Kiedy i jak suplementować jod?

Suplementacja jodu – kiedy jest potrzebna?

Jod - suplementacja tego mikroelementu (przykłady mikroskładników) jest obecnie rekomendowana jedynie wybranym grupom pacjentów. Odkąd wprowadzona została profilaktyka jodowa w Polsce (jodowanie soli), spożycie jodu w populacji określane jest jako prawidłowe. Nadal jednak jest ono niewystarczające wśród kobiet ciężarnych.

Suplementacja jodem jest więc szczególnie istotna właśnie u kobiet w ciąży. Niedobór jodu w tym okresie może bowiem prowadzić do zaburzenia rozwoju fizycznego i umysłowego dziecka. Skutki niedostatecznej podaży jodu mogą być nieodwracalne. Dodatkowo, niedobór jodu w ciąży grozi też wrodzoną niedoczynnością tarczycy (niedoczynność tarczycy a jod [link do nowego wpisu blogowego: Jod a tarczyca – niedoczynność tarczycy a niedobór jodu]) u dziecka, poronieniem oraz porodem przedwczesnym. Istnieje też korelacja między niskim poziomem jodu a zwiększoną śmiertelnością okołoporodową dziecka.

Zwiększone zapotrzebowanie na jod w ciąży wynika zarówno z konieczności zaspokojenia potrzeb płodu na ten pierwiastek, jak i nasilonej utraty jodu przez nerki, do której dochodzi w okresie ciąży. 

Suplementacja jodu jest rekomendowana również kobietom karmiącym piersią. Szacuje się, że ponad 100 µg jodu przenika każdego dnia do mleka, które następnie spożywane jest przez malucha. W związku z powyższym, obecnie zaleca się, aby spożywać:

·         220 µg jodu w okresie ciąży,

·         290 µg jodu podczas laktacji.

W pozostałych grupach pacjentów nie zaleca się rutynowej suplementacji jodem. Może być ona potrzebna u osób, które wyeliminowały sól kuchenną z diety i ograniczają spożywanie innych produktów bogatych w jod. Jednak w takich przypadkach wskazane jest najpierw skonsultowanie się z lekarzem i przeprowadzenie określonych badań, które pomogą ocenić funkcjonowanie tarczycy. Bezzasadne spożywanie jodu może zaburzać pracę tego gruczołu.

Rola jodu w organizmie człowieka odnosi się głównie do udziału tego pierwiastka w syntezie hormonów tarczycy. Suplementacja jodu jest szczególnie ważna w okresie ciąży i laktacji. Niedobory jodu mogą w tych okresach prowadzić do nieodwracalnego zaburzenia rozwoju dziecka.

Jak suplementować jod?

W okresach zwiększonego zapotrzebowania organizmu na jod warto zwrócić uwagę na spożywanie pokarmów bogatych w ten składnik. Wśród produktów z jodem znajdują się np. ryby, takie jak dorsz, mintaj czy makrela, a także mleko i przetwory mleczne, orzechy laskowe, jaja, otręby pszenne i warzywa (stosunkowo dużo jodu zawiera brokuł, szpinak i suche nasiona grochu). Zdecydowanie najbogatszym źródłem jodu w diecie jest jednak jodowana sól kuchenna.

Kiedy zażywać jod rano czy wieczorem? Najczęściej zaleca się suplementację jodu w godzinach porannych. Rekomendowana jest suplementacja doustna. Część osób zastanawia się, czy możliwa jest też suplementacja jodu przez skórę. Przy stosowaniu preparatów zewnętrznych z jodem (środków antyseptycznych) możliwe jest wchłanianie jodu przez skórę. Proces ten zależy jednak od wielu czynników, takich jak czas stosowania wybranego preparatu, zawartość jodu oraz powierzchnia skóry na którą jest on aplikowany.

Jod – suplementacja tego pierwiastka pomaga zaspokoić zwiększone zapotrzebowanie organizmu kobiety ciężarnej i karmiącej piersią na jod. Zalecana jest suplementacja doustna. Kobiety w okresie ciąży i laktacji powinny stosować preparat, w którego dziennej porcji znajduje się 150-200 µg jodu.

Jak wybrać preparat z jodem?

Obecnie dostępnych jest wiele preparatów witamino-mineralnych dla kobiet w ciąży i podczas laktacji, w których obecny jest jod. Przy wyborze konkretnego produktu należy zwrócić uwagę na zawartość jodu. W rekomendowanej porcji dziennej powinno znajdować się 150-200 µg jodu. Oprócz tego, warto również pamiętać o innych składnikach odżywczych, które rekomendowane są kobietom ciężarnym i karmiącym piersią: kwasach DHA, kwasie foliowym i aktywnych folianach oraz witaminie D.

Odpowiednią ilość jodu w dziennej porcji mają kapsułki MamaDHA Premimum+. Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami, w okresie ciąży wskazane jest stosowanie kwasu foliowego łącznie z jego aktywną postacią w ilości 800 µg na dobę. Taką ilość folianów zawierają kapsułki Pueria Duo i Omegamed Optima Forte.

Osoby, które przyjmują leki na niedoczynność i nadczynność tarczycy powinny skonsultować się z lekarzem, które w razie potrzeby pomoże dobrać odpowiedni preparat z jodem i jego dawkę. Pacjenci z chorobami tarczycy nie powinni na własną rękę rozpoczynać suplementacji jodem.

Dzięki wprowadzonej w Polsce profilaktyce jodowej, problem z powszechnym występowaniem niedoboru jodu w dużej mierze został rozwiązany. Nadal jednak obserwuje się niedostateczne spożywanie jodu przez kobiety ciężarne i karmiące piersią. Wskazana jest więc suplementacja jodu u tych grup pacjentek. Pomaga ona utrzymać optymalny poziom jodu w organizmie, a tym samym wspiera prawidłowy rozwój dziecka i zapobiega groźnym skutkom niedoboru jodu w ciąży.