Źródła cynku – sprawdź jakie produkty są bogate w cynk!

Dominika Pagacz - Tokarek
Dominika Pagacz - Tokarek

magister farmacji

Cynk występuje powszechnie w diecie, a także licznych preparatach aptecznych. Które produkty bogate w cynk warto włączyć do diety, aby zwiększyć spożycie tego mikroelementu? Jakie są inne źródła cynku? Dlaczego weganie są w większym stopniu narażeni na niedobór tego pierwiastka?

Źródła cynku – sprawdź jakie produkty są bogate w cynk!
źródło: Freepik
Spis treści

W czym jest cynk?

Cynk jest mikroelementem, który organizm potrzebuje w niewielkiej ilości. Inne przykłady mikroskładników to żelazo, miedź, jod i selen. Jednocześnie jest to pierwiastek, który pełni wiele istotnych funkcji i bez którego nie sposób organizm nie jest w stanie efektywnie funkcjonować.

Cynk – źródła tego mikroelementu to nie tylko dieta, ale również różnego rodzaju produkty apteczne. Cynk znaleźć można w wybranych lekach oraz licznych suplementach diety. Innym źródłem są produkty do mocowania protez.

 

 

Cynk w diecie – które produkty spożywcze są bogate w ten mikroelement?

Cynk w jedzeniu – gdzie można go znaleźć?  W czym jest najwięcej cynku? Za najbogatsze źródło cynku uważane są owoce morza, ryby oraz inne rodzaje mięsa. Szczególnie zasobne w cynk są ostrygi. Produkty bogate w cynk to również wątroba cielęca oraz wołowina. Pierwiastek ten znajduje się także w produktach mlecznych oraz jajach. 

 

Dobrym źródłem cynku w pożywieniu są też nasiona roślin strączkowych, orzechy oraz produkty pełnoziarniste. Ze względu jednak na obecność w tych produktach fitynianów, cynk przyswaja się z nich słabiej. Pierwiastek ten lepiej wchłania się z produktów pochodzenia zwierzęcego niż roślinnego. Właśnie dlatego wegetarianie i weganie są w większym stopniu narażeni na rozwój niedoboru tego mikroskładnika. Objawy niedoboru cynku mogą też wystąpić u osób niedożywionych, zmagających się z zaburzeniami wchłaniania, pacjentów po operacji bariatrycznej, a także osób nadużywających alkoholu.

 

Wracając do wegan warto dodać, że organizm przystosowuje się do zawartości cynku w diecie i reguluje jego wchłanianie w zależności np. od potrzeb organizmu. U wegan może więc dochodzić do zwiększonego przyswajania i zatrzymywania cynku w organizmie. Aby zwiększyć ilość cynku wchłanianą z pożywienia, można poddać produkty bogate w fityniany różnego rodzaju procesom, takim jak obróbka termiczna czy fermentacja. Dzięki temu, fityniany w mniejszym stopniu ograniczają przyswajalność cynku z przewodu pokarmowego.

Cynk – w jakich produktach jest go niewiele? Ubogim źródłem cynku są z pewnością warzywa i owoce. Dodatkowo warto pamiętać, że spożywając produkty bogate w cynk w obecności dużej ilości błonnika, wapnia lub żelaza dochodzi do ograniczenia wchłaniania tego mikroelementu.

W jakich produktach jest cynk? Źródła bogate w ten składnik mineralny to głównie owoce morza, mięso i podroby. Znaczne ilości cynku obecne są też w nasionach roślin strączkowych oraz orzechach, choć przyswajalność omawianego mikroelementu jest z tych produktów znacznie mniejsza.

 

 

Produkty z cynkiem

     

     

    Co zawiera cynk – leki, suplementy diety

    Cynk – gdzie występuje? Oprócz produktów spożywczych źródłem cynku mogą być też leki i suplementy diety. Leki z cynkiem zaleca się stosować przy niedoborze cynku. Przykładowe produkty lecznicze to Zincas i Zinkorot. W obu lekach znajduje się dobrze przyswajalna postać cynku. Suplementy z cynkiem można przyjmować w celu wzbogacenia diety o ten cenny składnik mineralny. Nie powinny one zastępować urozmaiconej diety w której obecne są produkty bogate w cynk, a jedynie ją uzupełniać. 

     

    Cynk – w czym jest? Cynk znajduje się w wielu preparatach wspomagających odporność, zestawach witaminowych, suplementach na zdrową skórę, włosy i paznokcie, a także preparatach wspierających płodność. Przy wyborze preparatu z cynkiem warto zwrócić uwagę na zawartość cynku elementarnego, a nie ilość całego związku, w jakim cynk występuje. Przykładowo, tabletka Zincas Forte zawiera 150 mg wodoroasparaginianu cynku, ale w tym 27 mg cynku. Kluczowa jest więc ta druga wartość.

