Molibden – właściwości, działanie, dawkowanie
magister farmacji
Molibden to mikroelement, którego najważniejszą funkcją jest udział w funkcjonowaniu 4 istotnych dla zachowania zdrowia enzymów. Pierwiastek ten obecny jest w różnorodnych produktach spożywczych, a z uwagi na fakt, że organizm potrzebuje go jedynie w niewielkiej ilości, niedobory molibdenu u zdrowych osób nie są obserwowane. W jakich procesach bierze udział molibden? Jakie właściwości posiada? Kto jest szczególnie narażony na nadmiar molibdenu w organizmie?
Molibden to mikroelement, którego najważniejszą funkcją jest udział w funkcjonowaniu 4 istotnych dla zachowania zdrowia enzymów. Pierwiastek ten obecny jest w różnorodnych produktach spożywczych, a z uwagi na fakt, że organizm potrzebuje go jedynie w niewielkiej ilości, niedobory molibdenu u zdrowych osób nie są obserwowane. W jakich procesach bierze udział molibden? Jakie właściwości posiada? Kto jest szczególnie narażony na nadmiar molibdenu w organizmie?
Molibden – co to za pierwiastek?
Pierwiastek Mo – molibden to twardy, ogniotrwały metal o ciemnoszarym zabarwieniu. W przyrodzie nie występuje w postaci czystej, a jedynie w związkach, głównie tlenkowych i siarczkowych. Molibden – zastosowanie tego pierwiastka w przemyśle jest szerokie. Wykorzystuje się go przede wszystkim do produkcji stopów.
Molibden jest pierwiastkiem śladowym, który podobnie jak inne mikroelementy, ma istotny wpływ na zachowanie zdrowia. Występuje on w wielu produktach spożywczych. Jest też składnikiem licznych preparatów z witaminami i minerałami. Wchłanianie molibdenu z pożywienia jest stosunkowo wysokie. Dorośli przyswajają od 40% do nawet 100% tego pierwiastka. Niemowlęta również przyswajają niemalże cały molibden obecny w mleku matki lub mleku modyfikowanym.
Molibden – właściwości i zastosowanie
Molibden – właściwości tego pierwiastka związane są z aktywnością enzymów. Dokładna rola molibdenu w organizmie nie została jak dotąd poznana, ale wiadomym jest, że mikroelement ten warunkuje prawidłową aktywność 4 enzymów: oksydazy siarczynowej, oksydazy ksantynowej, oksydazy aldehydowej i dehydrogenazy ksantynowej. Enzymy, do których pracy niezbędny jest molibden, biorą udział w licznych reakcjach zachodzących w organizmie. Uczestniczą w metabolizmie aminokwasów, procesach detoksykacji i przemianach jakim ulegają w organizmie leki oraz alkohol. Pierwiastek ten wpływa też na metabolizm żelaza.
Molibden w organizmie pełni wiele istotnych funkcji. Jest on niezbędny dla zachowania optymalnej aktywności enzymów biorących udział w przemianach żelaza, aminokwasów oraz metabolizmie leków i alkoholu. Molibden posiada też właściwości przeciwutleniające, w związku z czym chroni komórki przed stresem oksydacyjnym.
Molibden – zastosowanie w przemyśle, jak zostało już wspomniane, jest skupione głównie na dodawaniu tego pierwiastka do stopów, w celu zwiększenia ich wytrzymałości i twardości. W lecznictwie przyjmowanie molibdenu jest wskazane jedynie u osób, które mają niedobór tego mikroelementu. A ten dotyczy głównie pacjentów z wadą wrodzoną związaną z zaburzeniem syntezy enzymu, którego aktywność warunkuje m.in. molibden. Jest to rzadkie, choć jednocześnie groźne zaburzenie metaboliczne. Przy braku aktywności tych enzymów dochodzi do uszkodzeń neurologicznych, które w krótkim czasie skutkują śmiercią pacjenta.
