Jak dbać o wzrok? Luteina na oczy i inne preparaty wspomagające widzenie.
magister farmacji
Oczy codziennie narażone są na niekorzystne czynniki, które mogą zaburzać ich funkcjonowanie i pogarszać komfort widzenia. Jak dbać o wzrok, aby temu zapobiegać? Jakie witaminy na oczy warto suplementować i kiedy po nie sięgnąć?
Oczy codziennie narażone są na niekorzystne czynniki, które mogą zaburzać ich funkcjonowanie i pogarszać komfort widzenia. Jak dbać o wzrok, aby temu zapobiegać? Jakie witaminy na oczy warto suplementować i kiedy po nie sięgnąć?
Jak dbać o oczy i wzrok?
Za pomocą narządu wzroku możemy odbierać z otoczenia bardzo dużo informacji. Dopóki widzimy, trudno jest wyobrazić sobie brak takiej możliwości. A jednak 36 milionów ludzi (dane z 2018 roku) jest niewidomych. W ciągu kolejnych 30 lat, liczba ta może wzrosnąć nawet 3-krotnie. Warto dbać o oczy, jeszcze zanim pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy. Obecnie, ze względu na prowadzony tryb życia, coraz więcej osób skarży się na suche, zmęczone oczy. Wraz z wiekiem, częściej dochodzi też do utraty ostrości wzroku. Jak dbać o oczy? Oto czynniki, które pomogą jak najdłużej zachować zdrowy narząd wzroku:
- sposób odżywiania się - aby chronić wzrok przed działaniem wolnych rodników, zaleca się spożywanie pokarmów o wysokiej zawartości składników działających antyoksydacyjnie (zwalczających wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki oczu). W codziennych posiłkach nie powinno brakować witaminy C, E, cynku, a także beta-karotenu. Bogate w witaminy na oczy są m.in. brokuły, marchewki, dynie, szpinak, jarmuż, jagody i maliny. Warto zadbać też o regularne spożywanie tłustych ryb - przynajmniej 2 razy w tygodniu,
- zaprzestanie palenia papierosów - palenie czynne i bierne to czynnik, który zwiększa ryzyko pojawienia się chorób oczu,
- ochrona oczu przed promieniowaniem słonecznym - dobrej jakości okulary z filtrami UV chronią gałkę oczną przed uszkodzeniem,
- dbanie o codzienną higienę oczu - spędzanie kilku godzin dziennie przed ekranem laptopa lub telefonu często powoduje zmęczenie oczu. Aby zadbać o wzrok, należy robić przerwy co 40-60 minut patrząc na bardziej odległe punkty i pamiętać o częstym mruganiu powiekami, które nawilża oko. Ważne jest też odpowiednie oświetlenie pomieszczenia i odległość od ekranu - im jest on większy, tym bardziej powinien być oddalony od oczu,
- kontrolowanie narząd wzroku u okulisty,
- odpowiedni dobór okularów, jeśli zachodzi taka konieczność - źle dobrane okulary nie tylko pogarszają komfort widzenia, ale powodują też szybsze męczenie się oczu, ich swędzenie oraz bóle głowy.
Kiedy konieczna jest wizyta u okulisty?
Nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi na pytanie, jak często powinny odbywać się wizyty u okulisty. Na pewno do specjalisty należy udać się zawsze wtedy, gdy zauważymy jakieś niepokojące objawy: utrata ostrości widzenia i rozmyte obrazy, nawracające stany zapalne spojówek, konieczność mrużenia oczu, częste mruganie lub powtarzające się bóle głowy. W przypadku małych dzieci niepokój powinno wzbudzić częste pocieranie oczu, ich zaczerwienienie, zezowanie w wieku powyżej 3 miesięcy, brak zainteresowania otoczeniem lub przechylanie główki podczas wpatrywania się w jakiś punkt.
Jeśli natomiast nic alarmującego się nie dzieje, pierwsza wizyta u okulisty powinna odbyć w ciągu pierwszych lat szkolnych. Podstawowe badanie wzroku powinien jednak wykonać pediatra podczas badań bilansowych u małych dzieci.
Wizyta u okulisty w przypadku osób dorosłych zalecana jest raz na dwa lata, a u osób starszych - raz na rok. Osoby mające wady wzroku lub zmagające się z chorobami oczu, mogą wymagać częstszych wizyt, które wyznacza lekarz.
Luteina na oczy i inne ważne składniki preparatów na lepsze widzenie
Luteina na oczy jest jednym z najczęstszych składników preparatów wspomagających narząd wzroku. Zarówno luteina, jak i zeaksantyna to barwniki plamkowe, które chronią siatkówkę przed promieniowaniem UV. Część badań wykazała związek między obniżonym stężeniem tych związków w organizmie, a zwiększonym ryzykiem rozwoju zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem (AMD). Preparaty na oczy z luteiną są więc polecane w celu profilaktyki tego schorzenia. Zalecana dawka luteiny i zaeksantyny to najczęściej ok. 10 mg i 2 mg. Takie ilości zazwyczaj wykorzystywano w przeprowadzanych badaniach. Nie udowodniono, aby suplementacja wyższych dawek przynosiła większe korzyści dla narządu wzroku.
Suplementy na oczu z luteiną i zeaksantyną to m.in. Lutezan Premium i Lutezan Omega 3. Luteinę na oczy znaleźć można też w preparatach Gold-Luteina, Lutamax Duo i Bioretinof.
