Jakie leki przeciwbólowe stosować w ciąży, a jakie podczas karmienia piersią?
magister farmacji
Wiele kobiet obawia się stosowania leków przeciwbólowych w ciąży oraz podczas karmienia, w obawie o niekorzystny wpływ na zdrowie dziecka. Jakie tabletki przeciwbólowe w ciąży są uważane za bezpieczne, a które są przeciwwskazane? Jakie tabletki przeciwbólowe stosować przy karmieniu piersią i o czym pamiętać, aby stężenie leku w pokarmie było możliwie jak najniższe?
Wiele kobiet obawia się stosowania leków przeciwbólowych w ciąży oraz podczas karmienia, w obawie o niekorzystny wpływ na zdrowie dziecka. Jakie tabletki przeciwbólowe w ciąży są uważane za bezpieczne, a które są przeciwwskazane? Jakie tabletki przeciwbólowe stosować przy karmieniu piersią i o czym pamiętać, aby stężenie leku w pokarmie było możliwie jak najniższe?
Jakie leki przeciwbólowe w ciąży są bezpieczne?
Jakie tabletki przeciwbólowe można brać w ciąży? U kobiet ciężarnych za bezpieczny lek, który może być stosowany niezależnie od okresu ciąży, uważany jest paracetamol. Na obecną chwilę, nie dowiedziono aby przyjmowanie paracetamolu w ciąży wiązało się z wyższym ryzykiem wad wrodzonych u dziecka. Wbrew powtarzanym informacjom które można znaleźć w Internecie, nie udowodniono, aby istniał związek między przyjmowaniem paracetamolu w ciąży, a zwiększonym ryzykiem zaburzeń neurologicznych u dzieci. Leki przeciwbólowe w ciąży zawierające paracetamol, są więc zalecane jako leki pierwszego wyboru w łagodzeniu bólu w I, II i III trymestrze.
W II trymestrze można stosować też ibuprofen. Najczęściej, rekomenduje się przyjmowanie w ciągu doby dawki nie większej niż 600 mg. Jeśli zachodzi konieczność, w II trymestrze ciąży możliwe jest również podanie diklofenaku, w dawce dobowej nieprzekraczającej 75 mg. Należy jednak podkreślić, że stosowanie jakichkolwiek leków przeciwbólowych przez kobiety ciężarne powinno być poprzedzone konsultacją z lekarzem. Ginekolog prowadzący ciążę zna stan zdrowia pacjentki i związane z nim ograniczenia. W zależności od konkretnego wskazania, lekarz może zalecić inne niż standardowo rekomendowane tabletki przeciwbólowe w ciąży. W każdym przypadku konieczne jest indywidualne rozpatrzenie korzyści z zastosowania danego leku do ryzyka, jakie niesie podanie go kobiecie ciężarnej. Dotyczy to nie tylko postaci doustnych, takich jak tabletki czy kapsułki, ale również żeli i maści przeciwbólowych w ciąży.
Jakie tabletki przeciwbólowe są przeciwwskazane w ciąży?
Jakie tabletki przeciwbólowe w ciąży nie powinny być stosowane? Zgodnie z ogólnymi zaleceniami, raczej odradza się przyjmowanie w I i III trymestrze ciąży leków należących do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Związki z tej grupy mogą zakłócać proces zagnieżdżania się zarodka w macicy. Obserwuje się też wyższe ryzyko wczesnego poronienia u kobiet, które w początkowym okresie ciąży przyjmowały NLPZ. Do tej grupy leków należą m.in. ibuprofen, kwas acetylosalicylowy (aspiryna), diklofenak czy naproksen. Związki te nie są zalecane również w III trymestrze, ponieważ mogą powodować przedwczesne zamknięcie przewodu tętniczego. Stan ten może powodować niewydolność układu krążenia u dziecka, a w poważnych przypadkach nawet prowadzić do zgonu.
Leki z grupy NLPZ nie są zalecane kobietom krótko przed rozwiązaniem, ponieważ mogą one wydłużać okres porodu, wpływać na proces krzepnięcia krwi oraz zmniejszać objętość płynu owodniowego. Z tych właśnie powodów, tabletki przeciwbólowe w ciąży, zawierające ibuprofen, aspirynę lub inne leki z grupy NLPZ, nie powinny być stosowane w I i III trymestrze ciąży, chyba że o konieczności ich podania kobiecie ciężarnej decyduje lekarz.
Jakie tabletki przeciwbólowe przy karmieniu piersią można stosować?
