Wypadanie włosów - przyczyny, diagnostyka, leczenie

Nadmierne wypadanie włosów

Włosy dla większości osób są bardzo ważnym elementem wyglądu. Wypadające włosy często wpływają na obniżenie poczucia własnej wartości i atrakcyjności. I choć w większym stopniu dotyczy to kobiet, wypadanie włosów nie jest obojętne również mężczyznom. Jak przebiega prawidłowy cykl włosowy i kiedy mówimy o nadmiernej utracie włosów?

Włosy które ze sobą sąsiadują, znajdują się na innym etapie cyklu włosowego - jedne dopiero rosną, a inne zaczynają wypadać. Dzięki temu nie tracimy w jednym czasie bardzo dużej ilości włosów. Pierwszą fazą cyklu włosowego jest faza anagenu. Wytworzona zostaje wówczas łodyga włosa i dochodzi do jej wzrostu. Proces ten trwa kilka lat. Po niej następuje faza katagenu, w której procesy metabolizmu zwalniają. Mieszek włosowy kurczy się, a produkcja pigmentu (melaniny) ulega zakończeniu. Faza ta trwa nie dłużej niż 2 tygodnie. Następnie włos przechodzi w fazę telogenu. Oddziela się od brodawki. Najczęściej wypada podczas szczotkowania lub mycia włosów. W tym samym mieszku włosowym zaczyna się wytwarzanie nowego włosa. 

Naturalna jest utrata 50-150 włosów na dobę. Więcej włosów tracimy jesienią i wiosną. Nadmierne wypadanie włosów pojawia się, gdy ta ilość jest znacznie większa. Trudno byłoby liczyć ilość traconych włosów. Natomiast o problemie łysienia mówimy wtedy, gdy wypadających włosów jest na tyle dużo, że zaczyna to przeszkadzać danej osobie lub wzbudza jej niepokój. Pacjenci opisują to czasem jako “wypadanie włosów garściami”.

Wypadanie włosów u mężczyzn - przyczyny i objawy

Dlaczego wypadają włosy u mężczyzn? U tej grupy pacjentów, najczęstszym rodzajem łysienia jest łysienie androgenowe. Jak sama nazwa mówi, jest ono związane z aktywnością androgenów. Pod wpływem ich działania, mieszki włosowe ulegają stopniowej miniaturyzacji, faza anagenu skraca się, a powstające włosy  są cieńsze i krótsze. U mężczyzn, androgenowe wypadanie włosów rozpoczyna się od okolicy czołowo-skroniowej (tzw. zakola). Stopniowo postępuje w kierunku czoła i czubka głowy, prowadząc do całkowitej utraty włosów.

Przyczyny wypadania włosów u mężczyzn upatruje się przede wszystkim w czynnikach genetycznych. Problem ten dotyczy ponad połowy dorosłych mężczyzn poniżej 50. roku życia. 

Wypadanie włosów u kobiet - przyczyny i objawy

Wypadanie włosów u kobiet, podobnie jak w przypadku mężczyzn, najczęściej wynika z działania androgenów. Szacuje się, że łysienie androgenowe dotyczy 3-6% kobiet poniżej 30. roku życia i 30-40% kobiet powyżej 50. roku życia. Jest ono czasami określane też jako łysienie typu kobiecego. Objawy są nieco inne niż u mężczyzn. W przypadku kobiet dochodzi bowiem do centralnego wypadania włosów oraz ich przerzedzenia na całej powierzchni owłosionej skóry głowy. 

Nadmierne wypadanie włosów nie zawsze ma podłoże androgenowe. U kobiet, fizjologiczna, w pełni naturalna jest nasilona utrata włosów po porodzie. Trwa ona 3-6 miesięcy, po upływie których, włosy wracają do “normalnego trybu”. W okresie okołomenopauzalnym również można zauważyć wzmożone wypadanie włosów. Trudno jest temu zapobiec. Można jedynie starać się je ograniczyć, stosując delikatne produkty do pielęgnacji włosów i dbając o zdrowy sposób odżywiania się.

Przyczyny łysienia nie zawsze udaje się łatwo ustalić. Problem ten może pojawić się wskutek zadziałania takich czynników jak:

• silny stres,
• nieodpowiedni, niezdrowy sposób odżywiania się i związane z tym niedobory witamin lub składników mineralnych,
• choroby tarczycy,
• choroby skóry głowy,
• niedokrwistość - anemia a wypadanie włosów: przy niedokrwistości włosy tracą połysk, stają się cieńsze i bardziej skłonne do wypadania, pojawiają się też inne objawy niedokrwistości, takie jak bladość skóry, zmęczenie i senność,
• zespół złego wchłaniania,
• przyjmowanie niektórych leków, m.in. heparyny, kumaryny, doustnych środków antykoncepcyjnych, leków immunosupresyjnych, przeciwdrgawkowych,
• choroby nowotworowe.

Czynnikiem, który może przyczynić się do nadmiernego wypadania włosów jest też infekcja przebiegająca z gorączką. W ostatnim czasie bardzo wiele osób skarży się na wypadanie włosów po COVID. Prawdopodobnie jest ono wynikiem właśnie pojawienia się gorączki podczas choroby i odczuwania silnego stresu związanego z obawą o swoje zdrowie. Ten rodzaj łysienia najczęściej trwa nie dłużej niż pół roku, po którym włosy przestają nadmiernie wypadać.

