Jak wybrać preparat na hemoroidy? - czopki, tabletki, maści i zioła na hemoroidy

Karina Braja
Karina Braja

magister farmacji

Hemoroidy to dolegliwość, która kojarzy się z bólem, pieczeniem, krwawieniem. Powoduje wiele dyskomfortu przy siedzeniu na twardej powierzchni, a ze względu na ból podczas oddawania stolca budzi strach. Wiele osób kojarzy żylaki odbytu w formie następującej metafory - człowieka siedzącego na kaktusie. Zatem, jeśli padłaś/eś ofiarą hemoroidów i chcesz się od nich uwolnić to mamy dla Ciebie kilka skutecznych metod i leków na pozbycie się hemoroidów.

hemoroidy
źródło: Image by on Freepik
Spis treści

Leczenie hemoroidów - ogólne zasady

 

Jak leczyć hemoroidy? Przede wszystkim choroba hemoroidalna wymaga regularnego i sumiennego podejścia. Często trzeba sięgnąć po 2-3 metody na raz w schemacie leczenia. Bardzo ważnym aspektem jest dieta zawierająca właściwe ilości błonnika. Powinna sprzyjać regularnemu wypróżnianiu (bez zaparć), wspierać pasaż jelit, tworzenie się mas kałowych i finał - swobodną defekację “bez spinania się”, które to prowadzi do hemoroidów. Kolejna metoda walki z to lek na hemoroidy , wyroby medyczne i inne środki bez recepty dostępne w aptece. Do dyspozycji są doustne tabletki, czopki, maść / krem (często z aplikatorem) czy też sztyft na hemoroidy. Asortyment pomocniczy obejmuje również specjalne środki do mycia ułatwiające higienę.

 

Doustne leki na hemoroidy bez recepty

 

Jak zatem leczyć hemoroidy zewnętrzne i wewnętrzne? Część osób może być zdziwiona faktem, że hemoroidy można leczyć również doustnymi lekami jak tabletki i zioła. Tabletki to rzadziej stosowane środki na hemoroidy bez recepty, co może wynikać z przeświadczenia pacjentów o ich nieskuteczności. Nie mniej jednak hemoroidy mają wiele wspólnego z żylakami na nogach. Oba problemy - zarówno żylaki nóg jak i odbytu (tj. hemoroidy) powstają na skutek tych samym problemów krążeniowych. Chodzi tutaj głównie o osłabiony przepływ naczyniowy, większą przepuszczalność naczyń i ryzyko obrzęku, stanu zapalnego oraz wzmożone wykrzepianie w naczyniach. Jakie doustne leki stosuje się zatem w leczeniu np. krwawiących hemoroidów? Najczęściej wymienia się diosminę, trokserutynę, dobezylan wapnia, ruszczyk (myszopłoch) kolczasty, kasztanowiec i escynę - uszczelniają one naczynia, ograniczając ryzyko krwawienia z hemoroidów. Nie jest to jednak efekt natychmiastowy. Ziołowe tabletki na hemoroidy stosuje się w określonym schemacie - zależnie od substancji. Przykładowo w fazie zaostrzeń przez pierwsze dni stosuje się większe dawki leku. Okres stosowania wynosi od tygodnia do kilku lub kilkunastu tygodni. Poniżej pokrótce omówimy doustne leki na hemoroidy i najczęściej występujące w nich składniki.

 

Diosmina na hemoroidy

 

Diosmina stosowana jest w chorobie hemoroidalnej w ramach leczenia objawowego i dodatkowego. Jak stosuje się diosminę w hemoroidach? W stanie zaostrzenia dawka początkowa to 3 gramy na dobę w dawkach podzielonych tj. 3 razy dziennie po 1000 mg diosminy przez pierwsze 4 dni. Kolejno dawka ulega redukcji do 2 gramów - 2 razy dziennie po 1000 mg przez kolejne 3 dni. Powyższy schemat zamyka się zatem w 7 dniach. Diosmina jest na ogół dobrze tolerowana, nie ma szczególnych przeciwwskazań, ani nie wchodzi w interakcje z innymi lekami. Jak działa diosmina na hemoroidy? Wspiera napięcie naczyń żylnych, wywiera działanie ochronne, zwiększa szczelność naczyń. Sięgając do badań klinicznych - diosmina wykazuje korzystny efekt w przypadku kruchości naczyń, co jest nie bez znaczenia dla proktologii i flebologii.

