Flawanole – czym są? Ich źródło i rola

magister farmacji
Głównie w herbacie i kakao występuje grupa drogocennych dla zdrowia polifenoli znanych jako flawanole. Związki te wykazują wysoki potencjał antyoksydacyjny i przeciwzapalny oraz wspierają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Jaką jeszcze rolę pełnią w organizmie i jakie produkty są ich dobrym źródłem?
Głównie w herbacie i kakao występuje grupa drogocennych dla zdrowia polifenoli znanych jako flawanole. Związki te wykazują wysoki potencjał antyoksydacyjny i przeciwzapalny oraz wspierają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Jaką jeszcze rolę pełnią w organizmie i jakie produkty są ich dobrym źródłem?

Flawanole- co to?
Flawanole należą do większej grupy związków, naturalnie występujących w roślinach- flawonoidów, które z kolei zalicza się do polifenoli. Pełnią one ważną rolę, chroniąc rośliny przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, nadając im barwę, zwiększając ich odporność, jak również regulując wiele reakcji i procesów. W przyrodzie flawanole występują jako pojedyncze cząsteczki, ale również w formie polimerów. Przykładowymi monomerami flawanoli są katechina, epikatechina, galokatechina, epigalokatechina i epigalokatechinogalusan. Ich bogatym źródłem w produktach spożywczych są morele, czerwone wino, napar z zielonej herbaty, gorzka czekolada. Przykładem polimeru zawierającego w swojej strukturze katechinę i epikatechinę są procyjanidyny, zwane inaczej taninami. Związki te nadają własności sensoryczne produktom roślinnym, a dokładnie gorzki i cierpki smak. Takie polimerowe połączenia flawanoli spotkać można w owocach, m.in. kaki, jabłkach, gruszkach, winogronach, aronii oraz napojach, m.in. winie, herbacie, piwie oraz gorzkiej czekoladzie. Co ciekawe ten cierpki smak znika kiedy owoce osiągną pełną dojrzałość, co ma związek ze wzrostem stopnia polimeryzacji procyjanidyn.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł: Czym są katechiny?
Flawanole- wpływ na zdrowie
Flawanole, podobnie jak inne flawonoidy wykazują szereg korzystnych działań na organizm ludzki. Szczególne zainteresowanie badaczy wzbudza ich aktywność przeciwpłytkowa. Jak udowodniono w licznych badaniach spożywanie produktów bogatych w katechiny i procyjanidyny jest istotne w profilaktyce chorób sercowo-naczyniowych. Co więcej, flawanole oprócz zapobiegania zmianom miażdżycowym wykazują także znaczące działanie detoksykacyjne względem kancerogenów, co z kolei jest ważnym czynnikiem profilaktyki onkologicznej. Jaki jeszcze korzystny wpływ na zdrowie wykazują flawanole?
· Pomagają redukować poziom „złego” cholesterolu LDL,
· Mogą poprawiać pamięć i chronić przed chorobami neurodegeneracyjnymi, m.in. chorobą Alzheimer,
· Wpływają na produkcję neuroprzekaźników, co może poprawiać nastrój i zmniejszać ryzyko depresji,
· Wspierają metabolizm glukozy, poprawiając wrażliwość na insulinę i zmniejszając tym samym ryzyko cukrzycy typu 2,
· Mogą pomagać w redukcji tkanki tłuszczowej i kontroli masy ciała,
· Wykazują działania antyoksydacyjne i neutralizują wolne rodniki, co pomaga zapobiegać starzeniu się skóry,
· Działają przeciwzapalnie, co jest ważnym elementem w prewencji schorzeń przewlekłych,
· Wspierają produkcję kolagenu, poprawiając elastyczność naczyń oraz skóry, zmniejszając również widoczność zmarszczek.
Flawanole to cenne flawonoidy, które znajdują zastosowanie w profilaktyce wielu schorzeń sercowo-naczyniowych, m.in. miażdżycy i zakrzepicy. Dodatkowo działają antyoksydacyjnie i przeciwzapalnie.