Molibden – pierwiastek ten może występować w zbyt małej ilości w organizmie osób żywionych pozajelitowo. Mogą wówczas pojawić się takie objawy niedoboru molibdenu jak bóle głowy, przyspieszony oddech, zaburzenia widzenia czy osłabienie. U osób zdrowych nie obserwuje się niedoboru molibdenu. Ryzyko jego rozwoju pojawia się głównie u osób z zaburzeniami wchłaniania i pacjentów z anoreksją.
Nadmiar molibdenu w organizmie również należy do rzadkości. Z dietą, przedawkowanie molibdenu nie jest możliwe. Przy wysokim spożyciu tego mikroelementu, jego nadmiar jest sprawnie usuwany z organizmu. Zbyt wysoki poziom molibdenu może jednak wystąpić w przypadku osób, pracujących w przemyśle związanym z przetwarzaniem tego pierwiastka. Pył i opary molibdenu mogą działać drażniąco na drogi oddechowe i oczy. Podwyższony poziom molibdenu prowadzi do wzrostu stężenia kwasu moczowego w krwi. Przy nadmiarze molibdenu w organizmie mogą wystąpić też takie objawy jak bóle stawów i objawy dny moczanowej.
Molibden – źródła w pożywieniu
Molibden występuje w licznych produktach spożywczych. Znaczne ilości tego mikroelementu obecne są w roślinach strączkowych, orzechach i produktach pełnoziarnistych. Mięso również jest źródłem molibdenu. Podobnie jak przetwory mleczne. Zawartość molibdenu w produktach spożywczych jest ściśle związana z zawartości tego pierwiastka w glebie, z której pochodzą spożywane później warzywa lub pasza dla zwierząt.
Molibden – suplement z tym składnikiem zalecany jest osobom, u których doszło do rozwoju niedoboru molibdenu lub zachodzi wysokie ryzyko jego wystąpienia. Nie jest zalecana rutynowa suplementacja, a szczególnie suplementacja wysokich dawek molibdenu bez wyraźnych wskazań. Molibden wchodzi w skład zestawów witamin i minerałów, preparatów na włosy oraz środków wspomagających płodność. Pierwiastek ten występuje w tych suplementach obok innych mikroelementów (pozostałe mikroskładniki). Ze względu na właściwości przeciwutleniające, jakie posiada molibden, znajduje się on też w składzie preparatów z antyoksydantami.
Molibden – suplement zawierający ten mikroelement stosowany jest w celu wzbogacenia diety o składniki minerale. Jest on przyjmowany również dla wsparcia zdrowia włosów oraz utrzymania płodności. Na obecną chwilę nie ma żadnych dowodów naukowych na skuteczność suplementacji molibdenu w tych obszarach.
Molibden – rekomendowane dzienne spożycie tego pierwiastka dla osób dorosłych wynosi ok 45 mcg. Nieco wzrasta ono w okresie ciąży i laktacji. Stosując suplementy diety należy zwrócić uwagę na zawartość obecnego w nich molibdenu. Jest to szczególnie istotne, jeśli pacjent przyjmuje kilka preparatów z minerałami. Należy przestrzegać zaleceń dotyczących dawkowania określonego przez producenta wybranego produktu.
Molibden jest ważnym mikroelementem, bez którego nie sposób zachować zdrowia. Jest on potrzebny w tak niewielkiej ilości, że nawet przy umiarkowanie zdrowej i zbilansowanej diecie z łatwością można dostarczyć do organizmu wymaganą ilość tego pierwiastka. Niedobory molibdenu należą do rzadkości. Nadmiar tego mikroskładnika dotyczy głównie osób, które w miejscu pracy narażone są na wysoki poziom molibdenu.
Bibliografia
1. Schwarz G., Belaidi A.A. Molybdenum in human health and disease. Met Ions Life Sci. 2013;13:415-50. doi: 10.1007/978-94-007-7500-8_13. PMID: 24470099
2. Schwarz G. Molybdenum cofactor and human disease. Curr Opin Chem Biol. 2016 Apr;31:179-87. doi: 10.1016/j.cbpa.2016.03.016. Epub 2016 Apr 4. PMID: 27055119
3. National Center for Biotechnology Information. "PubChem Compound Summary for CID 23932, Molybdenum, PubChem, https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Molybdenum. dostęp 7.12.2024
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.