Flawony – czym są? Ich źródła i rola

Karina Braja
Karina Braja

magister farmacji

Flawony, takie jak apigenina czy luteolina, występują w wielu warzywach, roślinach i napojach. Są to związki charakteryzujące się stosunkowo wysoką stabilnością. W kontekście zdrowia człowieka, istotne jest przede wszystkim ich działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Czym są flawony? Które produkty spożywcze są szczególnie bogate w te związki?

Flawony – czym są? Ich źródła i rola
źródło: Freepik
Spis treści

Czym są flawony?

Flawony to związki należące do dużej grupy flawonoidów.  Flawonoidy są szeroko rozpowszechnione w przyrodzie. Dzięki swoim właściwościom znajdują one wykorzystanie w lecznictwie, a także w kosmetyce. Flawony to jedna z mniej popularnych podgrup flawonoidów. Uważa się, że w porównaniu do innych związków flawonoidowych, flawony są cząsteczkami o stosunkowo wysokiej stabilności. Obróbka termiczna, proces fermentacji czy też mechaniczne rozdrabnianie lub wyciskanie nie powoduje takich strat flawonów, jak pozostałych flawonoidów. Z drugiej jednak strony, flawony nie należą do związków o wysokim wchłanianiu z przewodu pokarmowego.

Flawony występują w wielu produktach spożywczych pochodzenia roślinnego. Są obecne w warzywach, owocach i ziołach. Napoje, takie jak herbaty, wino i soki owocowe również zawierają flawony.

Flawony – właściwości

Flawony mają wiele funkcji. Wspólnie z innymi flawonoidami pełnią rolę pigmentów w kwiatach. Chronią też rośliny przed promieniowaniem słonecznym UVB oraz owadami. Uważa się, że flawony wpływają także na zasiedlanie korzeni przez bakterie wiążące azot, co korzystnie wpływa na ich wzrost i rozwój. U ludzi, flawony znane są głównie z właściwości przeciwzapalnych i przeciwutleniających. Mogą też korzystnie wpływać na napięcie naczyń żylnych, poprawiając przepływ przez nie krwi. Uważa się, że flawony mogą korzystnie wpływać również na funkcjonowanie jelit, choć wymaga to potwierdzenia w badaniach naukowych. Podobnie jak ich działanie przeciwnowotworowe, estrogenne i przeciwdrobnoustrojowe.

Flawony – co to za związki? Flawony to jedna z podgrup flawonoidów, wyróżniająca się dość dużą stabilnością i odpornością na czynniki termiczne oraz mechaniczne. Flawony cenione są głównie za właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Występują w owocach, warzywach, produktach zbożowych i napojach.

 

 

Flawony – występowanie

Flawony – przykłady tych związków to: apigenina, diosmetyna i luteolina (luteolina właściwości. Wysokim stężeniem flawonów wyróżnia się pietruszka. Szacuje się, że w 100 g suszonych liści pietruszki można być nawet 1350 mg flawonów. W suszonych kwiatach rumianku zawartość tych związków może być jeszcze wyższa – 5320 mg/100 g. Flawony obecne są w różnego rodzaju herbatach. Można w nich znaleźć pochodne apigeniny i luteoliny. Związki te znajdują się zarówno w tradycyjnej herbacie czarnej, jak i w herbacie zielonej. Spore ilości flawonów spożywamy, pijąc też herbatę rooibos.

Źródłem flawonów są także inne gatunki roślin, takie jak mięta pieprzowa, szałwia lekarska, rozmaryn lekarski, lebiodka pospolita (oregano) i wiele innych ziół. Flawony są też w owocach i sokach owocowych. Sok z cytryny, pomarańczy i mandarynki jest bogaty w apigeninę (apigenina – co to jest?) i pochodne diosmetyny. Kiwi, kumkwat, arbuz i grejpfruity również mają znaczne ilości flawonów. Warto też zwrócić uwagę, że skórki owoców najczęściej mają dużo większe ilości flawonów niż pozyskiwany z nich sok. Spośród warzyw, oprócz pietruszki, flawony obecne są również w selerze, karczochach, cykorii, dyni, kalarepie, kapuście i sałacie. Flawony znaleźć można też w produktach zbożowych. Szczególnie wysoką zawartością tych związków wyróżniają się proso i sorgo.