    Dodatkowe źródło cynku to wspomniane już produkty do mocowania protez. O ile kremy mocujące zawierające cynk stosowane są zgodnie z zaleceniami producenta, nie zachodzi ryzyko przedawkowania tego mikroelementu. Problem może jednak pojawić się, jeśli produkty te użytkowane są nadmiernie i długotrwale. Zachodzi wówczas ryzyko nadmiaru cynku w organizmie, które stwarza zagrożenie dla zdrowia. Aby uniknąć tego efektu wskazane jest więc rozsądne korzystanie z kremów do protez, a w razie potrzeby również rotowanie stosowanych produktów i korzystanie także z kremów, w których składzie nie ma cynku.

    Cynk obecny jest w licznych suplementach diety. Stosując kilka preparatów wzbogacających codzienną dietą warto zwrócić uwagę na to, ile cynku łącznie dostarczamy do organizmu. Zaleca się, aby dzienna dawka (dawkowanie cynku) nie przekraczała 40 mg.

     

    Cynk w produktach spożywczych występuje dość powszechnie. Z uwagi na większą przyswajalność, lepszym źródłem tego pierwiastka są produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak owoce morza, wołowina czy cielęcina. Stosunkowo niewiele cynku znajduje się w warzywach i owocach. Dodatkowe źródła cynku to również leki i suplementy diety. Warto o nich pamiętać, jeśli dieta (z różnych przyczyn) nie zaspokaja w wystarczającym stopniu zapotrzebowania organizmu na cynk. Należy przy tym uważać, aby z przyjmowanymi preparatami nie dostarczać zbyt dużej ilości tego mikroskładnika.

    Bibliografia

    1.       Saunders A.V., Craig W., Baines S.K. Zinc and vegetarian diets. Med J Aust. 2013 Aug 19;199(S4):S17-21. doi: 10.5694/mja11.11493. PMID: 25369924

    2.       Charakterystyka Produktu Leczniczego Zincas Forte

    3.       Moser-Veillon P.B. Zinc: consumption patterns and dietary recommendations. J Am Diet Assoc. 1990 Aug;90(8):1089-93. PMID: 2166098

    4.       Jarosz M., Rychlik E., Stoś K., Charzewska J., Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, 2020

    Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

    Tagi:

    Zobacz więcej artykułów

    • Kwas foliowy i witamina B12 w ciąży – kiedy niezbędna jest ich suplementacja?
      witamina b12
      Kwas foliowy i witamina B12 w ciąży – kiedy niezbędna jest ich suplementacja?

      Nie tylko kwas foliowy, ale również witamina B12 wpływa na prawidłowy przebieg ciąży oraz rozwój płodu. Do którego momentu ciąży warto suplementować kwas foliowy i w jakich dawkach? Kiedy konieczne jest przyjmowanie witaminy B12? Czy witaminy te potrzebne są również podczas karmienia piersią?

    • Witamina B1. Kiedy jesteśmy narażeni na jej niedobór?
      witamina b1
      Witamina B1. Kiedy jesteśmy narażeni na jej niedobór?

      Witamina B1 to pierwsza odkryta witamina z grupy B. Ciężki niedobór tego związku może skutkować nieodwracalnymi zmianami w układzie nerwowym, znacząco zaburzającymi komfort życia pacjenta. Kto jest najbardziej narażony na niedobór witaminy B1? Na co działa tiamina i do czego jest potrzebna?

    • Selen – właściwości, objawy niedoboru i nadmiaru
      selen
      Selen – właściwości, objawy niedoboru i nadmiaru

      Zróżnicowana dieta może w pełni pokryć zapotrzebowanie organizmu na selen. Jakie właściwości posiada ten pierwiastek? Jakie są objawy niedoboru selenu? Poznaj dzienną dawkę selenu oraz dowiedz się, czym może grozić jego nadmierna suplementacja!

    • Źródła selenu w jedzeniu – poznaj produkty bogate w selen
      selen
      Źródła selenu w jedzeniu – poznaj produkty bogate w selen

      Selen występuje w wielu produktach spożywczych. Co zawiera selen? W czym jest ten pierwiastek? Czy dostępne są leki z selenem bez recepty?

    • Cynk w organizmie – właściwości, rola i objawy niedoboru i nadmiaru
      cynk
      Cynk w organizmie – właściwości, rola i objawy niedoboru i nadmiaru

      Rola cynku w organizmie jest złożona i bardzo różnorodna. Pierwiastek ten wpływa na odporność, stan skóry i włosów, funkcje rozrodcze, a także zdolność do koncentracji i zapamiętywania. Jest on istotny również dla prawidłowego przebiegu ciąży. Jakie inne właściwości posiada cynk? Kto jest narażony na jego niedobór i jak się on może objawiać? Dowiedz się, ile cynku potrzeba do prawidłowego funkcjonowania organizmu!