Flawanole – czym są? Ich źródło i rola

Karina Braja
Karina Braja

magister farmacji

Głównie w herbacie i kakao występuje grupa drogocennych dla zdrowia polifenoli znanych jako flawanole. Związki te wykazują wysoki potencjał antyoksydacyjny i przeciwzapalny oraz wspierają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Jaką jeszcze rolę pełnią w organizmie i jakie produkty są ich dobrym źródłem?

Flawanole – czym są? Ich źródło i rola
źródło: Freepik

Flawanole- co to?

Flawanole należą do większej grupy związków, naturalnie występujących w roślinach- flawonoidów, które z kolei zalicza się do polifenoli. Pełnią one ważną rolę, chroniąc rośliny przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, nadając im barwę, zwiększając ich odporność, jak również regulując wiele reakcji i procesów. W przyrodzie flawanole występują jako pojedyncze cząsteczki, ale również w formie polimerów. Przykładowymi monomerami flawanoli są katechina, epikatechina, galokatechina, epigalokatechina i epigalokatechinogalusan. Ich bogatym źródłem w produktach spożywczych są morele, czerwone wino, napar z zielonej herbaty, gorzka czekolada. Przykładem polimeru zawierającego w swojej strukturze katechinę i epikatechinę są procyjanidyny, zwane inaczej taninami. Związki te nadają własności sensoryczne produktom roślinnym, a dokładnie gorzki i cierpki smak. Takie polimerowe połączenia flawanoli spotkać można w owocach, m.in. kaki, jabłkach, gruszkach, winogronach, aronii oraz napojach, m.in. winie, herbacie, piwie oraz gorzkiej czekoladzie. Co ciekawe ten cierpki smak znika kiedy owoce osiągną pełną dojrzałość, co ma związek ze wzrostem stopnia polimeryzacji procyjanidyn.

 

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł: Czym są katechiny?

 

 

Flawanole- wpływ na zdrowie

 

Flawanole, podobnie jak inne flawonoidy wykazują szereg korzystnych działań na organizm ludzki. Szczególne zainteresowanie badaczy wzbudza ich aktywność przeciwpłytkowa. Jak udowodniono w licznych badaniach spożywanie produktów bogatych w katechiny i procyjanidyny jest istotne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Co więcej, flawanole oprócz zapobiegania zmianom miażdżycowym wykazują także znaczące działanie detoksykacyjne względem kancerogenów, co z kolei jest ważnym czynnikiem profilaktyki onkologicznej. Jaki jeszcze korzystny wpływ na zdrowie wykazują flawanole?

·         Pomagają redukować poziom „złego” cholesterolu LDL,

·         Mogą poprawiać pamięć i chronić przed chorobami neurodegeneracyjnymi, m.in. chorobą Alzheimer,

·         Wpływają na produkcję neuroprzekaźników, co może poprawiać nastrój i zmniejszać ryzyko depresji,

·         Wspierają metabolizm glukozy, poprawiając wrażliwość na insulinę i zmniejszając tym samym ryzyko cukrzycy typu 2,

·         Mogą pomagać w redukcji tkanki tłuszczowej i kontroli masy ciała,

·         Wykazują działania antyoksydacyjne i neutralizują wolne rodniki, co pomaga zapobiegać starzeniu się skóry,

·         Działają przeciwzapalnie, co jest ważnym elementem w prewencji schorzeń przewlekłych,

·         Wspierają produkcję kolagenu, poprawiając elastyczność naczyń oraz skóry, zmniejszając również widoczność zmarszczek.

 

Flawanole to cenne flawonoidy, które znajdują zastosowanie w profilaktyce wielu schorzeń sercowo-naczyniowych, m.in. miażdżycy i zakrzepicy. Dodatkowo działają antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie.

 

Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł: Czym są flawonoidy?
 

 

Flawanole kakaowe i ich cenne dla zdrowia właściwości

 

Nasiona kakaowca i ich przetwory (kakao, gorzka czekolada) są bogatym źródłem prozdrowotnych polifenoli, w tym dużych ilości flawanoli. Ich zawartość w gotowych produktach zależy od kilku czynników, tj. odmiany rośliny, kraju pochodzenia nasion, stopnia ich przetworzenia oraz warunków technologicznych, jakim nasiona zostały poddane. Dlatego to czy czekolada bądź kakao możemy uznać za produkt o właściwościach prozdrowotnych, zależy przede wszystkim od tego, ile masy kakaowej się w nim znajduje oraz jakiej jest ono jakości. Wiele badań potwierdza, że falawnole obecne w kakao wykazują działanie kardioprotekcyjne, korzystnie wpływając na funkcje śródbłonka naczyń, zapobiegając procesom zapalnym i zakrzepowym. 

 

Spożywanie dobrej jakości kakao i czekolady z wysoką zawartością masy kakaowej pozytywnie oddziałuje na nastrój, funkcje poznawcze, normalizuje ciśnienie tętnicze krwi, poprawia profil lipidowy, daje dobre efekty w profilaktyce cukrzycy typu 2 oraz chorób układu sercowo-naczyniowego. 

 

 

Flawanole- w czym są?

 

Źródła flawanoli w diecie to przede wszystkim owoce, kakao, herbaty oraz czerwone wino. Flawanole- w jakich produktach można spotkać te drogocenne dla zdrowia związki?

