Kamienie migdałkowe – objawy, przyczyny, leczenie

Kamienie na migdałkach – przyczyny

Kamienie migdałkowe w gardle to złogi o białawym lub żółtawym zabarwieniu, które występują stosunkowo rzadko. Częściej pojawiają się u osób dorosłych niż dzieci. Aby lepiej zrozumieć proces formowania się kamieni na migdałkach warto przypomnieć sobie wygląd samych migdałków. Migdałki są bowiem skupiskami tkanki limfatycznej, w obrębie których obecne są specyficzne, szczelinowate zagłębienia, tzw. krypty. Rozgałęziają się one na coraz to mniejsze przewody, sięgając w głąb migdałka. To właśnie w kryptach mogą formować się kamienie migdałkowe. Od czego powstają? Dokładna przyczyna tworzenia się złogów w kryptach migdałków nie jest znana. Złogi te stanowią skupisko komórek układu odpornościowego, złuszczonych komórek nabłonka wyścielającego migdałki, resztek pokarmu, a także bakterii i innych patogenów. Rodzajom i funkcjom migdałków poświęcony został artykuł: Migdałki – rodzaje, lokalizacja, choroby.

Kamienie migdałkowe – przyczyną ich formowania mogą być nawracające stany zapalne migdałków. Powtarzające się infekcje mogą prowadzić do poszerzenia i włóknienia krypt, gromadzenia się komórek nabłonka, co w konsekwencji prowadzi do wytworzenia korzystnych warunków do namnażania się chorobotwórczych mikroorganizmów, a jednocześnie sprzyja odkładaniu się soli wapnia w kryptach. Większe ryzyko powstawania kamieni na migdałkach dotyczy nie tylko pacjentów z przewlekłym lub nawracającym zapaleniem migdałków, ale również z przewlekłym zapalenie zatok. Czynnikiem ryzyka jest także choroba refluksowa przełyku i suchość w jamie ustnej. Nie bez znaczenie są również błędy w codziennej pielęgnacji jamy ustnej. Prawidłowa higiena ogranicza bowiem namnażanie się bakterii, które stanowią jeden z czynników, wpływających na formowanie się kamieni na migdałkach.

Jak wyglądają kamienie migdałkowe?

Kamienie migdałkowe – objawy nie zawsze występują. Część pacjentów ma kamienie na migdałkach, ale nie odczuwa żadnych związanych z nimi dolegliwości. Dotyczy to głównie złogów o niewielkich rozmiarach, które trudno jest dostrzec gołym okiem. W przypadku większych kamieni na migdałach objawy które mogą wystąpić to:

• nieprzyjemny oddech – część pacjentów opisuje go jako trudny do zniesienia zapach zgnilizny, który nie ustępuje mimo regularnej higieny jamy ustnej,
• ból gardła, który może promieniować w kierunku ucha,
• uczucie ciała obcego podczas przełykania,
• trudności z przełykaniem,
• przewlekły kaszel.

Czasami białe grudki (kamienie migdałkowe) można dostrzec samodzielnie, przyglądając się wnętrzu jamy ustnej w lustrze. Kamienie na migdałkach o większych rozmiarach są często dość dobrze widoczne. Zauważyć można też powiększenie i zaczerwienienie migdałka. Kamienie migdałkowe mogą formować się w obrębie jednego lub obu migdałków.

Kamienie na migdałkach składają się głównie z soli wapnia, a w mniejszym stopniu również z innych składników chemicznych, takich jak chociażby magnez, fosfor, krzemionka, żelazo i azotany. Choć migdałki stanowią dość zwartą i zbitą strukturę, po ich usunięciu można je bez większego trudu rozgnieść.

Jak usunąć kamienie migdałkowe?

Kamienie migdałkowe – jak się pozbyć tych zmian? Związane z usuwaniem kamieni migdałkowych leczenie zależy w dużej mierze od wielkości zmian i nasilenia objawów które powodują. Przy mniejszych kamieniach na migdałkach, w pierwszej kolejności zazwyczaj preferowane są metody zachowawcze. Najczęściej zalecane jest regularne płukanie gardła roztworem przygotowanym przy użyciu wody utlenionej, naparem z szałwii lub rumianku czy też roztworem zawierającym środek antyseptyczny. Przydatny może być płyn do płukania jamy ustnej Meridol zawierający 0,2% chlorheksydyny czy Corsodyl o takim samym stężeniu chlorheksydyny. Substancja ta działa przeciwbakteryjnie. Pomaga pozbyć się również wirusów i grzybów. Warto zaznaczyć, że płyny do płukania z taką zawartością chlorheksydyny zazwyczaj mają ograniczony czas stosowania, który wynosi 2-4 tygodnie. Należy szukać takiej informacji na opakowaniu wybranego preparatu.

