Niedobory magnezu u dzieci - kiedy warto uzupełniać magnez w diecie dziecka?

Dlaczego magnez w diecie dziecka to bardzo ważny pierwiastek?

Magnez dla dzieci i osób dorosłych to jeden z najważniejszych makroelementów, który jest niezbędny dla utrzymania zdrowia. Pierwiastek ten bierze udział w bardzo dużej ilości procesów zachodzących w organizmie. Ma istotny wpływ na rozwój i mineralizację kości. Nie dziwi więc, że zapotrzebowanie na magnez u dzieci rośnie w okresie intensywnego wzrostu. Minerał ten jest potrzebny również do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Wpływa na sprawność psychoruchową dzieci. 

Magnez dla dzieci w wieku szkolnym i młodszych jest niezbędnym elementem pożywienia. Oprócz wpływu na rozwój kości i mięśni, pełni również istotną rolę w procesie powstawania energii. Pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi oraz wpływa na pracę serca. Właściwościom magnezu poświęciliśmy artykuł: Magnez - lek na różne schorzenia.

Magnez - dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek u dzieci wynosi:

• 30 mg dla noworodków i niemowląt do ukończenia 6. miesiąca życia,
• 70 mg dla niemowląt między 6. a 12. miesiącem życia,
• 80 mg  dla dzieci w wieku 1-3 lata,
• 130 mg dla dzieci w wieku 4-9 lat,
• 240 mg dla dzieci w wieku 10-12 lat, 
• 360 mg dla dziewcząt w wieku 13-18 lat,
• 410 mg dla chłopców w wieku 13-18 lat.

Patrząc na te wartości, bez trudu można zauważyć, że dzienne zalecane spożycie magnezu wyraźnie wzrasta w okresie intensywnego wzrostu i rozwoju organizmu. Ważne jest więc takie komponowanie codziennych posiłków, aby zaspokajały zapotrzebowanie organizmu dziecka na ten pierwiastek.

Niedobór magnezu u dzieci - objawy i przyczyny

Niedobory magnezu u dzieci początkowo mogą nie dawać żadnych objawów. Łagodną hipomagnezemię (hipomagnezemia jest stwierdzana gdy poziom magnezu we krwi jest poniżej normy) można wówczas wykryć jedynie w przypadkowo wykonanym badaniu. Jeśli jednak niedobór magnezu u dzieci jest znaczny, pojawiają się jego symptomy. Warto tutaj zaznaczyć, że nie są to tiki nerwowe u dzieci. Magnez w przypadku ich wystąpienia jest skuteczny co najwyżej na poziomie placebo. Tiki nerwowe mają podłoże genetyczne. Na ich pojawienie się wpływają też bodźce środowiskowe, takie jak odczuwanie silnych emocji, zarówno tych pozytywnych, jak i trudnych. Przyczyną nie jest natomiast niedobór magnezu.

U dzieci objawy niedoboru mogą mieć postać:

• mrowienia, drętwienia opuszków palców lub skóry wokół ust,
• skurczów mięśni,
• nadpobudliwości nerwowo-mięśniowej,
• osłabienia, szybkiego męczenia się, apatii, senności,
• nudności, spadku apetytu,
• zaburzeń nastroju, zachowań depresyjnych,
• trudności w koncentracji i zapamiętywaniu.

W rzadkich przypadkach, niedobór magnezu u dziecka prowadzi do rozwoju tężyczki utajonej. W jej przebiegu mogą pojawiać się takie objawy jak: mrowienie, skurcze mięśni początkowo dotyczące głównie rąk i nóg, a z czasem rozprzestrzeniające się na powieki, stawy łokciowe i mięśnie okalające usta (przy cięższym niedoborze), a także nadpobudliwość emocjonalna. Dolegliwości mogą występować sporadycznie i mieć łagodny, mało charakterystyczny przebieg, przez co tężyczka utajona nie jest łatwa do zdiagnozowania.

Niedobór magnezu u dzieci, jeśli utrzymuje się przez długi okres czasu, może powodować też inne, poważne konsekwencje zdrowotne. Przewlekły zbyt niski poziom magnezu w  organizmie zwiększa ryzyko rozwoju insulinooporności, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, zaburzeń lękowych i innych przypadłości. Więcej na ten temat można przeczytać w artykule: Niedobór magnezu - przyczyny, objawy.

Magnez dla dzieci - jak wybrać preparat magnezowy dla najmłodszych?

Magnez dla dzieci powinien być dostarczany przede wszystkim z pokarmem.  Dobrym źródłem magnezu jest kakao, gorzka czekolada, orzechy, pestki dyni, nasiona sezamu i słonecznika, kasza gryczana, brązowy ryż, biała fasola i soja. Warto włączyć te produkty do codziennego jadłospisu dziecka. Pamiętajmy jednocześnie o tym, że dieta bogata w tłuszcze lub zawierająca duże ilości błonnika ogranicza wchłanianie magnezu z przewodu pokarmowego. U zdrowych, prawidłowo rozwijających się dzieci, najczęściej nie ma potrzeby podawania dodatkowego preparatu z magnezem. Zdrowa, zróżnicowana dieta powinna w pełni zaspokajać dzienne zapotrzebowanie na ten pierwiastek. 