 

Trokserutyna w chorobie hemoroidalnej

 

Trokserutyna chemicznie jest pochodną rutyny wskazaną do leczenia niewydolności żylnej nóg. W dalszych wskazaniach wymienia się ją również lek na hemoroidy. Jak dawkuje się ją przy żylakach odbytu? Jest to zwykle przedział 800-1200 mg na dobę w dawkach podzielonych. Obecnie na rynku aptecznym dostępne są leki z trokserutyną w dawce 200 i 300 mg. Należą one do preparatów dobrze tolerowanych przez pacjentów. Trokserutynę w hemoroidach stosuje się zwykle kilka tygodni, zatem dłużej niż diosminę. Na czym polega jej działanie w chorobie hemoroidalnej? Uszczelnia naczynia, chroni przed ich pękaniem, zwiększa tonus naczyń żylnych. Na tle diosminy wyróżnia ją to, że w większych dawkach działa antyagregacyjnie i antyoksydacyjnie, co ma znaczenie dla przepływu krwi w przebiegu żylaków nóg i odbytu.

 

Dobezylan wapnia na żylaki odbytu

 

Dobezylan wapnia jest lekiem dostępnym bez recepty do stosowania po pierwsze w żylakach kończyn dolnych, po drugie na hemoroidy. Tabletki z dobezylanem stosuje się najczęściej 2 razy dziennie po 250 lub 500 mg w dawce jednorazowej. Dobezylan wspiera elastyczność naczyń i ogranicza ich przepuszczalność (jak zdecydowana większość leków flebotropowych). Ma jednak ciekawą właściwość podobnie jak trokserutyna działa antyagregacyjnie. Jest to bardzo korzystne działanie ze względu na spadek lepkości krwi, ograniczenie tworzenia się zakrzepów i zastoju żylnego. Okres leczenia może trwać kilka tygodni.

 

Ruszczyk (myszopłoch) kolczasty

 

Wyciąg pozyskiwany z ruszczyka kolczastego stosowany jest przede wszystkich w żylakach nóg i pomocniczo w hemoroidach. W tym drugim przypadku jego stosowanie ogranicza się do 4-5 kapsułek na dobę podzielonych na dawkę poranną i wieczorną. Okres leczenia trwa tydzień. W tym czasie ruszczynk działa ochronnie na naczynia, a wpływając na mięśniówkę naczyń żylnych wspiera ich napięcie.

 

Kasztanowiec i escyna na hemoroidy

 

Leki z kasztanowcem pospolitym zawierają cenny składnik jakim jest escyna. Tradycyjne zastosowanie kasztanowca w lecznictwie to niewydolność żylna kończyn dolnych. Jest wykorzystywany również w leczeniu hemoroidów m.in. ze względu na zawartość escyny. Jak stosuje się leki z escyną? Najczęściej 2-3 razy dziennie po 40 mg. Kasztanowiec i escyna wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwobrzękowe. Jak większość doustnych środków na hemoroidy uszczelniają naczynia i poprawiają przepływ krwi.

 

Kora sosny nadmorskiej

 

Nieco mniej znanym surowcem stosowanym w leczeniu hemoroidów jest wyciąg z kory sosny nadmorskiej. Zawiera związki (procyjanidyny), które w jednym z badań okazały się skuteczne w łagodzeniu ostrych objawów hemoroidów zewnętrznych. We wspomnianym badaniu wykorzystano doustne i miejscowe działanie rośliny. W obu przypadkach krwawienie z hemoroidów ustąpiło, a objawy były mniejsze lub ustąpiły całkowicie. Minusem jest z pewnością to, że wchodzi ona w interakcje z wieloma lekami przeciwzakrzepowymi i przeciwcukrzycowymi. Produkty na bazie wyciągu z kory sosny nadmorskiej stosuje się 2 razy dziennie po 50 / 100 mg.