Flawony – gdzie kupić? Flawony można spożywać zarówno w formie naturalnej, jedząc owoce i warzywa bogate w te związki, jak i sięgając po suplementy, które mają w składzie flawony. Stosunkowo niewiele jest jednak suplementów z flawonami. Z pewnością łatwiej jest nabyć je w sprzedaży internetowej niż spotkać w aptece stacjonarnej.

 

Flawony to związki antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Wiele jeszcze nie wiemy o ich właściwościach prozdrowotnych, aby móc w pełni czerpać z ich działania. Dalsze badania pomogą lepiej poznać korzyści płynące z ich spożywania oraz ustalić dawki flawonów, które pozwalają uzyskać określone efekty prozdrowotne.

Bibliografia

1.       Hostetler G.L., Ralston R.A., Schwartz S.J. Flavones: Food Sources, Bioavailability, Metabolism, and Bioactivity. Adv Nutr. 2017 May 15;8(3):423-435. doi: 10.3945/an.116.012948. PMID: 28507008; PMCID: PMC5421117

2.       Singh M., Kaur M., Silakari O. Flavones: an important scaffold for medicinal chemistry. Eur J Med Chem. 2014 Sep 12;84:206-39. doi: 10.1016/j.ejmech.2014.07.013. Epub 2014 Jul 5. PMID: 25019478

Graf B.A., Milbury P.E., Blumberg J.B. Flavonols, flavones, flavanones, and human health: epidemiological evidence. J Med Food. 2005 Fall;8(3):281-90. doi: 10.1089/jmf.2005.8.281. PMID: 

Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

Tagi:

Zobacz więcej artykułów

  • Chrom – właściwości, rola w organizmie i suplementacja
    chrom
    Chrom – właściwości, rola w organizmie i suplementacja

    Chrom to ważny pierwiastek dla człowieka. Chociaż jego ilość w organizmie jest zaledwie śladowa, zapewnia on prawidłowy metabolizm cukrów i tłuszczy. Jak objawia się niedobór chromu? Dla kogo zalecana jest suplementacja tym pierwiastkiem? Kiedy chrom bywa niebezpieczny?

  • Siarka organiczna (MSM) – definicja, właściwości, dawkowanie
    siarka organiczna
    Siarka organiczna (MSM) – definicja, właściwości, dawkowanie

    Siarka organiczna, czyli MSM, to popularny w ostatnim czasie składnik preparatów na stawy, skórę, włosy i paznokcie. Może być on stosowany zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Jakie właściwości prozdrowotne posiada MSM? W jakich sytuacjach suplementacja siarki organicznej może być skuteczna? Czy siarka organiczna jest szkodliwa?

  • Siarka – właściwości lecznicze, znaczenie dla organizmu
    siarka
    Siarka – właściwości lecznicze, znaczenie dla organizmu

    Siarka jest spożywana głównie w postaci aminokwasów siarkowych, takich jak metionina i cysteina. Za co odpowiada siarka w organizmie? Jakie jest jej zastosowanie w lecznictwie? 

  • Flawonoidy – co to takiego, gdzie jest ich najwięcej, przykłady
    Flawonoidy
    Flawonoidy – co to takiego, gdzie jest ich najwięcej, przykłady

    Wiele osób szuka naturalnych substancji jako alternatywy to wielu środków farmakologicznych. Nic więc dziwnego, że szczególne zainteresowanie budzą szeroko rozpowszechnione w świecie roślin polifenole, a wśród nich wykazujące ciekawe właściwości biologiczne- flawonoidy. Udowodniono już w licznych badaniach ich działanie m.in. przeciwzapalne, antyoksydacyjne, antyagregacyjne oraz moczopędne, co daje perspektywy ich szerokiego wykorzystania w wielu terapiach i profilaktyce. W jakich preparatach można spotkać flawonoidy? Jakie są ich rodzaje?

  • Fitoestrogeny – czym są i jakie są ich źródła?
    Fitoestrogeny
    Fitoestrogeny – czym są i jakie są ich źródła?

    Fitoestrogeny stanowią naturalną opcję łagodzenia objawów menopauzy. Wśród zalet ich stosowania znajduje się wysokie bezpieczeństwo i dobra tolerancja. Fitohormony stanowią cenną opcję leczenia dla pacjentek, które szukają roślinnych preparatów na dokuczliwe objawy klimakterium lub nie chcą czy też nie mogą stosować hormonalnej terapii zastępczej. Jak działają fitohormony w kosmetykach i preparatach doustnych? W jakich produktach spożywczych obecne są fitohormony?