Suplementację magnezu dla dzieci w wieku szkolnym lub dla dzieci młodszych można rozważyć, jeśli zachodzi podejrzenie, że spożywane pokarmy mogą nie dostarczać odpowiedniej ilości magnezu. Może wynikać to z monotonnej diety, ubogiej w produkty będące dobrym źródłem magnezu. Na niedobór magnezu bardziej narażone są również dzieci, które ze względu na zdiagnozowaną celiakię  nie spożywają glutenu. W tym przypadku warto regularnie kontrolować poziom magnezu we krwi u dziecka i w razie pojawienia się jego niedoboru wprowadzić odpowiedni lek z magnezem. Niektórzy rodzice samodzielnie decydują się na wykluczenie z diety dziecka glutenu, mimo że nie choruje ono na celiakię. Takie postępowanie nie jest zalecane. Jeśli mimo to rodzic zdecyduje się na wyeliminowanie glutenu, również powinien mieć na uwadze wyższe ryzyko niedoboru magnezu u dziecka.

Magnez w syropie lub tabletkach dla dzieci może być potrzebny również w przypadku przewlekłych chorób jelit, nerek, cukrzycy, chorób układu sercowo-naczyniowego, migreny oraz nadczynności tarczycy. U tych pacjentów również dobrze byłoby regularnie kontrolować poziom magnezu. O wprowadzeniu do leczenia preparatu z magnezem należy wówczas zadecydować wspólnie z lekarzem. 

Magnez dla dzieci nadpobudliwych może pomóc w koncentracji i skupieniu uwagi. Dostępne dane wskazują na korzystny wpływ suplementacji magnezu na zespół nadpobudliwości psychoruchowej u dzieci. Na niedobór magnezu w większym stopniu narażone są też dzieci w wieku nastoletnim. Intensywny okres wzrostu i rozwoju wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na magnez. Jeśli dieta nastolatków jest uboga, również warto rozważyć wprowadzenie odpowiedniego preparatu z magnezem. 

Jaki magnez dla dzieci wybrać? Dla maluchów powyżej 3. r.ż. przeznaczony jest syrop Hartuś magnez + witamina B6. Jest to suplement diety, zawierający dobrze przyswajalną sól magnezu. Jednocześnie pozbawiony jest sztucznych barwników, aromatów i konserwantów. Słodzony jest izomaltulozą. Magnez w syropie dla dzieci to również Magnefar B6 Junior. Ten preparat zawiera dobrze wchłanialną postać magnezu, ale jest w nim obecny również cukier. O czynnikach które wpływają na przyswajalność magnezu z różnych preparatów doustnych pisaliśmy w artykule: Preparaty magnezu - jak wybrać najlepiej przyswajalny magnez? 

Oprócz syropu, małym dzieciom można podać też suplement w formie saszetek z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie, np. Chela-Mag B6 Junior. Wszystkie wymienione preparaty to suplementy diety, które można stosować w celu uzupełnienia codziennego sposobu odżywiania się. Jeśli zachodzi potrzeba leczenia niedoboru, konieczne jest sięgnięcie po lek. Leczenie powinno być prowadzone pod okiem lekarza, który pomoże dobrać odpowiedni preparat. Wiele produktów leczniczych dozwolonych jest u dzieci dopiero powyżej 6. roku życia. Wyjątkiem jest np. Filomag B6, który można podać maluchom już w wieku 4 lat.

Wybierając preparat magnezowy dla dzieci zwracajmy uwagę na sól magnezu, zawartość samego magnezu, ograniczenia wiekowe dla konkretnego suplementu lub leku oraz postać wybranego preparatu. Dla wielu rodziców istotna jest też zawartość cukru. Podczas wyboru dobrze jest wziąć pod uwagę również preferencje dziecka. Jeśli dany środek będzie mu odpowiadał, mały pacjent chętniej będzie go przyjmował.

Magnez dla dzieci jest jednym ze składników pożywienia o istotnym wpływie na prawidłowy rozwój, zarówno fizyczny jak i psychiczny. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek znacząco wzrasta u nastolatków w okresie dojrzewania. Warto przyjrzeć się spożywanym przez dzieci posiłkom i w razie potrzeby wzbogacić je o pokarmy będące dobrym źródłem magnezu. Jeśli z różnych przyczyn, sama dieta nie pokrywa w pełni zapotrzebowania na ten składnik, można sięgnąć po magnez w syropie dla dzieci, magnez w saszetkach lub magnez w tabletkach.