 

Hemoroidy - czopki, maści, nasiadówki

 

Największą popularnością wśród pacjentów cieszą się miejscowe produkty na hemoroidy jak czopek, krem lub maść. Leczeniem uzupełniającym żylaków odbytu są ziołowe nasiadówki. Najrzadziej pacjenci sięgają po produkty krioterapeutyczne w formie chłodzącego sztyftu stosowanego doodbytniczo. Wybór produktów jest zatem spory, poniżej podpowiedź - na co warto zwrócić uwagę szukając dobrego leku na hemoroidy.  Co lepiej wybrać czopki czy maść na hemoroidy? To pytanie warto postawić nieco inaczej - co na hemoroidy zewnętrzne, a co na wewnętrzne? Zwykle maść i krem dedykowane są na postać zewnętrzną. Warto jednak wspomnieć, że większość z nich posiada aplikator, który umożliwia leczenie wewnętrznych żylaków.

 

Czopki, maści i kremy na hemoroidy - leki

 

Zależnie od nasilenia objawów i stopania zaawansowania hemoroidów można zdecydować się na leki jak czopki / maść / krem na hemoroidy. Co można znaleźć w składzie tego typu preparatów? W większości z nich znajduje się substancja znieczulająca miejscowo. Są to m.in. lidokaina, benzokaina, rzadziej cynchokaina. Jeśli występuje silny ból krem lub czopki na hemoroidy z lidokainą szybko go zniosą (ulga zwykle występuje po kilku minutach). Kolejna grupa składników często spotykanych w lekach na hemoroidy podawanych per rectum to substancje ściągające. Zaliczamy do nich m.in. garbniki (tanina, galusan), tlenek cynku / siarczan cynku, balsam peruwiański. Związki te przyspieszają gojenie się śluzówki, działają również przeciwzapalnie. Dlatego też są zawarte w produktach jak maść na hemoroidy krwawiące. Wiele z nich tworzy warstwę ochronną, która wspiera regenerację okolic odbytu. W nielicznych preparatach na hemoroidy spotyka się również hydrokortyzon - jest silnym środkiem przeciwzapalnym. W obrocie aptecznym dostępne są czopki na hemoroidy z antybiotykiem bez recepty - konkretnie z neomycyną. Stosuje się je w przypadku ostrych i przewlekłych stanów zapalnych odbytu, w zaawansowanych hemoroidach czy szczelinie odbytu. Ostatnią grupą związków są środki uszczelniające naczynia jak tribenozyd, kasztanowiec (oprócz, że jest dostępny doustnie występuje np. w maści) i eskulina.

 

Czopki, maści i kremy na hemoroidy - wyroby medyczne

 

Inną opcją są wyroby medyczne na hemoroidy, które działają na nieco innej zasadzie niż leki. Wyroby medyczne nie zawierają substancji czynnych, a w leczeniu wykorzystuje się właściwości fizyczne (jak np. efekt zimna przy sztyfcie krioterapeutycznym). Czopki na hemoroidy mogą zapewniać np. właściwe nawilżenie śluzówki, która w przebiegu stanu zapalnego może być mocno przesuszona. Oprócz tego preparaty na hemoroidy tego typu zawierają składniki poślizgowe, ograniczające ból i świąd. Składniki zastosowane w tego typu produktach pomagają w trakcie wypróżniania, tworzą ochronną warstwę, wspierają elastyczność, pośrednio ograniczają krwawienie. W wyrobach medycznych na hemoroidy spotkamy najczęściej kwas hialuronowy, trehalozę, glicerynę, olejki roślinne, ektoinę, a także surowce roślinne jak oczar wirginijski, aloes czy też wąkrotkę azjatycką.