Jakie leki przeciwbólowe przy karmieniu piersią są zalecane? Podczas laktacji również można stosować paracetamol. Po przyjęciu zalecanej dawki paracetamolu przez kobietę karmiącą, stężenie leku w mleku jest niskie. Najwyższy poziom obserwuje się w ciągu 30-60 minut po zażyciu leku. Jeśli kobieta karmiąca piersią przyjmuje paracetamol w odpowiednich dawkach, stężenie tego leku w pokarmie jest na tyle niskie, że nie jest to istotne klinicznie.
Aby zmniejszyć ewentualny wpływ działania leku przyjmowanego przez mamę na dziecko karmione piersią, zaleca się zażycie wybranego preparatu zaraz po zakończeniu karmienia, a jeśli jest możliwość, również przez najdłuższą przerwą w karmieniu (najczęściej jest to przerwa nocna). Już po 2-3 godzinach od zażycia leku, jego stężenie w mleku matki znacząco spada.
Jakie tabletki przeciwbólowe po porodzie można (poza paracetamolem) stosować? Bezpieczny podczas laktacji jest również ibuprofen. Związek ten jedynie w niewielkich ilościach przenika do mleka matki. Kobiety karmiące mogą przyjmować takie dawki ibuprofenu, jakie zalecane są ogólnej populacji dorosłych (przy bólu o słabym lub umiarkowanym nasileniu, jednorazowo stosuje się 200-400 mg, a dawka dobowa najczęściej ustalona jest na poziomie 1200 mg). Nie obserwuje się działań niepożądanych u dzieci karmionych mlekiem matki, która przyjmowała ibuprofen w dawkach terapeutycznych. W tym przypadku również zalecane jest zażycie leku zaraz po karmieniu, aby możliwie zmniejszyć ilość leku w pokarmie który przyjmie dziecko.
Ibuprofen i paracetamol to leki przeciwbólowe, które uważane są za najbezpieczniejsze w okresie karmienia piersią. I to właśnie one najczęściej zalecane są kobietom karmiącym. Podczas laktacji można również stosować inne leki przeciwbólowe, choć warto przed ich zażyciem skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, aby upewnić się że dany lek jest bezpieczny dla konkretnej pacjentki. Za bezpieczne leki w okresie laktacji uchodzą też diklofenak i ketoprofen. Nie zaleca się natomiast przyjmowania metamizolu, obecnego np. w leku Pyralgina.
Stosując leki przeciwbólowe przy karmieniu piersią warto pamiętać o tym, aby przyjmować najniższe skuteczne dawki, nie przekraczać maksymalnej dawki dobowej oraz zażywać lek przed dłuższą przerwą w karmieniu.
Jaka maść przeciwbólowa przy karmieniu piersią? Wymienione leki przeciwbólowe, które są bezpieczne dla kobiet karmiących piersią mogą być stosowane nie tylko doustnie, ale również miejscowo w postaci maści czy żeli.
W okresie ciąży oraz karmienia piersią, dla zapewniania kobiecie bezpieczeństwa farmakoterapii wskazana i mocno rekomendowana jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą. Przy wyborze leku przeciwbólowego należy brać pod uwagę konkretne wskazanie, ogólny stan zdrowia kobiety, obciążenia chorobami przewlekłymi czy chociażby okres ciąży. Jeśli ból jest łagodny, można spróbować łagodzić go metodami niefarmakologicznymi. Czasami zadbanie o regularne nawadnianie organizmu, wyciszenie i rozluźnienie ciała lub spokojny spacer na świeżym powietrzu skutecznie zmniejsza odczuwany przez kobietę ból.
Bibliografia
1. Patro-Małysza J., Marciniak B., Kimber-Trojnar Ż., Poniedziałek-Czajkowska E. i inni. Farmakoterapia chorób układu ruchu u kobiet w ciąży. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2016, 1, 2, 56-65
2. Gałązka A. Znaczenie przewodu tętniczego w krążeniu płodu i noworodka ze szczególnym uwzględnieniem przewodozależnych wad serca. Forum Medycyny Rodzinnej 2009, 3, 2, 117-123
3. Machoy-Mokrzyńska A., Oronowicz K., Białecka M. Stosowanie leków przeciwbólowych u kobiet w ciąży. Medycyna po Dyplomie 2016, 02
4. e-lactancia.org. Ibuprofen, Paracetamol, Diclofenac, Naproxen, Ketoprofen, Metamizole
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.