Bakteryjne (ropne) zapalenie spojówek - objawy, leczenie i domowe sposoby

magister farmacji
Bakteryjne zapalenie spojówek wywołane jest najczęściej przez bakterie Gram-dodatnie, tj. różne szczepy paciorkowców i gronkowców. Charakterystycznym objawem infekcji tego typu jest ropna wydzielina, powodująca sklejanie brzegów powiek, co jest problemem zwłaszcza po przebudzeniu. Ile trwa bakteryjna infekcja powierzchni oka? Jak wygląda jej leczenie, również w warnikach domowych?
Bakteryjne zapalenie spojówek wywołane jest najczęściej przez bakterie Gram-dodatnie, tj. różne szczepy paciorkowców i gronkowców. Charakterystycznym objawem infekcji tego typu jest ropna wydzielina, powodująca sklejanie brzegów powiek, co jest problemem zwłaszcza po przebudzeniu. Ile trwa bakteryjna infekcja powierzchni oka? Jak wygląda jej leczenie, również w warnikach domowych?

Bakteryjne zapalenie spojówek – przyczyny
Dominującą przyczyną zapalenia spojówek są infekcje wywołane przez wirusy. Najczęściej są to adenowirusy. Z kolei typowe bakteryjne zakażenia powierzchniowych struktur oka zdarzają się stosunkowo rzadko i stanowią ok. 30% przypadków. Sporadycznie natomiast dochodzi do zajęcia rogówki przez patogeny bakteryjne, ze względu na wiele mechanizmów obronnych chroniących tą część narządu wzroku.
Szczepami najczęściej odpowiedzialnymi za ropne zapalenie spojówek są gronkowce- Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, paciorkowce- Streptococcus pyogenes, Streptococcus pneumoniae, Streptococcus viridans. Również gronkowce i paciorkowce najczęściej odpowiadają za zainfekowanie rogówki. Nieco rzadziej zakażenia wywołane są przez patogeny Gram-ujemne, tj. Haemophilus influenzae, Moraxella lacunata oraz chlamydie- Chlamydia trachomatis. Natomiast sporadycznie dochodzi do rozwoju zapalenia na skutek zakażenia takimi szczepami jak: Klebsiella, Corynebacterium, a także Escherichia coli i Pseudomonas aeruginosa.
Większość bakterii nie potrafi penetrować przez nieuszkodzony nabłonek rogówki. Wyjątek stanowią patogeny, które zwykle nie bytują na powiekach i powierzchni oka, m.in. Shigella, Pseudomonas aeruginosa, Listeria, czy Haemophilus aegyptius.
Zapalenie spojówek bakteryjne zwykle dotyka dzieci, które przenoszą patogeny do oka na brudnych rękach. Występuje też szereg czynników, które predysponują do wystąpienia tego typu infekcji. Należą do nich:
· Noszenie soczewek kontaktowych,
· Zespół suchego oka,
· Cukrzyca,
· Zaburzenia odporności,
· Urazy,
· Stosowanie narkotyków,
· Infekcje wirusowe.
Bakteryjne zapalenie spojówek- czy jest zaraźliwe? Poprzez bezpośrednio kontakt z ropną wydzieliną z chorego oka może dojść do przeniesienia zakażenia na inne osoby. Dlatego osoba zmagająca się z ropnym zapaleniem spojówek powinna unikać dotykania rękami oczu, jak i korzystania ze wspólnych ręczników, chusteczek, czy kosmetyków, ponieważ może to sprzyjać transmisji patogenów na inne osoby. Należy jednak dodać, że dużo bardziej zaraźliwe jest wirusowe zapalenie spojówek.
Bakteryjne zapalenie spojówek objawy
Ostre bakteryjne zapalenie spojówek zaczyna się zwykle w jednym oku, a po kilku dniach zakażenie rozprzestrzenia się również na drugim oku. Najbardziej typowe objawy dla tego typu infekcji to:
· Występowanie ropnej wydzieliny, która prowadzi do sklejania brzegów powiek, co jest dokuczliwe zwłaszcza po nocy,
· Łzawienie, pojawiające się zwykle w początkowej fazie infekcji,
· Przekrwienie spojówek,
· Obrzęk powiek,
· Błony na powierzchni spojówek widoczne jedynie w specjalistycznym badaniu okulistycznym- w przypadku zakażeń wywołanych przez paciorkowce ß-hemolityczne lub Bordatella pertussis.
Ropne zapalenie spojówek jest dość dokuczliwe. Spora ilość wydzieliny, czy obrzęk powiek mogą utrudniać widzenie i normalne funkcjonowanie w ciągu dnia. Ostre bakteryjne zapalenie spojówek- ile trwa? Objawy infekcji utrzymują się do tygodnia. Charakterystyczny dla bakteryjnego zapalenia spojówek jest również brak powiększenia węzłów chłonnych. Z kolei objaw ten zwykle występuje w przebiegu wirusowego zapalenia spojówek.
Niekiedy występuje również przewlekłe bakteryjne zapalenie spojówek, w przypadku którego objawy zakażenia są znacznie mniej nasilone. Ze względu na mniejszą ilość ropnej wydzieliny, na brzegach powiek mogą znajdować się łuseczki, stanowiące wysuszoną ropę.