 

Lek na hemoroidy bez recepty - nasiadówki

 

W leczeniu hemoroidów wykorzystuje się potencjał ziół w nieco inny sposób. Tworzy się z nich napar, który posłuży jako środek łagodzący objawy w formie leczniczej kąpieli dla pupy. Najczęściej wykorzystuję się nasiadówki z korą dębu. Nie ma jednak przeciwwskazań, aby spróbować innych ziół. Bardzo często dostępne są gotowe mieszanki ziół do nasiadówek i zawierają one np. kasztanowiec, babkę lancetowatą, rumianek, oczar wirginijski, krwawnik, arnikę. Wymienione rośliny znane są ze swoich właściwości przeciwzapalnych, ściągających, przeciwbakteryjnych (lub wzajemnie uzupełniają się w nich). Jak przygotowuje się nasiadówki? Zwykle potrzebne są 2-3 litry wrzącej wody, kilka torebek ziół (6 lub więcej) lub odpowiednią (podaną przez producenta na opakowaniu) ilość ziół sypkich. Ziołowe napary to skuteczny domowy sposób na hemoroidy, który stanowi uzupełnienie leczenia podstawowego, jakim są np. leki doustne na żylaki odbytu i leki w formie czopków i maści. 

 

Sztyft krioterapeutyczny

 

W leczeniu hemoroidów stosuje się również wyroby medyczne jak sztyft krioterapeutyczny. To produkt wielokrotnego użytku, który wykorzystuje zimno do łagodzenia bólu, redukcji stanu zapalnego i pieczenia, a także ograniczenia krwawienia i obkurczenia naczyń okołoodbytniczych. Jest wykonany z obojętnego i hipoalergicznego materiału. Korzysta się z niego zwykle przez kilka minut dwa razy dziennie przez okres co najmniej 14 dni.

Preparat wspomagające leczenie hemoroidów

    Hemoroidy - leczenie domowe

     

    W trakcie choroby istotny jest lek na hemoroidy, ale również dieta. Powinien znajdować się w niej błonnik uzupełniony odpowiednim spożyciem wody w ciągu dnia. Najlepszym źródłem błonnika (rozpuszczalnego) przy hemoroidach będą nasiona lnu, chia, babki płesznik i babki lancetowatej. Wsparciem jest również stosowanie bakterii kwasu mlekowego - probiotyki. Główny cel diety przy hemoroidach to sprzyjać gojeniu, przepływowi krwi przez wszystkie naczynia krwionośne i zapobiegać sytuacjom jak zaparcia. Warto pamiętać, że miękki stolec to sprzymierzeniec w boleściach związanych z hemoroidami.

    O czym warto pamiętać poza dietą lecząc chorobę hemoroidalną? Ważne i istotne są:

    • dobór miękkiego papieru toaletowego, który powinien jak najmniej drażnić wrażliwą okolicę odbytu,
    • unikanie dźwigania ciężkich przedmiotów (może nasilić obrzęk żył),
    • przygotowywanie potraw - warto unikać ostrych przypraw,
    • ciepłe kąpiele np. z dodatkiem soli gorzkiej, która wspiera krążenie,
    • pozycja w jakiej siedzisz, dlatego nogi trzymaj wyżej - poprawi to krążenie i zmniejszy ucisk,
    • higiena okolic odbytu - pomocne są środki jak nawilżane chusteczki do stosowania po każdym oddaniu stolca, a także środki do mycia pupy.
    •  

    Jak pozbyć się hemoroidów raz na zawsze? Czy jest to możliwe?

     

    Dla wielu osób to najważniejsze pytanie - jak i czy wewnętrzne żylaki odbytu da się wyleczyć lub hemoroidy zewnętrzne czy znikną ? Niestety, nie ma jednoznacznej odpowiedzi.

