Flawony – czym są? Ich źródła i rola

magister farmacji
Flawony, takie jak apigenina czy luteolina, występują w wielu warzywach, roślinach i napojach. Są to związki charakteryzujące się stosunkowo wysoką stabilnością. W kontekście zdrowia człowieka, istotne jest przede wszystkim ich działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Czym są flawony? Które produkty spożywcze są szczególnie bogate w te związki?
Flawony, takie jak apigenina czy luteolina, występują w wielu warzywach, roślinach i napojach. Są to związki charakteryzujące się stosunkowo wysoką stabilnością. W kontekście zdrowia człowieka, istotne jest przede wszystkim ich działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Czym są flawony? Które produkty spożywcze są szczególnie bogate w te związki?

Czym są flawony?
Flawony to związki należące do dużej grupy flawonoidów. Flawonoidy są szeroko rozpowszechnione w przyrodzie. Dzięki swoim właściwościom znajdują one wykorzystanie w lecznictwie, a także w kosmetyce. Flawony to jedna z mniej popularnych podgrup flawonoidów. Uważa się, że w porównaniu do innych związków flawonoidowych, flawony są cząsteczkami o stosunkowo wysokiej stabilności. Obróbka termiczna, proces fermentacji czy też mechaniczne rozdrabnianie lub wyciskanie nie powoduje takich strat flawonów, jak pozostałych flawonoidów. Z drugiej jednak strony, flawony nie należą do związków o wysokim wchłanianiu z przewodu pokarmowego.
Flawony występują w wielu produktach spożywczych pochodzenia roślinnego. Są obecne w warzywach, owocach i ziołach. Napoje, takie jak herbaty, wino i soki owocowe również zawierają flawony.
Flawony – właściwości
Flawony mają wiele funkcji. Wspólnie z innymi flawonoidami pełnią rolę pigmentów w kwiatach. Chronią też rośliny przed promieniowaniem słonecznym UVB oraz owadami. Uważa się, że flawony wpływają także na zasiedlanie korzeni przez bakterie wiążące azot, co korzystnie wpływa na ich wzrost i rozwój. U ludzi, flawony znane są głównie z właściwości przeciwzapalnych i przeciwutleniających. Mogą też korzystnie wpływać na napięcie naczyń żylnych, poprawiając przepływ przez nie krwi. Uważa się, że flawony mogą korzystnie wpływać również na funkcjonowanie jelit, choć wymaga to potwierdzenia w badaniach naukowych. Podobnie jak ich działanie przeciwnowotworowe, estrogenne i przeciwdrobnoustrojowe.
Flawony – co to za związki? Flawony to jedna z podgrup flawonoidów, wyróżniająca się dość dużą stabilnością i odpornością na czynniki termiczne oraz mechaniczne. Flawony cenione są głównie za właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające. Występują w owocach, warzywach, produktach zbożowych i napojach.
Flawony – występowanie
Flawony – przykłady tych związków to: apigenina, diosmetyna i luteolina (luteolina właściwości. Wysokim stężeniem flawonów wyróżnia się pietruszka. Szacuje się, że w 100 g suszonych liści pietruszki można być nawet 1350 mg flawonów. W suszonych kwiatach rumianku zawartość tych związków może być jeszcze wyższa – 5320 mg/100 g. Flawony obecne są w różnego rodzaju herbatach. Można w nich znaleźć pochodne apigeniny i luteoliny. Związki te znajdują się zarówno w tradycyjnej herbacie czarnej, jak i w herbacie zielonej. Spore ilości flawonów spożywamy, pijąc też herbatę rooibos.
Źródłem flawonów są także inne gatunki roślin, takie jak mięta pieprzowa, szałwia lekarska, rozmaryn lekarski, lebiodka pospolita (oregano) i wiele innych ziół. Flawony są też w owocach i sokach owocowych. Sok z cytryny, pomarańczy i mandarynki jest bogaty w apigeninę (apigenina – co to jest?) i pochodne diosmetyny. Kiwi, kumkwat, arbuz i grejpfruity również mają znaczne ilości flawonów. Warto też zwrócić uwagę, że skórki owoców najczęściej mają dużo większe ilości flawonów niż pozyskiwany z nich sok. Spośród warzyw, oprócz pietruszki, flawony obecne są również w selerze, karczochach, cykorii, dyni, kalarepie, kapuście i sałacie. Flawony znaleźć można też w produktach zbożowych. Szczególnie wysoką zawartością tych związków wyróżniają się proso i sorgo.
Flawony – gdzie kupić? Flawony można spożywać zarówno w formie naturalnej, jedząc owoce i warzywa bogate w te związki, jak i sięgając po suplementy, które mają w składzie flawony. Stosunkowo niewiele jest jednak suplementów z flawonami. Z pewnością łatwiej jest nabyć je w sprzedaży internetowej niż spotkać w aptece stacjonarnej.
Flawony to związki antyoksydacyjne i przeciwzapalne. Wiele jeszcze nie wiemy o ich właściwościach prozdrowotnych, aby móc w pełni czerpać z ich działania. Dalsze badania pomogą lepiej poznać korzyści płynące z ich spożywania oraz ustalić dawki flawonów, które pozwalają uzyskać określone efekty prozdrowotne.
Bibliografia
1. Hostetler G.L., Ralston R.A., Schwartz S.J. Flavones: Food Sources, Bioavailability, Metabolism, and Bioactivity. Adv Nutr. 2017 May 15;8(3):423-435. doi: 10.3945/an.116.012948. PMID: 28507008; PMCID: PMC5421117
2. Singh M., Kaur M., Silakari O. Flavones: an important scaffold for medicinal chemistry. Eur J Med Chem. 2014 Sep 12;84:206-39. doi: 10.1016/j.ejmech.2014.07.013. Epub 2014 Jul 5. PMID: 25019478
Graf B.A., Milbury P.E., Blumberg J.B. Flavonols, flavones, flavanones, and human health: epidemiological evidence. J Med Food. 2005 Fall;8(3):281-90. doi: 10.1089/jmf.2005.8.281. PMID:
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.