Ból w klatce piersiowej - przyczyny, leczenie, profilaktyka

Karina Braja
Karina Braja

magister farmacji

Ból w obrębie klatki piersiowej może budzić niepokój. Dużo zależy jednak od jego charakteru. Warto wiedzieć kiedy ból w piersiach powinien skłonić do wizyty u lekarza, a kiedy można zwalczyć go domowym sposobem. Dlatego warto wiedzieć jakie są najczęstsze przyczyny bólu klatki i w klatce piersiowej, a także jak się przed nimi uchronić i szybko złagodzić.

Ból w klatce piersiowej - przyczyny, leczenie, profilaktyka
źródło: freepik
Spis treści

Ból w klatce piersiowej - jak może być odczuwany przez pacjenta?

Pacjent z bólem w klatce piersiowej odczuwa dyskomfort, któremu może towarzyszyć trudność w oddychaniu. Oprócz tego ból klatki piersiowej może mieć różny charakter zależnie od źródła problemu. Część pacjentów skarży się na ucisk na klatkę piersiową np. w okolicy mostka, któremu towarzyszy uczucie rozrywania, palenia i pieczenia

 

Dla procesu diagnostycznego wysoce istotne jest określenie charakteru bólu oraz jego lokalizacja. Wielu pacjentów może określić, że dokucza im ból po lewej lub prawej stronie klatki piersiowej, ból zamostkowy lub w klatce piersiowej po środku. Jaki jeszcze może być ból w klatce piersiowej? Może być to tępy ból w klatce, kłujący ból w piersiach, a także gniotący, nagły, stały lub przerywany. Bywa, że ma on charakter promieniujący w kierunku szyi i szczęki, ramion, barku czy być odczuwany jako ból w klatce piersiowej i plecach. Na tym jednak nie koniec - ból klatki piersiowej może mieć charakter jednostronny np. w przypadku półpaśca lub dwustronny - typowy dla chorób kręgosłupa w odcinku piersiowym. Niewykluczone są również takie pojęcia jak nasilone dolegliwości bólowe w prawym i lewym podżebrzu. Warto zwrócić uwagę jeszcze na inne stwierdzenia związane z bólem w klatce jak:

  • ból w klatce piersiowej przy głębokim wdechu lub ogólnie przy oddychaniu,
  • związany z posiłkiem,
  • związany z wysiłkiem fizycznym,
  • nasilający się zależnie od pozycji ciała (leżenia, chodzenia),
  • okresowy, nieregularny.

 

Ból klatki piersiowej - możliwe przyczyny

Dyskomfort i ból w klatce piersiowej jest zróżnicowany, dlatego lista przyczyn również nie będzie krótka. Warto wziąć pod uwagę jakie narządy znajdują się w klatce piersiowej, nie powinien dziwić szereg potencjalnych możliwości - co boli w klatce piersiowej. Jak można podzielić te dolegliwości? M.in. z uwzględnieniem nadrzędnego układu, czyli:

  • sercowo-naczyniowy - choroby mięśnia sercowego (np. kardiomiopatia, zapalenie osierdzia lub mięśnia sercowego), choroby naczyń wieńcowych (np. dławica piersiowa), tętniak aorty,
  • pokarmowy - choroby przełyku (np. jego rozerwanie lub przepuklina, zaburzona motoryka), zapalenie trzustki, choroby dróg żółciowych i pęcherzyka,
  • oddechowy - zapalenie płuc lub opłucnej, zatorowość płucna, odma,
  • nerwowy - nerwobóle w klatce piersiowej np. neuralgia międzyżebrowa, półpasiec,
  • układ mięśniowo-szkieletowy - ból związany z urazem klatki np. połamane żebra ze stłuczeniem mięśni.
     

Dolegliwości bólowe w klatce piersiowej można podzielić również w inny sposób - mając na uwadze charakter bólu, np.:

  • ból (nagły, przeszywający) w klatce wymagający natychmiastowej interwencji ze względu na zagrożenie zdrowia i/lub życia,
  • bolesność stopniowo narastająca, zależna od zwyczajów jedzeniowych lub aktywności fizycznej, która nie zagraża życiu, ale znacząco obniża jakość życia i codzienne funkcjonowanie.
     

Warto wiedzieć również, że ból w obrębie klatki piersiowej to nie wszystko. Znaczenie mają również inne objawy mu towarzyszące, m.in. trudności z oddychaniem, pogorszenie samopoczucie czy refluks.

 

 

Suplementy wspomagające profilaktykę

     

    Bóle w klatce piersiowej - kiedy wymagają wizyty u lekarza?