Oprócz luteiny i zeaksantyny, warto zadbać o odpowiednią podaż witamin w diecie. Jeśli ich ilość w spożywanych posiłkach może być niewystarczająca, można sięgnąć po suplementy na oczy, które je zawierają. Istotne znaczenie w profilaktyce chorób oczu mają witamina C i E, a także cynk. Ważne jest dostarczanie odpowiedniej ilości nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Dostępne są preparaty na oczy, które zawierają wszystkie te składniki. Znaleźć je można m.in. we wspomnianych już suplementach Lutezan, a także kapsułkach Nutrof Total.
Tabletki na oczy z borówką są bogate w antyoksydanty. Dzięki temu mogą poprawiać mikrokrążenie w oku. Uważa się, że suplementacja antocyjanów zawartych w borówce może wspomagać oczy w szybszym przystosowaniu się do widzenia o zmierzchu lub nocy.
Nie są znane witaminy na oczy przy jaskrze, które mogłyby zapobiegać lub wspomagać leczenie tej choroby. Jaskra przebiega ze zniszczeniem nerwu wzrokowego. Duże nadzieje budzi zastosowanie preparatu na oczu z citikoliną (np. Citogla VIS, Citotrop). Citikolina jest substancją, która działa ochronnie na komórki układu nerwowego. Może spowalniać proces degeneracji nerwu wzrokowego, do którego dochodzi przy jaskrze. Przeprowadzone badania z udziałem citikoliny pozwalają sądzić, że wpływa ona nie tylko na nerw wzrokowy, ale również na siatkówkę i inne elementy oka. Preparaty na oczy z citikoliną są też bezpiecznie. Jak dotąd nie obserwowano żadnych poważnych działań niepożądanych wywołanych suplementacją citikoliny.
Suplementy na oczy - dla kogo są wskazane?
Suplementy na oczy mogą być stosowane w celu wspomagania funkcjonowania narządu wzroku u osób, zmagających się ze zwyrodnieniem plamki związanym z wiekiem (AMD). W tym przypadku, czas trwania suplementacji powinien wynosić co najmniej rok. Pacjenci, u których zdiagnozowano AMD mogą porozmawiać o zasadności przyjmowania preparatów na oczy podczas wizyty u okulisty.
Witaminy na oczy mogą być pomocne również przy innych schorzeniach, takich jak chociażby wspomniana wyżej jaskra. Długotrwałe spożywanie luteiny i zeaksantyny może zmniejszać ryzyko rozwoju zaćmy. Wymagane są jednak dalsze badania, aby to potwierdzić.
Suplementy na oczy mogą wspomóc narząd wzroku u osób, które często skarżą się na zmęczone oczy. Najczęściej wynika to z wielogodzinnego wpatrywania się w monitor lub pracy przy niewłaściwie dobranym oświetleniu. Można wówczas sięgnąć po witaminy na oczy z luteiną, zeaksantyną i ekstraktem z borówki. Czas suplementacji powinien wynosić przynajmniej 2-3 miesiące.
Chcąc wspierać narząd wzroku, przede wszystkim należy zadbać o dietę, aby była ona bogata w antyoksydanty, chroniące komórki przed uszkodzeniem. Suplementy na oczy są cennym dodatkiem do diety, jeśli codzienne posiłki nie zaspokajają w wystarczającym stopniu zapotrzebowania na istotne dla oczu składniki.
Witaminy na oczy mogą stanowić wartościowe uzupełnienie leczenia wielu schorzeń narządu wzroku, a także zapobiegania im. Niezwykle istotne w dbaniu o oczy są regularne wizyty u okulisty. Wiele chorób oczu rozwija się w początkowym okresie bezobjawowo. Stan ten może trwać nawet kilka lat do momentu pojawienia się pierwszych, zauważalnych dla pacjenta objawów. Jedynie badanie okulistyczne umożliwi wcześniejsze wykrycie zaburzenia. Dzięki szybko podjętym działaniom, procesy chorobowe (w przypadku niektórych schorzeń oczu) można spowolnić lub całkowicie zatrzymać. Dlatego tak ważna jest regularna kontrola narządu wzroku, o której nie należy zapominać.
Bibliografia
1. Kalt W., McDonald J.E., Fillmore S.A., Tremblay F., Blueberry effects on dark vision and recovery after photobleaching: placebo-controlled crossover studies, J Agric Food Chem., 2014, 62 (46): 11180-9, doi: 10.1021/jf503689c
2. McCusker M.M., Durrani K., Payette M.J., Suchecki J., An eye on nutrition: The role of vitamins, essential fatty acids, and antioxidants in age-related macular degeneration, dry eye syndrom, and cataract, Clinics in Dermatology, 2016, 34, 2, 276-285
3. Włodarek D., Składniki diety a rozwój AMD - aktualny stan wiedzy, Okulistyka po Dyplomie, 2014, 05
4. Kosehira M., Machida N., Kitaichi N., A 12-Week-Long Intake of Bilberyy Extract (Vaccinium myrtillus L.) Improved Objective Findings of Ciliary Muscle Contraction of the Eye: A Randomized, 5. Double-Blind, Placebo-Controlled, Parallel-Group Comparison Trial, Nutrients, 2020, 12 (3): 600, doi: 10.3390/nu12030600
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.