    Hemoroidy mają charakter nawrotowy i wieloczynnikowy. Warto pamiętać, że nawet najmniejsze krwawienie powinno skłonić do wizyty u lekarza. Większość chorób można powstrzymać i to z dużą skutecznością przy pierwszych objawach. Im hemoroidy są bardziej zaawansowane, tym walka z nimi staje się trudniejsza. Dlatego część pacjentów decyduje się na operację hemoroidów. Nie bez znaczenia dla tej choroby jest styl życia – regularna aktywność fizyczna, unikanie ciężkich ćwiczeń i podnoszenia ciężarów, zróżnicowana oraz różnorodna dieta. Do leczenia warto podejść ze zdrowym rozsądkiem. Z pewnością nie warto zaczynać od: Czy istnieje skuteczny lek na hemoroidy? Opinie wśród pacjentów są różne, a zdecydowana większość decyduje się na reklamowane specyfiki. Warto jednak pamiętać, że dostępne są również leki na receptę, a są to m.in. leki robione (recepturowe) na hemoroidy. Kiedy nie radzimy sobie z problemem to warto zasięgnąć opinii specjalisty. Naprawdę wiele osób boryka się z hemoroidami i choć jest to wstydliwy problem, staje się coraz bardziej powszechny.

     

    Bibliografia

    1. Latkowski, B., Lukas, W., & Godycki-Ćwirko, M. (2017). Medycyna rodzinna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
    2. Lennecke, K., Hagel, K., Przondziono, K., Filipek, B., Orłowska, A., & Smolińska, M. (2018). Opieka farmaceutyczna w samoleczeniu wybranych chorób. Wrocław: MedPharm Polska.
    3. Belcaro, G. et al. (2009) “Pycnogenol® treatment of acute hemorrhoidal episodes,” Phytotherapy Research, 24(3), pp. 438–444. Available at: https://doi.org/10.1002/ptr.3021. 
    4. Migaly, J. and Sun, Z. (2016) “Review of hemorrhoid disease: Presentation and management,” Clinics in Colon and Rectal Surgery, 29(01), pp. 022–029. Available at: https://doi.org/10.1055/s-0035-1568144. 
    5. Lohsiriwat, V. (2012) “Hemorrhoids: From basic pathophysiology to clinical management,” World Journal of Gastroenterology, 18(17), p. 2009. Available at: https://doi.org/10.3748/wjg.v18.i17.2009.

    Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

    Tagi:
    Kategorie:

    Zobacz więcej artykułów

    • hemoroidy - leczenie
      hemoroidy
      Co to są hemoroidy? - objawy, rodzaje, diagnostyka, czynniki ryzyka

      Choroba hemoroidalna najczęściej dotyka osób po 45. roku życia, choć ze względu na siedzący tryb życia i inne czynniki, coraz częściej rozwija się też u młodszych osób. Jak wyglądają hemoroidy? Czym jest hemoroidy zewnętrzny, a czym hemoroid wewnętrzny? Kto jest bardziej narażony na pojawienie się tego schorzenia?

    • Hemoroidy – kiedy konieczna jest interwencja lekarska? Powikłania
      hemoroidy
      Hemoroidy – kiedy konieczna jest interwencja lekarska? Powikłania

      Hemoroidy – leczenie żylaków odbytu musi być dostoswane do stopnia zaawansowania choroby i stanu pacjenta. Operacyjne leczenie hemoroidów przeprowadza się najczęściej wtedy, gdy inne metody terapii nie są wystarczająco skuteczne lub hemoroidy są duże, nieodprowadzalne bądź powikłane. Czym grozi nieleczenie hemoroidów? Jakie powikłania mogą rozwinąć się u pacjentów z żylakami odbytu?

    • Hemoroidy w ciąży i po ciąży – jak zwalczyć dokuczliwy problem?
      hemoroidy
      Hemoroidy w ciąży i po ciąży – jak zwalczyć dokuczliwy problem?

      Hemoroidy w ciąży najczęściej nie są groźne, choć powiększone guzki krwawnicze mogą powodować silny dyskomfort i ból. Co na hemoroidy w ciąży i po porodzie można stosować? Jakie domowe sposoby na żylaki odbytu w ciąży powinny przynieść kobiecie ulgę?