Kamienie migdałkowe – jak usunąć? Aby płukanie gardła było skuteczne, należy energicznie płukać jamę ustną wybranym preparatem przez około minutę, 2 razy na dobę. Trzeba jednak zaznaczyć, że płukanie gardła w celu pozbycia się niewielkich kamieni na migdałach jest często procesem dość długotrwałym. Nie zawsze udaje się też uzyskać oczekiwane rezultaty. Co więcej, kamienie na migdałkach mają tendencję do nawracania. Po usunięciu kamienia może więc wytworzyć się nowa zmiana po upływie kilkunastu lub kilkudziesięciu dni.

Kamienie migdałkowe – usuwanie jest zawsze konieczne? Nie, jak zostało już wspomniane, u części pacjentów kamienie na migdałach mają niewielkie rozmiary i są zupełnie bezobjawowe. W takich przypadkach ich usuwanie nie jest konieczne.

Kamienie na migdałkach – leczenie zabiegowe wykorzystuje się głównie do usuwania kamieni o większych rozmiarach lub pozbycia się zmian, które są uciążliwe dla pacjenta i niepodatne na metody zachowawcze. Lekarz może wówczas usunąć kamienie wykorzystując jedną z dostępnych mu metod.

Co na kamienie migdałkowe można dodatkowo stosować? Wspomagająco można sięgnąć po lek na ból gardła, o ile oczywiście pacjent odczuwa dolegliwości bólowe. Przykładowe preparaty, które złagodzą ból i jednocześnie działają antyseptycznie to Gardimax Medica i Orofar Max. Przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe właściwości posiadają też pastylki Inovox Express. Na silny ból gardła pomóc powinny także tabletki Strepsils Intensive, zawierające substancję przeciwbólową i przeciwzapalną.

Kamienie migdałkowe – domowe sposoby

Jak usunąć kamienie migdałkowe – domowe sposoby to przede wszystkim płukanie gardła z wykorzystaniem ziołowych naparów. Można skorzystać z gotowych ziołowych płukanek do gardła lub samodzielnie przygotować napar z szałwii lub rumianku. W przypadku kamieni, które są dobrze widoczne i nie leżą zbyt głęboko, można spróbować usunąć je mechanicznie. Czym usunąć kamienie migdałkowe? Do tego celu można wykorzystać drewnianą szpatułkę lub patyczek higieniczny. Należy jednak pamiętać, aby nie uciskać zbyt mocno migdałka, ani mocno go nie pocierać. Trzeba to robić na tyle delikatnie, aby nie podrażnić błony śluzowej.

Przy częstym problemie z kamieniami na migdałkach można rozważyć zakup irygatora doustnego. Woda pod wpływem niewielkiego ciśnienia oczyszcza migdałki, pomagając pozbyć się złogów.

Kamienie na migdałkach – jak im zapobiegać?

Kamienie na migdałkach mają tendencję do nawracania. Aby ograniczyć ryzyko ponownego formowania się złogów, zaleca się:

• regularne, dokładne dbanie o stan jamy ustnej – szczotkowanie zębów minimum 2 razy dziennie, korzystanie z płynów do płukania ust i nici dentystycznych pomaga oczyścić przestrzenie wewnątrz jamy ustnej z resztek pokarmu oraz ogranicza namnażanie się patogennych bakterii,
• systematyczne wizyty u stomatologa,
• dbanie o regularne picie płynów,
• ograniczenia, a najlepiej rezygnację z palenia papierosów.

Czy kamienie migdałkowe są groźne? W zdecydowanej większości przypadków kamienie na migdałkach nie są groźne. Nie są też zaraźliwe. Mogą jednak powodować dyskomfort i być przyczyną uciążliwych dolegliwości, takich jak ból gardła czy bardzo nieprzyjemny zapach z ust. Jeśli ból gardła utrzymuje się kilka tygodni lub pacjent nie może poradzić sobie z nieprzyjemnym zapachem z ust mimo dbania o prawidłową higienę, wskazana jest konsultacja z lekarzem. Być może przyczyną tych objawów są właśnie kamienie migdałkowe. Ich usunięcie powinno spowodować szybkie ustąpienie dokuczliwych symptomów.