Bakteryjne zapalenie spojówek leczenie
Diagnozę, na podstawie której wdraża się odpowiednie leczenie, lekarz stawia w oparciu o typowe objawy dla bakteryjnego zapalenia spojówek. Chociaż infekcja zwykle ma charakter samoograniczający, dla złagodzenia dolegliwości i skrócenia okresu choroby, pacjentowi przepisywany jest lek z antybiotykiem w formie kropli do oczu. W składzie tego typu farmaceutyku często znajduje się również steryd, który działa przeciwzapalnie i przeciwobrzękowo. Leki do oczu z antybiotykiem należy aplikować zgodnie z zaleceniami specjalisty- zwykle przez tydzień, 3-4 razy dziennie do obu oczu. Ze względu na rosnący problem antybiotykooporności nie zaleca się nadużywania tego typu farmaceutyków w przypadku słabo nasilonych dolegliwości. W takich wypadkach dla łagodzenia dyskomfortu związanego z bakteryjnym zapaleniem spojówek i poprawy funkcjonowania narządu wzroku sprawdzą się nawet nawilżające krople do oczu zawierające kwas hialuronowy, czy dodatkowo ziołowe wodne wyciągi z ziela świetlika, czy liści babki lancetowatej o działaniu łagodzącym i przeciwzapalnym. Co na bakteryjne zapalenie spojówek można jeszcze zastosować? Dostępny jest na rynku lek na oczy bez recepty z chlorheksydyną. Krople te działają przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo. Dlatego też w przypadku niewielkiego nasilenia dolegliwości mogą one stanowić alternatywę dla kropli z antybiotykiem.
Bakteryjne zapalenie spojówek - domowe sposoby
Jak już wspomniano bakteryjne zapalenie spojówek, jeśli objawy zakażenia nie są mocno nasilone i nie dojdzie do powikłań, mają charakter samoograniczający. W okresie nasilenia symptomów choroby szczególnie warto dbać o higienę i pielęgnację oczu. Trzeba zatem regularnie oczyszczać brzegi powiek m.in. z nadmiaru ropnej wydzieliny. W tym celu sprawdzą się dedykowane do tego celu chusteczki dostępne w aptekach, jak i gaziki nasączone odpowiednim płynem lub 0,9% roztworem chlorku sodu. W czasie zakażenia należy możliwie ograniczyć dotykanie okolic oczu brudnymi rękami. Warto także zrezygnować z wykonywania makijażu oraz zakładania soczewek kontaktowych. Właściwe postępowanie wspomoże proces leczenia oraz ograniczy rozwój ewentualnych powikłań.
Jeśli powieki są mocno obrzęknięte, można przykładać do nich zimny kompres owinięty w gazę lub kawałek materiału. Popularne mogą okazać się również okłady wykonane z wodnych wyciągów z ziela świetlika, czy liści babki lancetowatej. Działają one przede wszystkim przeciwzapalnie i przeciwdrobnoustrojowo, co sprawdzi się dla złagodzenia dolegliwości związanych z bakteryjnym zapaleniem spojówek. Wiele osób zastanawia się również: bakteryjne zapalenie spojówek- czy można wychodzić na dwór? Nie trzeba z tego typu infekcją zostawać w domu, ale dla własnego komfortu lepiej nie narażać się na niekorzystne warunki atmosferyczne, tj. silny wiatr, czy duże nasłonecznienie. Wychodząc na zewnątrz, dobrym pomysłem będzie ochrona oczu za pomocą okularów przeciwsłonecznych posiadających filtry ochronne oraz polaryzację.
Objawy bakteryjnego zapalenia spojówek bywają uciążliwe. Szczególnie we znaki daje się ropna wydzielina, która może sklejać powieki. Zwykle tego typu infekcje leczone są za pomocą kropli z antybiotykiem. Wspomagająco można sięgać po nawilżające krople do oczu, chusteczki do oczyszczania powiek, czy też chłodne okłady, które to pozwolą załagodzić objawy związane z zapaleniem spojówek.
Bibliografia
1. Prost M.; Bakteryjne zapalenie spojówek; www.mp.pl.
2. Matysik-Woźniak A.; Wykorzystanie ziół w leczeniu zapalenia spojówek – wybrane aspekty; Zdr Publ 2011;121(1):104-108.
3. Izdebska J.; Przychodzi pacjent do lekarza z zapaleniem spojówek; Lekarz POZ 2017; 3: 201-202.
4. Prost M.; Bakteryjne zapalenie spojówki i rogówki – wytyczne terapeutyczne; OphthaTherapy 2018; 1: 5-9.
5. Prost M.; Podstawy antybiotykoterapii schorzeń powierzchni oka; OphthaTherapy 2014; 1(1): 26-32.
Chociaż niniejszy serwis może zawierać informacje dotyczące kwestii medycznych, prawnych czy biznesowych informacje te nie mogą stanowić ani zastępować porady specjalisty. ADPHARMA SP. Z O.O. nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek konsekwencje związane bezpośrednio lub pośrednio z jakimikolwiek działaniami lub zaniechaniami podejmowanymi przez użytkownika w oparciu o informacje lub materiały zawarte w niniejszym serwisie. Chociaż ADPHARMA SP. Z O.O. podejmuje wszelkie uzasadnione środki, aby informacje na tej platformie były dokładne, kompletne i aktualne, nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub straty związane z niedokładnością, niekompletnością, nierzetelnością lub brakiem aktualności informacji. Niniejszy serwis zawiera również publikacje naukowe, opinie ekspertów oraz wytyczne organizacji branżowych i naukowych. Wszelkie takie informacje stanowią wyłącznie opinie osób lub podmiotów, które je wyraziły i nie należy ich interpretować jako poglądów lub zobowiązań ADPHARMA SP. Z O.O.