Jakie witaminy brakuje gdy wypadają włosy? Jeśli przyczyną łysienia są braki w diecie, ich źródłem może być niedobór witaminy B7 (biotyny) lub innych witamin z grupy B, a także minerałów: cynku lub żelaza.

Wypadanie włosów - jakie badania wykonać?

Co zrobić żeby włosy nie wypadały? Zauważając pierwsze oznaki nadmiernej utraty włosów, które budzą niepokój, warto jak najszybciej udać się do dermatologa. Ma to szczególnie duże znaczenie w przypadku androgenowego wypadania włosów. Im szybciej zostanie wprowadzone odpowiednie leczenie, tym lepsze efekty można uzyskać. Lekarz, w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie, zleci wykonanie potrzebnych badań. Pomocna w diagnostyce jest trichoskopia. W zupełnie nieinwazyjny sposób pozwala ona ocenić stan skóry głowy oraz włosów. Ułatwia też monitorowanie efektywności leczenia łysienia. W przypadku mężczyzn z typowymi oznakami androgenowego wypadania włosów, nie zawsze jest ono konieczne. 

Wypadanie włosów - jakie badania mogą być pomocne w diagnostyce tego problemu? Na pewno morfologia krwi, która daje wiele informacji o ogólnym stanie zdrowia. Przydatne jest również oznaczenie poziomu żelaza i ferrytyny, TSH, a także glukozy na czczo. Lekarz może zlecić też inne badania, które umożliwią znalezienie źródła problemów.

Co na wypadające włosy jest skuteczne?

Co na wypadanie włosów typu androgenowego? Przy tym rodzaju łysienia stosuje się obecnie 2 substancje: minoksydyl i finasteryd. Minoksydyl znajduje się w popularnym preparacie na łysienie Loxon, a także w lekach Piloxidil, Alocutan i Alopexy. Substancja ta pobudza namnażanie się komórek włosów, będących w fazie wzrostowej. Hamuje też miniaturyzację mieszka włosowego, a czasem zupełnie ją odwraca. Leki z minoksydylem stymulują odrastanie włosów. Pierwsze efekty pojawiają się po 2-4 miesiącach terapii. Preparaty te mogą być stosowane u mężczyzn i u kobiet. Leki zawierające finasteryd dostępne są na receptę. Są to środki doustne, przeznaczone dla mężczyzn (czasami lekarz podejmuje decyzję o wprowadzeniu ich do terapii u kobiet).

W pozostałych przypadkach, leczenie nadmiernego wypadania włosów przede wszystkim powinno koncentrować się na usunięciu przyczyny lub leczeniu choroby podstawowej. Leki z biotyną, takie jak np. OeparolMed Biotyna lub Biotynox, są skuteczne w terapii łysienia, o ile wypadanie włosów wynika z niedoboru biotyny w organizmie. Jeśli brakuje żelaza, można zastosować Ascofer lub inne preparaty z żelazem. Lekarz może również zalecić żelazo na receptę. Cynk na wypadanie włosów będzie efektywny, jeśli problem łysienia wynika z jego niedoboru.

Dostępne są też preparaty na skórę, włosy i paznokcie z witaminami, składnikami mineralnymi, aminokwasami, kwasami omega i innymi składnikami. Mogą być one pomocne, gdy brakuje tych elementów w spożywanych posiłkach. Nie ma specjalnej diety na wypadanie włosów. Powinna składać się ona ze zdrowych, zróżnicowanych posiłków, które zaspokajają zapotrzebowanie organizmu na wszystkie potrzebne składniki odżywcze.

Domowe sposoby na wypadanie włosów

Szukając skutecznych sposobów na wypadanie włosów można wspomóc się tymi domowymi, które wpływają korzystnie na stan włosów i ich wygląd. Pomocne może być olejowanie włosów, a także stosowanie samodzielnie przygotowanej wcierki ze skrzypu i pokrzywy lub kawy. Zewnętrzna pielęgnacja włosów jest bardzo ważna. Nie korzystajmy z produktów o niskiej jakości, ponieważ mogą one dodatkowo nasilać problem łysienia. Wybierajmy delikatne produkty do codziennej pielęgnacji. Można sięgnąć po te, które przeznaczone są do stosowania właśnie przy nadmiernej utracie włosów. Kosmetyki na wypadanie włosów zawierają składniki odżywiające włosy i pobudzające ich wzrost. W połączeniu z masowaniem skóry głowy mogą być cennym uzupełnieniem leczenia łysienia.

Nasilone wypadanie włosów jest poważnym problemem, wpływającym negatywnie na samopoczucie pacjenta. Można je obecnie skutecznie leczyć. Pierwszym krokiem jest znalezienie przyczyny nadmiernego wypadania włosów. Często, już samo leczenie choroby podstawowej lub wyrównanie ewentualnych niedoborów żywieniowych przynosi oczekiwaną poprawę. W leczeniu łysienia androgenowego, które jest najczęściej występującym rodzajem łysienia u kobiet i mężczyzn, stosuje się minoksydyl, finasteryd lub ich połączenie. Na efekty kuracji najczęściej trzeba poczekać kilka - kilkanaście tygodni.