·         herbata

·         gorzka czekolada (>70% kakao),

·         kakao,

·         czerwone wino,

·         piwo

·         jabłka, 

·         kiwi,

·         morele,

·         gruszki,

·         winogrona,

·         aronia.

 

Flawanole obecne w czerwonym winienie, które jest bardzo popularnym trunkiem wśród francuzów, podobne jak inne polifenole, odpowiadają za zjawisko tzw. paradoksu francuskiego. Mimo bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe diety stwierdza się u mieszkańców tego kraju mniejszy odsetek występowania choroby wiecowej i częstotliwości zawałów serca, w porównaniu z innymi krajami Europy. 

 

Flawanole, których bogatym źródłem są m.in. kakao, gorzka czekolada, czerwone wino, herbata, jak również jabłka i kiwi, podobnie jak inne flawonoidy wykazują szereg prozdrowotnych właściwości. Warto zatem uzupełniać w diecie te składniki, co ma szczególne znaczenie w prewencji schorzeń sercowo-naczyniowych, neurodegeneracyjnych, czy takich o podłożu zapalnym.

Bibliografia

1.       Kosiorek A., Oszmiański J., Golański J.; Podstawy do zastosowania polifenoli roślinnych jako nutraceutyków o właściwościach przeciwpłytkowych; Postępy Fitoterapii 2013; 2: 108-117.

2.       Majewska M., Czeczot H.; Flawonoidy w profilaktyce i terapii; Farm Pol 2009; 65(5): 369-377.

3.       Krotki M., Stoparczyk B.; Właściwości przeciwutleniające kakao w zapobieganiu chorobom układu krążenia; Postępy Fitoterapii 2009; 1: 45-49.

4.       Gołdys R. i inni; Składniki bioaktywne nasion kakaowca, kakao i czekolady oraz ich wpływ na funkcje poznawcze i możliwe zastosowanie w chorobach kardiometabolicznych; Farm Pol. 2022: 78 (12): 734–752.

5.       Musioł M. i inni; Wpływ czekolady na zdrowie człowieka; Ann. Acad. Med. Siles. (online) 2018; 72: 69–79.

6.       Skorek M.; Rozprawa doktorska nt. Badanie składu jakościowego oraz oznaczanie właściwości chemicznych i biologicznych wybranych surowców roślinnych stosowanych w kosmetyce i farmakoterapii; https://opus.us.edu.pl/info/phd/USL09d297304c2a42cab0823ab8387794ae/

Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

Tagi:

Zobacz więcej artykułów

  • Flawonoidy – co to takiego, gdzie jest ich najwięcej, przykłady
    Flawonoidy
    Flawonoidy – co to takiego, gdzie jest ich najwięcej, przykłady

    Wiele osób szuka naturalnych substancji jako alternatywy to wielu środków farmakologicznych. Nic więc dziwnego, że szczególne zainteresowanie budzą szeroko rozpowszechnione w świecie roślin polifenole, a wśród nich wykazujące ciekawe właściwości biologiczne- flawonoidy. Udowodniono już w licznych badaniach ich działanie m.in. przeciwzapalne, antyoksydacyjne, antyagregacyjne oraz moczopędne, co daje perspektywy ich szerokiego wykorzystania w wielu terapiach i profilaktyce. W jakich preparatach można spotkać flawonoidy? Jakie są ich rodzaje?

  • Flawony – czym są? Ich źródła i rola
    Flawony
    Flawony – czym są? Ich źródła i rola

    Flawony, takie jak apigenina czy luteolina, występują w wielu warzywach, roślinach i napojach. Są to związki charakteryzujące się stosunkowo wysoką stabilnością. W kontekście zdrowia człowieka, istotne jest przede wszystkim ich działanie przeciwzapalne i przeciwutleniające. Czym są flawony? Które produkty spożywcze są szczególnie bogate w te związki?

  • Jak działają izoflawony?
    izoflawony
    Jak działają izoflawony?

    Izoflawony to wtórne metabolity roślin o szerokim spektrum działania biologicznego. Zalicza się je do fitoestrogenów (określanych też jako izoflawonoidy) – substancji roślinnych, które mogą naśladować działanie estrogenów w organizmie. Występują one głównie w roślinach strączkowych, zwłaszcza w soi. Dzięki swoim właściwościom izoflawony znalazły zastosowanie w wielu suplementach diety, lekach i kosmetykach. Jakie działanie wykazują izoflawony? Czym wyróżniają się izoflawony sojowe?

  • Flawonole – czym są?
    Flawonole
    Flawonole – czym są?

    Flawonole to grupa związków należących do flawonoidów, które są naturalnymi przeciwutleniaczami. Wśród nich na szczególną uwagę zasługuje kwercetyna, stosowana w profilaktyce i leczeniu wielu schorzeń, której przypisuje się również wysoki potencjał w zapobieganiu chorobom nowotworowym. 

  • Apigenina – co to jest? Właściwości, działanie, przeciwwskazania
    Apigenina
    Apigenina – co to jest? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Świat roślin kryje w sobie bogactwo związków, korzystnie wpływających na zdrowie. Jednym z nich jest bohaterka dzisiejszego wpisu – apigenina. Ceniona ze względu na swoje działanie antyoksydacyjne apigenina ułatwia zasypianie, wspiera nastrój i pamięć, a nawet stymuluje wzrost włosów. Jakie są właściwości apigeniny i na co pomaga ten związek? Jak ją dawkować? I czy apigenina powoduje skutki uboczne?