    Ból klatki piersiowej połączony z ograniczoną wymianą tlenową stanowi istotne zagrożenie. Na jakie inne objawy towarzyszące należy zwrócić uwagę u pacjentów z bólem w piersi? Są to:

    • duszność i problemy z oddychaniem np. ból podczas wdechu / wydechu z symptomami świadczącymi o niedotlenieniu,
    • ból podczas przełykania pokarmów i dysfagia (zaburzenia połykania),
    • gorączka i inne objawy świadczące o ostrej infekcji (np. kaszel połączony z krwiopluciem lub ropną wydzieliną),
    • zmiany skórne np. typu pęcherzykowego, co może wiązać się z infekcją wirusową,
    • zlewne poty,
    • kołatanie serca,
    • ból nieustępujący po odpoczynku i pojawiający się niezależnie od niego,
    • obecność chorób towarzyszących np. niewydolność serca, choroba wieńcowa, zakrzepica,
    • utratę przytomności, omdlenia,
    • ostre wymioty i tkliwość brzucha,
    • tachykardię (przyspieszone bicie serca),
    • nabrzmiałe naczynia szyjne,
    • znaczny wzrost lub spadek ciśnienia,
    • nagłą i nieplanowaną utratę masy ciała.
       

    Znaczenie mają również wyniki badania diagnostycznego - gastroskopia czy echokardiografia przełykowa.

     

    Jak złagodzić ból w klatce piersiowej?

    Łagodzenie bólu w obrębie klatki piersiowej zależy od przyczyny. Z częścią dolegliwości pacjenci mogą poradzić sobie samodzielnie stosując leki bez recepty. Zatem jak złagodzić ból w klatce piersiowej np. po jedzeniu? Można skorzystać ze środków zobojętniających jak mleczko na zgagę lub leki zmniejszające wydzielanie kwasu solnego w żołądku (pantoprazol lub omeprazol). Jeśli okażą się pomocne oznacza to, że dolegliwości są związane ze zgagą czy chorobą wrzodową żołądka. 

     

    Co zrobić przy wysiłkowym bólu w klatce piersiowej? Pomocny może okazać się odpoczynek np. pozycja leżąca, głębokie i spokojne oddychanie lub pochylenie ciała do przodu w pozycji siedzącej (w części chorób serca). Znaczenie ma również uzupełnienie podstawowych płynów i związków mineralnych za pomocą elektrolitów w proszku. Swoją rolę w łagodzeniu bólu klatki piersiowej - w szczególności serca mają zioła i mieszanka wspierająca mięsień sercowy (np. z głogiem, serdecznikiem, kozłkiem i melisą). 

     

    W przypadku jak stłuczenie klatki piersiowej wiele osób sięga po środki jak maści rozgrzewające lub chłodzące na bazie olejków eterycznych, mentolu czy kamfory. Oprócz tego pomocne są również doustne leki przeciwbólowe i przeciwzapalne na bazie ibuprofenu np. Ibupar czy deksketoprofenu np. Kerdex. Spora część pacjentów może wybrać żel przeciwbólowy i przeciwzapalny np. na ból klatki piersiowej i pleców związany z obitymi żebrami

     

    Przykładowo ból w klatce piersiowej po prawej stronie można również poczuć po jedzeniu np. w przypadku kamicy pęcherzyka żółciowego, gdzie ból promieniuje w różnych kierunkach. Z kolei ból w klatce piersiowej z lewej strony może pochodzić od promieniującego jelita (pomocne będą leki rozkurczające). Warto również pamiętać, że bóle w klatce niezależnie czy z prawej strony czy po lewej lub po środku mogą mieć pochodzenie psychogenne. Dlatego leki uspokajające znajdują również zastosowanie w niektórych dolegliwościach bólowych klatki piersiowej.

     

    Warto wiedzieć, że sporą część dolegliwości bólowych klatki piersiowej łagodzą doraźne leki na receptę. Na przykład preparaty z nitrogliceryną, które rozszerzają naczynia wieńcowe wspierając krążenie okołosercowe w dławicy piersiowej.

     

     

    Ból w klatce piersiowej - czy można mu zapobiegać?

    Zdrowy tryb życia to najlepsza profilaktyka, która pozwala uniknąć wielu chorób i dolegliwości. Warto także kontrolować swój stan zdrowia - ogromne znaczenie mają tutaj badania profilaktyczne. Co powinny obejmować testy laboratoryjne uwzględniając przyczyny bólu w klatce piersiowej? Są to:

    • pełna morfologia krwi ze stężeniem podstawowych składowych krwi jak erytrocyty, trombocyty i leukocyty,
    • OB i CRP świadczące o stanie zapalnym i/lub infekcji,
    • stężenie magnezu, potasu, wapnia biorących udział w skurczu mięśnia, a także żelaza o znaczeniu dla hemoglobiny i rozprowadzania tlenu,
    • enzymy wątrobowe i trzustkowe,
    • TSH i inne parametry tarczycy (nadczynności tarczycy może towarzyszyć tachykardia lub przełom tarczycowy),
    • lipidogram (dla kontroli stanu naczyń wieńcowych),
    • poziom witaminy B12, kwasu foliowego i homocysteiny.
       

    W przypadku podejrzenia chorób zlokalizowanych w klatce pomocne mogą być potrzebne bardziej precyzyjne badania jak:

    • kinaza kreatynowa (CK), która pomaga w diagnostyce zawału i chorób serca,
    • troponiny serca (istotne dla zawału),
    • D-dimery o znaczeniu dla chorób zakrzepowych,
    • peptyd natriuretyczny w takich chorobach jak niewydolność serca czy choroby wieńcowe.
       

