Kontaktowe zapalenie skóry u dzieci – jak chronić wrażliwą skórę?

Wyprysk alergiczny u dziecka – co może go powodować?

Kontaktowe zapalenie skóry jest pojęciem dość szerokim. Odnosi się ono do pojawienia się reakcji skórnej w wyniku kontaktu z substancją drażniącą lub alergenem. Kontaktowe zapalenie skóry u dzieci może wynikać ze zwykłego podrażnienia przez substancję silnie działającą (np. składnik kosmetyku do mycia skóry o wysokim potencjale drażniącym) lub uczulenia. Objawy alergii kontaktowej u niemowlaka rozwijają się pod wpływem uczulenia malucha na balsam peruwiański, neomycynę lub inne leki, składniki zapachowe obecne w kosmetykach, parabeny i konserwanty. Przyczyną alergii skórnych u dzieci mogą być też składniki odzieży i biżuterii. Najczęściej uczula nikiel, który występuje choćby w kolczykach. Czasami rodzice decydują się na przekłuwanie uszu małym dzieciom. Warto mieć na uwadze, że metale obecne w biżuterii mogą być źródłem alergii kontaktowej.

Pokrzywka kontaktowa u dziecka przebiega z silnym świądem, pieczeniem, zaczerwienieniem skóry, jej obrzękiem oraz pojawianiem się pęcherzyków lub grudek. Objawy alergii kontaktowej u dzieci utrzymują się tak długo, jak długo trwa kontakt z cząsteczką uczulającą. Jeśli kontakt ten jest krótkotrwały, objawy stopniowo ustępują. Czasami wiąże się to ze złuszczaniem skóry w obrębie zmiany. Jeśli rodzic podejrzewa, że dziecko może być uczulone na jakiś składnik kosmetyku, odzieży lub inny alergen, powinien zgłosić się z małym pacjentem do lekarza, który pokieruje procesem diagnostyki. Podpowie też, który preparat na alergie dla dziecka jest odpowiedni i jak go stosować.

Alergia kontaktowa u dzieci – jak leczyć?

Warto wiedzieć, co wywołuje wyprysk alergiczny u dziecka, ponieważ daje to możliwość unikania alergenu w jego otoczeniu. Jeżeli uczula konserwant lub inny składnik kosmetyku, konieczne jest uważne czytanie etykiet każdego kupowanego produktu do pielęgnacji. Jeśli natomiast przyczyną alergii kontaktowej u dzieci jest metal, wskazane jest unikanie biżuterii, a także przedmiotów codziennego użytku (np. sztućców), które go zawierają.

Alergia kontaktowa u dzieci początkowo może przebiegać z intensywnym zaczerwienieniem, obrzękiem i swędzeniem skóry. W tej fazie zazwyczaj stosuje się miejscowe glikokortykosteroidy. W przypadku małych dzieci, leki te wydawane są na podstawie recepty. Bez recepty dostępny jest hydrokortyzon, jednak zaleca się jego stosowanie u pacjentów powyżej 12 roku życia. O aplikacji u młodszych pacjentów powinien zadecydować lekarz. Miejscowe sterydy należy nakładać tylko na obszar skóry objęty zmianami chorobowymi. Leki te przeznaczone są do stosowania krótkotrwałego, nie dłużej niż kilka dni.

Jeśli glikokortykosteroidy aplikowane miejscowo nie przynoszą wystarczającej poprawy, lekarz może zalecić inne leki na receptę. Alergie skórne u dziecka przebiegające z uciążliwym świądem można łagodzić, korzystając dodatkowo z doustnych leków przeciwhistaminowych. Częściowo można zakupić je bez recepty. Dostępne są krople Fenistil, które można podawać maluchowi już powyżej 1 miesiąca życia. Producent leku zaleca jednak konsultację z lekarzem, jeśli lek ten ma być stosowany u dzieci poniżej 6 roku życia. W kroplach Fenistil zawarty jest dimetinden, który należy do substancji przeciwhistaminowych starszej generacji. Lek ten może więc powodować senność oraz inne działania niepożądane. Obecnie rekomenduje się korzystanie głównie z preparatów nowszej generacji, które wykazują dłuższy efekt działania, a do tego nie powinny powodować senności. Przykładem jest roztwór doustny Hitaxa Fast Kids, który przeznaczony jest do podawania dzieciom już powyżej 2 roku życia oraz Aleric Deslo Active dedykowany dzieciom powyżej 6 roku życia.

Elementem wspomagającym leczenie jest prawidłowa pielęgnacja skóry. Warto sięgnąć po delikatne emolienty, które natłuszczą skórę, złagodzą jej swędzenie i zaczerwienienie. Dobre emolienty mogą przynieść dziecku ulgę i poprawić stan naskórka. Wspomagają barierę hydrolipidową i wspierają jej funkcjonowanie, przez co staje się ona bardziej odporna na niekorzystne czynniki zewnętrzne

Alergia kontaktowa u dzieci – czy można jej zapobiegać?

Alergia kontaktowa oraz innego rodzaju kontaktowe zapalenie skóry u dzieci rozwija się często. Im młodszy jest pacjent, tym częściej obserwuje się tego rodzaju reakcje skórne. Dodatkowo obecność atopowego zapalenia skóry, które jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych wieku dziecięcego, zwiększa ryzyko pojawienia się wyprysku kontaktowego. Właściwie jedyną dostępną metodą zapobiegania jego wystąpieniu jest edukacja. Im większa jest wiedza opiekunów na temat potencjalnie drażniących i uczulających substancji, tym łatwiej jest ich unikać. Przykładowo, warto więc zwracać uwagę na kupowane kosmetyki do mycia i pielęgnacji delikatnej skóry dziecka. Powinny być one pozbawione silnie działających składników myjących, konserwantów oraz innych związków o wysokim potencjale drażniącym. Dobrze jest sięgać po kosmetyki dedykowane małym dzieciom, które zazwyczaj mają delikatniejszy skład. Aby zapobiegać alergii kontaktowej u dzieci, warto też korzystać z odzieży wykonanej z naturalnych materiałów. 

Czasami jednak nawet mimo unikania potencjalnie drażniących kosmetyków, rezygnacji z biżuterii czy też zakładania maluchowi ubrań z naturalnych materiałów, nie udaje się uniknąć kontaktowego zapalenia skóry. Każda bowiem substancja, z którą styczność ma mały pacjent, może działać drażniąco lub uczulająco. Jeśli więc pojawi się reakcja skórna, która może świadczyć o alergii, wskazana jest konsultacja z lekarzem. Znajomość konkretnego czynnika uczulającego umożliwia rodzicom wyeliminowanie lub ograniczenie jego obecności w bliskim otoczeniu dziecka.

Alergia kontaktowa u dzieci rozwija się częściej niż wśród osób dorosłych. Atopowe zapalenie skóry dodatkowo zwiększa ryzyko wystąpienia wyprysku alergicznego. W leczeniu najważniejsze jest wyeliminowanie określonego związku wywołującego uczulenie z otoczenia malucha. W ostrej fazie choroby do leczenia zazwyczaj wykorzystuje się miejscowe sterydy, które działają przeciwzapalnie i przeciwświądowo. Wspomagająco można sięgnąć po doustne leki przeciwhistaminowe. Istotna jest też odpowiednia pielęgnacja delikatnej skóry dziecka przy pomocy emolientów.