Normy żelaza u dzieci

Norma żelaza u dzieci – ile żelaza potrzebuje dziecko do prawidłowego rozwoju?

Żelazo dla dzieci jest niezwykle istotnym składnikiem mineralnym. Dzięki niemu mały organizm może się prawidłowo rozwijać. Żelazo umożliwia efektywny transport tlenu do wszystkich komórek organizmu. Wpływa na zdolność do koncentracji i uczenia się nowych rzeczy. Bierze udział w licznych przemianach i procesach. Oddziałuje też na odporność. Zalecane dzienne spożycie żelaza u dzieci wynosi:

• 7 mg na dobę – u dzieci w wieku 1-3 lata,
• 10 mg na dobę – u dzieci w wieku 4-12 lat,
• 12 mg na dobę – u chłopców w wieku 12-18 lat,
• 15 mg na dobę – u dziewcząt w wieku 13-18 lat lub młodszych, jeśli zaczęły miesiączkować.

Normy żelaza u niemowląt zostały poruszone w oddzielnym wpisie. Zapotrzebowanie organizmu dziecka na żelazo zmienia się wraz z jego wzrostem i dojrzewaniem. U dziewcząt, jest ono wyższe, ponieważ wraz z rozpoczęciem menstruacji regularnie dochodzi do utraty określonej ilości krwi, a tym samym również żelaza.

Wykonując badanie laboratoryjne, normy żelaza u dzieci mogą różnić się między poszczególnymi placówkami. Wykorzystywane są w nich różne metody oznaczania żelaza. Dlatego przy interpretacji wyniku badania należy brać pod uwagę wartości referencyjne wskazane przez dane laboratorium. W jednej z placówek, normy zostały ustalone na następującym poziomie:

• norma żelaza u dzieci µg/dl:
  • 45-185 µg/dl u dzieci powyżej 6 miesiąca życia do ukończenia 15 r.ż.,
  • 55-160 µg/dl u chłopców powyżej 15 r.ż.,
  • 40-145 µg/dl u dziewcząt powyżej 15 r.ż.,
• normy żelaza u dzieci µmol/l:
  • 8-33 μmol/l u dzieci powyżej 6 miesiąca życia do ukończenia 15 r.ż.,
  • 9,8-28,6 μmol u chłopców powyżej 15 r.ż.,
  • 7,2-26 μmol u dziewcząt powyżej 15 r.ż.

Należy wyraźnie podkreślić, że powyższe normy mogą się nieco różnić, w zależności od tego, w jakim miejscu wykonujemy badanie. Warto traktować je orientacyjnie.

Norma żelaza u dzieci µmol/l różni się w zależności od wieku dziecka, a u nastolatków również od ich płci. Aby utrzymać stężenie żelaza w normie, warto zwrócić uwagę na spożywanie produktów bogatych w ten związek.

Przekroczone normy żelaza u dzieci – o czym mogą świadczyć?

Oznaczenie jedynie poziomu żelaza u dziecka nie jest wystarczające, aby na podstawie otrzymanego wyniku rozpoznać określoną chorobę lub zaburzenie. Najczęściej zlecane są też dodatkowe badania, które pozwalają uzyskać pełniejszy obraz sytuacji. Poziom żelaza w organizmie ulega znaczącym wahaniom zarówno w ciągu doby, jak i dłuższego okresu czasu (np. może spadać podczas miesiączki). Należy wziąć to pod uwagę podczas interpretacji wyników badań.
Zbyt niski poziom żelaza u dzieci może świadczyć o niedokrwistości, która z kolei wynika z niedostatecznej podaży lub zbyt dużej utraty tego pierwiastka. W okresie dojrzewania, zapotrzebowanie na żelaza wzrasta. Jeśli dieta nie będzie wystarczająco bogata w ten związek, może rozwinąć się niedokrwistość. Niedobór żelaza może pojawić się również podczas infekcji, a także w czasie trwania miesiączki. Czasem, niski poziom żelaza świadczy o stanie zapalnym toczący się w przewodzie pokarmowym.

Żelazo – norma u dzieci zdrowych nie zostanie przekroczona w wyniku spożywania zbyt dużej ilości produktów spożywczych bogatych w ten składnik. Organizm posiada bowiem liczne mechanizmy regulujące wchłanianie żelaza z pożywienia, w zależności od jego aktualnego poziomu. Nadmiar żelaza może jednak pojawić się, jeśli dziecku podawana jest zbyt duża w stosunku do potrzeb ilość tego związku w postaci kropli czy tabletek. Wówczas zachodzi ryzyko przekroczenia norm żelaza. Przyczyną nadmiaru żelaza w organizmie może być również hemochromatoza. Jest to choroba genetyczna skutkująca nasilonym wchłanianiem i gromadzeniem się żelaza w tkankach.

Prawidłowy poziom żelaza u dzieci – jak go utrzymać?

Żelazo – normy u dzieci zdrowych można utrzymać bazując na diecie. Produkty bogate w żelazo powinny być istotnym elementem codziennej diety. Poszczególne pokarmy różnią się rodzajem obecnego w nich żelaza oraz jego przyswajalnością. Najlepiej wchłania się żelazo hemowe, którego źródłem są produkty pochodzenia zwierzęcego. U małych dzieci, źródłem żelaza jest też mleko modyfikowane i mleko mamy. Żelazo z mleka mamy charakteryzuje się znacznie lepszą przyswajalnością.

Żelazo – normy u dzieci nie zawsze udaje się osiągnąć samą dietą. Przy niewielkim niedoborze lub podwyższonym ryzyku jego wystąpienia, pomocne mogą być preparaty z żelazem. U młodszych dzieci zazwyczaj lepiej sprawdzają się płyn (np. Floradix), krople (np. Innofer), lub saszetki z proszkiem do sporządzania roztworu doustnego (np. Actiferol). W przypadku starszych dzieci, można też sięgnąć po tabletki lub kapsułki (np. Ascofer).

Inaczej wygląda dieta przy nadmiarze żelaza. Wówczas wskazane jest ograniczenie spożycia produktów bogatych w ten związek. Jeśli przyczyną nadmiaru żelaza jest suplementacja, konieczne jest odstawienie podawanych dziecku preparatów. W przypadku poważniejszej przyczyny nadmiernej ilości żelaza w organizmie, konieczne może być wprowadzenie odpowiedniego leczenia.

Żelazo u dzieci – norma określa stężenie żelaza, które jest wystarczające do tego, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu na ten związek. Jest ona różna, w zależności od wieku oraz płci dziecka. Utrzymanie odpowiedniego poziomu żelaza jest potrzebne, aby młody organizm mógł rosnąć i prawidłowo się rozwijać. Warto więc przygotowując posiłki zwracać uwagę na obecność w nich żelaza. W razie pojawienia się jakichkolwiek objawów, które mogą sugerować zbyt niski lub zbyt wysoki poziom żelaza, wskazana jest wizyta u lekarza, który zleci dalsze badania.