    Pomocne w diagnostyce bólu w piersiach są również badania obrazowe do których zaliczyć można rentgen klatki piersiowej, echo serca, a także tomografię komputerową, rezonans magnetyczny i scyntygrafię.

     

    Znaczenie w profilaktyce chorób w obrębie klatki piersiowej ma niewątpliwie zdrowy jadłospis np. dieta śródziemnomorska. Istotne są również dodatkowe składniki jak zioła np. głóg wspierający serce czy len przełyk i żołądek. Istotne są również minerały jak potas i magnez - wspomagające skurcz wszystkich mięśni, a także witaminy z grupy B - wspierające neurony. Nie bez znaczenia są takie składniki jak omega-3 czy koenzym Q10 dla zdrowia serca, a także cały szereg antyoksydantów jak witamina E, cynk, selen, likopen.

     

    Przyczyny bólu w klatce piersiowej mogą być różne. Nie zawsze tego typu dolegliwość musi oznaczać zawał mięśnia sercowego, chociaż często jest z tym kojarzona. Nie wątpliwie jednak w wielu przypadkach ból w obrębie klatki piersiowej powinien być symptomem alarmującym, a kiedy nawraca warto poddać go dalszej diagnostyce. 

    Bibliografia

    1. Cayley W.E. (2005) Diagnosing the Cause of Chest Pain. Am Fam Physician. 2005;72(10):2012-2021.

    2. Collins, R.D. et al. (2010) Algorytmy Interpretacji Objawów Klinicznych. Warszawa: MediPage.

    3. Lenfant, C. (2010) Chest pain of cardiac and noncardiac origin. Metabolism, 59. doi.org/10.1016/j.metabol.2010.07.014.

    4. Porter, R.S. et al. (2015) The merck manual: Objawy Kliniczne: Praktyczny przewodnik diagnostyki i terapii. Wrocław: Edra Urban & Partner.

    Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.

    Kategorie:

    Zobacz więcej artykułów

    • ból brzucha u dziecka
      ból brzucha u dziecka
      Ból brzucha - przyczyny i leczenie. Ból brzucha u dziecka

      Ból brzucha po lewej stronie pod żebrami, ból żołądka po jedzeniu i ból brzucha w okolicy pępka mogą mieć zupełnie inną przyczynę. Co je powoduje? Jak leczyć ból brzucha i kiedy konieczna jest wizyta u lekarza?

    • Terapia ciepłem na łagodzenie bólu mięśni i stawów. Dlaczego działa?
      SPONSOROWANY
      Terapia ciepłem na łagodzenie bólu mięśni i stawów. Dlaczego działa?

      Bóle i nadwyrężenia mięśni i stawów mogą dotyczyć każdego z nas – pracujących w biurze, wykonujących pracę fizyczną, aktywnych sportowo. Na bolące miejsca pomóc może… ciepło – działa relaksująco na mięśnie, a tym samym może pomóc w walce z bólem spowodowanym napięciem. W artykule dowiesz się, jak działa terapia ciepłem, przy jakim rodzaju bólu pomaga i w jakiej formie można ją zastosować w domu.

    • Ból ucha u dziecka i osoby dorosłej - przyczyny, leczenie, domowe sposoby
      ból ucha
      Ból ucha u dziecka i osoby dorosłej - przyczyny, leczenie, domowe sposoby

      Ból ucha u dziecka i dorosłego zdarza się dość często. Jakie może mieć przyczyny? W jaki sposób leczyć ból ucha u dziecka i kiedy zgłosić się z nim do lekarza? Jakie domowe sposoby na ból ucha mogą przynieść ulgę, a których nie należy stosować?

    • Czym kierować się wybierając lek przeciwbólowy?
      Przeciwbólowe
      Czym kierować się wybierając lek przeciwbólowy?

      Leki przeciwbólowe mogą skutecznie łagodzić ból, o ile są prawidłowo dobrane do pacjenta. Jak wybrać bezpieczne leki przeciwbólowe i przeciwzapalne? Jakich leków przeciwbólowych nie można łączyć? Kiedy stosuje się najmocniejsze tabletki przeciwbólowe?

    • Ból kręgosłupa lędźwiowego i inne rodzaje bólu pleców
      ból pleców
      Ból kręgosłupa lędźwiowego i inne rodzaje bólu pleców

      Ból pleców i kręgosłupa to objawy związane ze zmianami zapalnymi stawów, ale i zwykłym przeciążeniem. Mogą wynikać z przepracowania, przetrenowania lub zwykłego urazu jak stłuczenie np. kości ogonowej. Nie bez znaczenia dla występowania zmian jak ból odcinka lędźwiowego, piersiowego, szyjnego mają zła postawa (przy siedzeniu), niewłaściwa higiena kręgosłupa, brak ćwiczeń, osłabienie mięśni, a także ciąża i związane z nią przemiany w ciele kobiety. Jakie są najczęściej występujące rodzaje bólu pleców i jak sobie z nimi poradzić?