Chcesz wiedzieć więcej? Przeczytaj artykuł: Czym są flawonoidy?
Flawanole kakaowe i ich cenne dla zdrowia właściwości
Nasiona kakaowca i ich przetwory (kakao, gorzka czekolada) są bogatym źródłem prozdrowotnych polifenoli, w tym dużych ilości flawanoli. Ich zawartość w gotowych produktach zależy od kilku czynników, tj. odmiany rośliny, kraju pochodzenia nasion, stopnia ich przetworzenia oraz warunków technologicznych, jakim nasiona zostały poddane. Dlatego to czy czekolada bądź kakao możemy uznać za produkt o właściwościach prozdrowotnych, zależy przede wszystkim od tego, ile masy kakaowej się w nim znajduje oraz jakiej jest ono jakości. Wiele badań potwierdza, że falawnole obecne w kakao wykazują działanie kardioprotekcyjne, korzystnie wpływając na funkcje śródbłonka naczyń, zapobiegając procesom zapalnym i zakrzepowym.
Spożywanie dobrej jakości kakao i czekolady z wysoką zawartością masy kakaowej pozytywnie oddziałuje na nastrój, funkcje poznawcze, normalizuje ciśnienie tętnicze krwi, poprawia profil lipidowy, daje dobre efekty w profilaktyce cukrzycy typu 2 oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.
Flawanole- w czym są?
Źródła flawanoli w diecie to przede wszystkim owoce, kakao, herbaty oraz czerwone wino. Flawanole- w jakich produktach można spotkać te drogocenne dla zdrowia związki?
· herbata
· gorzka czekolada (>70% kakao),
· kakao,
· czerwone wino,
· piwo
· jabłka,
· kiwi,
· morele,
· gruszki,
· winogrona,
· aronia.
Flawanole obecne w czerwonym winienie, które jest bardzo popularnym trunkiem wśród francuzów, podobne jak inne polifenole, odpowiadają za zjawisko tzw. paradoksu francuskiego. Mimo bogatej w nasycone kwasy tłuszczowe diety stwierdza się u mieszkańców tego kraju mniejszy odsetek występowania choroby wiecowej i częstotliwości zawałów serca, w porównaniu z innymi krajami Europy.
Flawanole, których bogatym źródłem są m.in. kakao, gorzka czekolada, czerwone wino, herbata, jak również jabłka i kiwi, podobnie jak inne flawonoidy wykazują szereg prozdrowotnych właściwości. Warto zatem uzupełniać w diecie te składniki, co ma szczególne znaczenie w prewencji schorzeń sercowo-naczyniowych, neurodegeneracyjnych, czy takich o podłożu zapalnym.
Bibliografia
1. Kosiorek A., Oszmiański J., Golański J.; Podstawy do zastosowania polifenoli roślinnych jako nutraceutyków o właściwościach przeciwpłytkowych; Postępy Fitoterapii 2013; 2: 108-117.
2. Majewska M., Czeczot H.; Flawonoidy w profilaktyce i terapii; Farm Pol 2009; 65(5): 369-377.
3. Krotki M., Stoparczyk B.; Właściwości przeciwutleniające kakao w zapobieganiu chorobom układu krążenia; Postępy Fitoterapii 2009; 1: 45-49.
4. Gołdys R. i inni; Składniki bioaktywne nasion kakaowca, kakao i czekolady oraz ich wpływ na funkcje poznawcze i możliwe zastosowanie w chorobach kardiometabolicznych; Farm Pol. 2022: 78 (12): 734–752.
5. Musioł M. i inni; Wpływ czekolady na zdrowie człowieka; Ann. Acad. Med. Siles. (online) 2018; 72: 69–79.
6. Skorek M.; Rozprawa doktorska nt. Badanie składu jakościowego oraz oznaczanie właściwości chemicznych i biologicznych wybranych surowców roślinnych stosowanych w kosmetyce i farmakoterapii; https://opus.us.edu.pl/info/phd/USL09d297304c2a42cab0823ab8387794ae/
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.