwierdzona w badaniach (płukanie zatok i stosowanie ziół). Domowe sposoby na zatoki często poprawiają komfort pacjenta i pomagają pozbyć się uciążliwego kataru. Dlatego wielu pacjentów chętnie sięga po te metody, nawet jeśli uzyskany dzięki nim efekt jest krótkotrwały. O lekach stosowanych w terapii zapalenia zatok można przeczytać w artykule: Skuteczny lek na zatoki - jak wybrać preparat na katar i ból zatok bez recepty?.

     

    Ból zatok bez kataru - domowe sposoby ułatwiają rozrzedzenie zalegającego w zatokach śluzu. Obrzęknięta błona śluzowa utrudnia ewakuację nagromadzonej, gęstej wydzieliny. Skutkuje to bólem zatok i pogorszeniem samopoczucia chorego. Płukanie zatok, stosowanie ziół i innych naturalnych metod może wspomagać leczenie infekcji górnych dróg oddechowych i poprawić komfort pacjenta.

    Bibliografia

    1. Fokkens W.J., Lund V.J., Hopkins C., et al., Europejskie Wytyczne na temat zapalenia zatok przynosowych i polipów nosa 2020 (EPOS 2020), Magazyn Otolaryngologiczny, 2020, tom XIX, zeszyt 3 i 4.
    2. Skarzynska M.B., Czajka Ł., Opieka farmaceutyczna u pacjentów z ostrym lub przewlekłym zapaleniem zatok w populacji pediatrycznej i u osób dorosłych zgodnie z wytycznymi EPOS 2020, Farm Pol, 2020, 76 (12), 692-710.
    3. Charakterystyka Produktu Leczniczego Respero Myrtol.

    Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

    Zobacz więcej artykułów

    • zapalenie zatok
      zapalenie zatok
      Skuteczny lek na zatoki- jak wybrać preparat na katar i ból zatok bez recepty?

      Ból zatok, zatkany nos, nieprzyjemny ucisk podczas schylania się. Każdy chociaż raz miał wątpliwą przyjemność walczyć z zaflegmionymi zatokami i zalegającym katarem. Opcji leczenia jest oczywiście kilka - są leki na ból zatok, osobne środki na katar, a także produkty wieloskładnikowe, które mają pomóc w obu dolegliwościach. Co zatem wybrać, czym się kierować szukając środka idealnego na zatkany nos i zatoki? Może warto podejść do tego strategicznie i zastosować terapię łączoną np. tabletki i spray czy saszetki i irygacja nosa oraz zatok? Czy antybiotyk jest zawsze koniecznością w leczeniu zatok?

    • zapalenie zatok
      zapalenie zatok
      Zapalenie zatok - objawy, przyczyny, leczenie

      Zapalenie zatok to jedna z najczęstszych chorób występujących zarówno wśród osób dorosłych, jak i dzieci. Zdarza się, że jest mylnie diagnozowana. Jak prawidłowo rozpoznać zapalenie zatok? Jak oczyścić zatoki i właściwie skąd się bierze katar, będący częstym objawem tej choroby?

    • Wodnisty czy ropny katar u dziecka - podpowiadamy jak z nim walczyć i kiedy zgłosić się do lekarza!
      katar
      Wodnisty czy ropny katar u dziecka - podpowiadamy jak z nim walczyć i kiedy zgłosić się do lekarza!

      Żółty katar i ropiejące oczy u dziecka często budzą niepokój opiekuna. Czy świadczą o infekcji bakteryjnej i wymagają zastosowania antybiotyku? Jak szybko wyleczyć katar u dziecka i po jakie leki warto sięgnąć?

    • Zapalenie zatok w ciąży - jak łagodzić katar i ból zatok?
      zatoki
      Zapalenie zatok w ciąży - jak łagodzić katar i ból zatok?

      Zatkane zatoki w ciąży mogą znacząco pogarszać samopoczucie przyszłej mamy. Ból zatok, zatkany nos i spływający katar utrudniają wykonywanie codziennych aktywności i zaburzają nocny odpoczynek. Jak leczyć zatoki w ciąży? Które domowe sposoby na katar w ciąży są skuteczne?